Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Նախընտրական բանավեճ. ինքնանպատակ ձև՞, թե՞ նպատակային բովանդակություն. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը (հեղինակ՝ Լևոն Մարգարյան) գրում է

Օրերս Նիկոլ Փաշինյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրառում էր արել քաղաքական բանավեճերի անհրաժեշտության մասին՝ նշելով, որ պետք է արմատավորել բանավեճի ավանդույթը, հատկապես առաջին դեմքերի մակարդակով: Ակնհայտ է, որ Փաշինյանը խփել է Հայաստանի քաղաքական դաշտի համար բավական ցավոտ թիրախի, որովհետև նախորդ տարիների ընթացքում մենք այդպես էլ նախընտրական քաղաքական բանավեճերի ականատես չեղանք: Այն եզակի օրինակներն էլ, որոնք կան, հաստատում են օրինաչափությունն իրենց բացառությամբ, իսկ բովանդակային իմաստով բանավեճ չեն: Բանավեճ չեղավ նաև «նոր» Հայաստանի առաջին ընտրությունների՝ Երևանի ավագանու ընտրության նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում: Եղած ֆորմատը, որտեղ ներկա էին միանգամից մի քանի թեկնածուներ, առավելապես հիշեցնում էր ասուլիս, քան բանավեճ: Այն հանգամանքը, որ բանավեճի անհրաժեշտության մասին խոսում է Փաշինյանը, հույս է տալիս, որ գոնե այս անգամ մենք քաղաքական բանավեճ կունենանք: Սակայն նախքան բանավեճ ունենալը, պետք է հստակեցնել՝ ինչպիսի բանավեճ ենք մենք ուզում ու պատկերացնում, արդյո՞ք ինքնին բանավեճ ունենալն ընդամենը «ծիտիկ» դնելու համար ինքնանպատակ չէ, ի՞նչ բովանդակություն ենք մենք դնում սպասվող բանավեճերի տակ, ու, ընդհանրապես, ինչո՞վ են փոխելու բանավեճերը քաղաքական դաշտը:

Այս հարցերն արդիական են հատկապես ոչ պաշտոնապես մեկնարկած քարոզարշավային միջավայրն ու այդ միջավայրի առաջին պտուղները դիտարկելուց հետո: Ակնհայտ է, որ բովանդակային ու ծրագրային խոսակցության կողմերը հիմնականում պատրաստ չեն: Կրկնվում է պարզ քարոզչության ու հակաքարոզչության տրամաբանությունը: Հետևաբար գնալ բանավեճերի այս պարզ տրամաբանությամբ՝ նշանակում է ունենալ բանավեճ, այն հյուրընկալող հեռուստաընկերության համար ապահովել բարձր դիտելիություն, բայց չունենալ քաղաքական բովանդակություն:

Պարզ ու կարճաժամկետ քայլերի տրամաբանությամբ կառուցվող բանավեճի դեպքում մենք ունենալու ենք պարզապես հռետորության մրցույթ, քարոզչական հնարքների ու դրանց հմուտ կիրառման պայքար, ոչ ավելին: Բովանդակային բանավեճ ունենալու համար նախ պետք է ունենալ բովանդակային քաղաքական ասելիք, որը ակներև կդառնա քարոզչությունը դեռ չսկսված: Ցավոք, քարոզչությունը դեռ չսկսված՝ մենք ունենք պարզապես անցնել-չանցնելու, մեկ ընդդիմություն լինել-չլինելու, հակահեղափոխության մասին քննարկումներ, ոչ ավելի:

Դրական ու ոգևորող է, որ հենց վարչապետի մակարդակով է կարևորվում բանավեճի ինստիտուտը: Ենթադրում ենք, որ վարչապետի անձնական շահագրգռվածությունը կդրդի քաղաքական նախընտրական բանավեճերի կայացմանը: Սակայն միայն ձևը ներմուծելուց բացի, կարիք կա խորհելու նաև բովանդակության մասին: Ենթադրենք բանավեճի են գնում Նիկոլ Փաշինյանն ու Վիգեն Սարգսյանը, գնում են մեկնարկային այն պայմաններով, այն մեսիջներով, որոնք տեսանելի են հիմա: Մենք ունենալու ենք բացառապես «դուք վատն եք, մենք լավն ենք» և «մենք վատն էինք, բայց դուք ավելի վատն եք» տրամաբանության շրջանում փոխադարձ հակաքարոզչության դրսևորում: Սակայն, եթե նույն Փաշինյանն ու Սարգսյանը բանավեճի գնան նախապես ֆիքսելով իրենց գաղափարական, ծրագրային առանցքները, միաժամանակ առաջնորդվեն այդ ծրագրերի բովանդակային համեմատությամբ, ոչ թե անցյալի ու ապագայի մասին իռացիոնալ դիտարկումներով, շանս կա, որ մենք ի վերջո կունենանք բովանդակային բանավեճ:

Պարզ է, որ հռետորական հմտությունները, պոպուլիզմը, մրցակցի սխալները մատնանշելը քաղաքական կյանքի անբաժանելի մասն են, հատկապես նախընտրական շրջանում: Բայց նշված բաղադրիչները միայն իրենցով չեն կարող լինել քաղաքական բովանդակություն, դրանք քաղաքական գործիքներ են, որոնցով պետք է արտահայտվի ենթադրվող բովանդակությունը:

Բանավեճերի ձգտելուց առաջ կարիք կա, որ բոլորս՝ թե՛ քաղաքական գործիչները, թե՛ քաղաքական կյանքի ակտիվ հետևողները հարց տան իրենք իրենց ու միմյանց՝ ի՞նչ է տալու մեզ բանավեճը, հանուն ինչի ենք մենք ցանկանում այդ բանավեճը՝ թեժ տեսարաններ տեսնելո՞ւ, թե՞ մեր քաղաքական նախընտրությունը ձևավորելու համար: Գուցե այս հարցերը տալուց հետո հասկանանք, որ մեզ բանավեճ կա՛մ պետք չէ, կա՛մ մենք առայժմ պատրաստ չենք իրական բանավեճի, կա՛մ էլ, լավագույն սցենարի դեպքում, կողմերը պատրաստակամ լինեն բանավիճել ոչ թե բանավիճելու, այլ քաղաքական խորքային ասելիք ունենալու և դա հրամցնելու համար:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

 

 

Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխելՄեկ օրում հանրապետությունում արձանագրվել է 16 ՃՏՊ. 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորվել Արտառոց դեպք՝ Գեղարքունիքում․ հայրը կասկածվում է դստերը ծեծելու և սեռական հարաբերության փորձի համար Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Բոլոր ծրագրերը պետք է սպասարկեն Արցախ մեր հավաքական, անվտանգ ու արժանապատիվ վերադարձի տեսլականին Տավուշում տեղի ունեցողը կոպիտ սխալների արդյունք է. ԹաթոյանՍեպտեմբերից աշակերտներն այլևս գնահատական չեն ստանա Ադրբեջանի ՄԻՊ-ն օկուպացված Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ «Զանգի, ասա` ռnւմբ կա «Դալմա մոլ»-ում». զգուշացե՛ք, թիրախում երեխաներն են (լուսանկար) Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանԱզատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»Ու՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Հայաստանը վերածվում է Արեւմուտքի՝ ծայրահեղ վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի․ Զախարովա ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով տուժածների թիվն աճել է Ռուսաստանը չի պատրաստվում կռվել ՆԱՏՕ-ի հետ, սա ուղղակի անհեթեթություն է. Պուտին Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Նավթի գներն աճել են Ոսկու գինն աճել է «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Կառավարության որոշումը՝ ջրի սակագնի վերաբերյալ «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար ԱԱԾ սահմանապահ զորքերը կազմակերպում է ընդունելություն «Զվարթնոց», «Բագրատաշեն» և ՀՀ պետական մյուս սահմանային անցակետերում ծառայության անցնելու համար (տեսանյութ) Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն կատարողները հավաքագրվել են ԻՊ-ի «Խորասանի ձայն» տաջիկական ՏԳ ալիքի միջոցով Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»