Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Իսկ ձիերը քանի՞... ձիաուժ ունեն

ԼԱՅՖ

Մենք գիտենք, որ...

Օրինակ՝ 100 ձիաուժ հզորությամբ շարժիչով մեքենային համարժեք աշխատանք կարող է կատարել 100 ձին: Սա անգամ չափման միավորի անվանումից է երևում:

Իրականում այդպես չէ:

Բանն այն է, որ ձիաուժը հզորության հաշվարկման աբստրակտ միավոր է: Առաջին հերթին պարզ է թեկուզ միայն այն, որ ձիերն ինքնին տարբեր են լինում, իսկ ինչպես գիտենք, յուրաքանչյուր չափման միավոր պետք է ունենա նաև իր էտալոնը, այսինքն՝ այս դեպքում՝ էտալոնային ձին, որը, իհարկե, չկա: Բացի այդ, օրինակ, նույն լծի տակ գտնվող 4 ձիու հզորությունը այնքան է, ինչքան ունեն 3 ազատ ձիերը, իսկ լծված 8 ձիերինը հավասար է 4 ազատ ձիու ուժի և այսպես շարունակ. ինչքան շատ կենդանի է օգտագործվում, այնքան նկատվում է օգտակար գործողության գործակցի անկում:

Ձիաուժը հզորության արտահամակարգային հնացած միավոր է։ Այն մտցվել է 18–րդ դարում և շարունակում է կիրառվել տեխնիկայի որոշ բնագավառներում (ավտոմոբիլաշինություն, տրակտորաշինություն) ։ Գոյություն ունեն ձիաուժի տարբեր չափանիշներ և տեսակներ։ Ձիաուժի ամենատարածված չափը, որը հիմնականում օգտագործվում է 

էլեկտրատեխնիկայում, հավասար  է 745.699872 վատտի։ Մի շարք երկրներում 1 ձիաուժը հավասար է 735,499 վատտի, ԱՄՆ – ում, Մեծ Բրիտանիայում և այլ երկրներում՝ 745,7 վատտի։

Ձիաուժ միավորը օգտագործման մեջ է մտցրել շոտլանդացի ինժեներ Ջեյմս Ուատտը՝ ջերմային շարժիչների և բեռնաքարշ ձիերի հզորությունները համեմատելու համար, մոտավորապես 1789 թվականին։ Մասնավորապես պատմում են, որ Ուատտի առաջին մեքենաներից մեկը գնել է ինչ–որ գարեջրագործ, որպեսզի նրանով փոխարինի ջրի պոմպը աշխատեցնող ձիուն: Ըստ տարածված լեգենդի, գարեջրագործը որոշում է խաբեություն անել ու ընտրելով ամենադիմացկուն և ուժեղ ձիուն՝ ստիպում է նրան աշխատել ուժերի գերլարումով: Ուատտի մեքենան անգամ այս դեպքում գերազանցել է ձիուն: Այսպիսով, մեկ ձիաուժի էտալոն դարձավ հենց Ուատտի ստեղծած այդ շոգեշարժիչը, չնայած համարվում է, որ ձիու երկարատև ժամանակահատվածում զարգացրած հզորությունը մեկ ու կես անգամ պակաս կլիներ 

Ուատտի շոգեմեքենայի հզորությունից: Բրիտանիայի գիտական ասոցիացիաների երկրորդ գիտական կոնգրեսի ժամանակ 1882 թվականին ընդունվեց նոր հզորության միավոր՝ վատտը՝ ի պատիվ Ջեյմս Ուատտի՝ առաջին շոգեմեքենայի ստեղծողի: Մինչև դա որպես հզորության միավոր օգտագործվում էր Ուատտի կողմից ներդրվածը՝ ձիաուժը: Տարբեր են ոչ միայն ավտոմեքենաների շարժիչների հզորության չափման միավորները, այլև դրանք չափելու մեթոդները: Եվրոպայում ընդունված ստանդարտ մեթոդը կիլովատտն է: Եթե հզորությունը ներկայացված է ձիաուժերով, ապա սրա վերածումը կիլովատտների տարբեր երկրներում տարբեր արդյունքներ կտա: ԱՄՆ–ում և Ճապոնիայում շարժիչի հզորության հաշվարկման երկու այլ միավոր է օգտագործվում:

Նշենք, որ նախկինում եվրոպական երկրներում ընդունված էր տրանսպորտային միջոցի գույքահարկ հավաքել ըստ շարժիչի հզորության՝ հաշվարկած ձիաուժերով: Իհարկե, այդ ամենը հետագայում փոխվել է, օրինակ, 1940–ականներին Մեծ Բրիտանիայում սկսեցին գույքահարկ հավաքել՝ կախված մեքենայի չափերից, Ֆրանսիայում ձիաուժի փոխարեն սկսեցին օգտագործել կիլովատտը և այլն: Չգիտեմ, թե էլ քանի երկրում է, որ տրանսպորտային միջոցի գույքահարկ դեռևս գանձվում է ըստ ձիաուժերի, բայց այն հաստատ կա Ռուսաստանում և Հայաստանում: 

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

102-րդ բազայի և ՌԴ սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Անհայտ ծագման ինքնակոչների խմբավորում է ձևավորվել Շիրակի մարզում. պատգամավորն ահազանգում է Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցը չի քննարկվի. Ստանոն՝ ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ հանդիպման մասին Հայաստանն ու Հնդկաստանը կընդլայնեն համագործակցությունը կինոարտադրության և տեխնոլոգիական բնագավառում «National Geographic»-ը ներկայացրել է Հայաստանում գինու մշակույթը Ապրիլի 1-ից ֆիզիկական անձանց կողմից անձնական օգտագործման ապրանքների համար սահմանված առցանց անմաքս առևտրի արտոնության շեմը ենթարկվելու է փոփոխության Ոսկու գինն աճել է Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են Նավթի գներն աճել են Արցախից տեղահանված շուրջ 11 հազար մարդ է արտագաղթել Հայաստանից․ Գեղամ Ստեփանյան Մտքովս նույնիսկ չի անցել, որ վերջին անգամ եմ տեսնում Գագիկին․ երջանիկ տարիներից մնացին միայն քաղցր հուշեր Միջազգային պահանջ է՝ սահմանի որոշման ցանկացած գործընթաց որևէ ուժ չունի, եթե մարդկանց բնականոն կյանքը խաթարվում է. Թաթոյան Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրիԱլիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը «Ավտովազ»-ը սկսել է Lada-ի արտադրությունն Ադրբեջանում Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Ինչո՞ւ երեկ չհրապարակվեց Արայիկ Հարությունյանի մասնակցությամբ հարցազրույցը․ AzTV-ի պարզաբանումը Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել