Հեղափոխական անելիք՝ կոմֆորմիստական թիմով
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ
Այն հանգամանքը, որ ավագանիում, խորհրդարանում, համայնքներում ներկայիս իշխանությունները ունեն ավելի քան մեծամասնություն, որևէ կերպ չի հեշտացնում նրանց գործը, եթե չասենք՝ ավելի է բարդացնում այն: Ամբողջ պատասխանատվությունը ընկնում է իշխանության վրա, դրան գումարած չկա որևէ իրատեսական թվացող քավության նոխազ:
Ըստ այդմ, հեղափոխության ձախողումը, կամ ինչպես մոդայիկ է ասել հակահեղափոխությունն այլևս պետք է փնտրել իշխանության ներսում, սակայն ոչ թե դավադրությունների, այլ արդյունավետության պակասի տեսքով: Գլխավոր հակահեղափոխականներն այժմ իշխանությունների կողմից ուշացվող ռեֆորմներն են ու այդ ռեֆորմներին չսպասող ժամանակը: Ընդ որում, ժամանակը սեղմում է նոր իշխանություններին թե դե յուրե, թե դե ֆակտո: Դե յուրե նոր իշխանությունն ունի կառավարության կառուցվածքային փոփոխությունների օրակարգ, որն անհասկանալիորեն մնում է շղարշված անթափանցիկությամբ: Սակայն սա չարյաց փոքրագույնն է: Առավել ծանրակշիռ է այն ժամանակը, որը տվել է իշխանություններին հասարակությունը:
Անազնիվ կլինի ասել, թե իշխանությունները չեն գիտակցում ժամանակի սղությունը: Գիտակցում են, այլապես չէինք ունենա այն ցայտնոտը, որի ականատեսն ենք, և որը արտացոլվում է կառավարության կառուցվածքային փոփոխությունների տեսքով, որը շարունակում է մնալ օդից կախված: Բայց մեծ հաշվով այս օրակարգն ընդամենն այդ ցայտնոտի երևացող մասն է: Ցայտնոտը ակներև է նաև այն կադրային որոնումներում, որոնցով հիմա զբաղված են իշխանությունները, արտաքին հարաբերություններում այն սառեցված նախագծերով, որոնց որևէ կերպ նոր շունչ հաղորդելու ազդակներ տեսանելի չեն:
Ինչու՞ է այսպես ստացվել, արդյոք կա՞ն օբյեկտիվ պատճառներ: Բնականաբար կան: Հեղափոխական ռիթմը, սպասելիքները միշտ էլ ինչ-որ պահից բախվում են իրականության հետ: Բայց քիչ չեն նաև սուբյեկտիվ պատճառները, որոնցից գլխավորը հեղափոխության համաժողովրդական ռեսուրսը մսխելն էր, այդ ռեսուրսը կոնսերվացնելն ու դրանից միայն նեղկուսակցական, ստերիլ ֆորմատ ստանալը: Այդ ստերիլ ֆորմատը, նեղ հայացքն են, որ այսօր թույլ չեն տալիս կոմպետենտ կերպով արձագանքել լրջագույն մարտահրավերների: Իշխանությունը նախընտրեց գնալ կոմֆորտ ճանապարհով, ձևավորել ոչ ռիսկային, բացառապես յուրային շրջանակ, որը բնականաբար նոր, տարբերվող լուծումներ տալու ունակ չէ: Կոմֆորմիստական կառավարման ապարատը չի կարող ծածկել այն հեղափոխական ծավալը, որն այժմ բաղկացած է հասարակական սպասելիքներից ու այդ սպասելիքների երաշխիք հանդիսացող խոստումներից: Կոմֆորմիստական ապարատը լավագույնս կվերարտադրի իշխանությունը, նրա առաջին դեմքերին, գուցե կարողանա ապահովել բյուրոկրատական ապարատի կայունությունը ՝ հիմնված թիմային զգացման վրա, բայց բավարարել հեղափոխական սպասելիքների շեմը՝ ոչ:
Տիգրան Սիմոնյան