Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչո՞ւ կատուն չի վնասվում բարձրությունից ընկնելիս

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մենք գիտենք, որ...

Կատվի օրգանիզմն ստեղծված է այնպիսի հատուկ ձևով, որի շնորհիվ բարձրությունից ընկնելիս կատուն վնասվածք չի ստանում։

Իրականում այնքան էլ այդպես չէ։

Բանն այն է, որ կատվի՝ բարձրությունից ընկնելու դեպքում անվնաս մնալու գործին հիմնականում խառնվում է ոչ թե կենսաբանությունը և ֆիզիոլոգիան, այլ ֆիզիկան։ Ո՛չ կատվի թաթերը ինչ-որ յուրահատուկ մեղմացուցիչ՝ ամորտիզացիոն հատկություն ունեն և ո՛չ էլ նրա վերջույթները՝ ինչ-որ յուրահատուկ կառուցվածք։ Ինչպես թաթերը, այնպես էլ նրա վերջույթների կառուցվածքը առանձնապես չեն տարբերվում մնացած չորքոտանիների թաթերից և հենաշարժիչ համակարգից, չնայած պետք է նշել, որ կատվի հենաշարժիչ համակարգը, համեմատած շատ այլ կենդանիների հետ, շարժուն է։ Բացի այդ, կատուն այլ չորքոտանիների և անգամ մարդու համեմատ ավելի ճարպիկ է, արագ կողմնորոշվող և ունի լավ զարգացած վեստիբուլ յար ապարատ։ Պետք է հաշվի առնել նաև այն, որ կատուն բավականին թեթև կենդանի է՝ համեմատած իր չափերի հետ։ Ընդ որում, կատվի անկման բարձրության ավելացումը կատվի վնասվելու հավանականությունը չի մեծացնում։ Ինչ բարձրությունից էլ կատուն ընկնի, նրա անկման արագությունը չի կարող գերազանցել 100 կիլոմետր/ժամը։ Համեմատության համար ասենք, որ ընկնող մարդու անկման արգությունը կարող է հասնել անգամ 210 կիլոմետր/ժամի։ Կատվի համար երբեմն ավելի վտանգավոր է ցածր բարձրություններից անկումը, քանի որ այդ դեպքում նա չի հասցնում իր մարմինը դասավորել անկման հետևանքները մեղմացնելու ամենահարմար դիրքով՝ թաթերով ներքև։ Բանն այն է, որ թռիչքի ժամանակ կատուն թաթերը չռում է ինչքան հնարավոր է, որով և մեծացնում է օդի դիմադրողականությունը, արդյունքում կենդանու մարմինը աշխատում է որպես պարաշյուտ, որը մեծացնելով օդի հետ շփումը` իջեցնում է անկման արագությունը։ Այս ամենի մեջ ավելի շատ կարևոր է ոչ թե կատվի հարմարվողականությունը անկմանը, այլ մեխանիկայի և աէրոդինամիկայի օրենքները։ Իրականում այնպես չէ, որ կատուները բարձրությունից ընկնելիս վնասվածքներ ընդհանրապես չեն ստանում, ավելին՝ վնասվածքներ ստանալու դեպքերը բազմաթիվ են։ Մի հետաքրքիր հետազոտության արդյունքում, որը իրականացրել է ինչ-որ մասնավոր անասնաբուժական ընկերություն, պարզվել է, որ «թռչող կատուներ» ավելի շատ լինում են գիշերը, քան ցերեկը, ընդ որում՝ 65 % դեպքերում դա կատարում են մինչև 3 տարեկան կատուները։ Թաթերի վրա ընկնելու ռեֆլեքսը կատվի ձագերի մոտ սկսում է զարգանալ 3-4 շաբաթական հասակում և 6-7 շաբաթական հասակում այն ամրապնդվում է։ Ի դեպ, այն մոլորությունը, որ անկման ժամանակ կատվին կողմնորոշվել օգնում է պոչը, սխալ է, անպոչ կատուներն էլ նույն հաջողությամբ բարձրությունից ընկնելիս գետնին կանգնում են չորս թաթերի վրա, քանի որ օդում շրջվելու համար նրանք օգտագործում են ոչ թե պոչը, այլ հետևի թաթերը։ Կատուն փոքր բարձրությունից, օրինակ՝ մարդու ձեռքից ընկնելիս օդում թաթերով ներքև կողմնորոշվելու ժամանակ չի ունենում և անգամ կարող է վնասվել։ 1976 թվականին նյույորքցի անասնաբույժ Գորդոն Ռոբինսոնը նկարագրել է, այսպես կոչված, «բարձրության սինդրոմը», ըստ որի, ինչքան բարձր է շենքի հարկը, որտեղից ընկել է կատուն, այնքան քիչ վնասվածք է ստանում կենդանին։ Այսինքն, ինչքան էլ հակասական է հնչում, բայց 15-րդ հարկից ընկնելը կատվի համար ավելի անվտանգ է, քան 2-րդ հարկից ընկնելը։ Սակայն բարձրահարկերից ընկնելիս երբեմն կատվի՝ ընկնելուն հարմարվելու ռեֆլեքսը չի գործում և կենդանին մահացու վնասվում է։ Այս երևույթը կոչում են ընկնելու «շոկ», և սա հավանաբար կապված է կենդանու անկման ընթացքում եղած հոգեվիճակի հետ։

Այն, որ կատուն ընկնում է միշտ թաթերի վրա, պարզ է։ Կա նաև մի այլ հաստատված փաստ՝ բուտերբրոդը ընկնում է միշտ կարագով ներքև։ Արդյունքում որոշ կատակասերներ խնդիր են առաջադրել, թե ինչ կլինի մեջքին բուտերբրոդ կապած կատվի հետ ընկնելիս։ Ըստ նրանց, մի կողմից կատուն աշխատելու է այնպես պտտվել, որ ընկնի թաթերով ներքև, բայց միևնույն ժամանակ էլ բուտերբրոդը «ուժ է գործադրելու», որ ընկնի կարագով ներքև, այսինքն՝ կատվին հակառակ։ Արդյունքում երկու ուժերը իրար կչեզոքացնեն, և կստացվի հակագրավիտացիա։ Կատակասերների եզրակացությունն աներևակայելի է՝ կստանանք որոշակի կայուն վիճակ, երբ կատուն անընդհատ պտտվում է, բայց այդպես էլ չի ընկնում։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

 

Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է