Երևան, 26.Ապրիլ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ո՞րն է աշխարհի ամենամեծ ու ամենաջրառատ ջրվեժը, եթե դա ո՛չ Նիագարան է, ո՛չ Անխելը, ո՛չ էլ Վիկտորիան

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մենք գիտենք, որ...

Ըստ ջրառատության, ամենամեծ ջրվեժը համարվում է Նիագարան ՝ վայրկյանում 5900 խմ ջուր, իսկ Անխելի ջրվեժը ամենաբարձրն է, և այնտեղ ջուրը թափվում է մոտավորապես 1054 մետր բարձրությունից:

Իրականում այդպես չէ:

Իհարկե, Նիագարա ջրվեժի լայնությունը մոտ 1 կիլոմետր է (որոշ չափումներով՝ 1,2 կիլոմետր), բարձրությունը՝ 50 մետր, և յուրաքանչյուր վայրկյանում անդունդն է հոսում 5900 խմ ջուր, Անխել ջրվեժի լայնությունը 107 մետր է, բարձրությունը՝ 1054 մետր, իսկ ջրառատությունը՝ 300 խմ/վրկ, Վիկտորիա ջրվեժի լայնությունը 1,8 կիլոմետր է, բարձրությունը՝ 180 մետր: Սակայն այս բոլոր ջրվեժները չեն կարող անգամ համեմատվել աշխարհի ամենաջրառատ, ամենալայն և ամենաբարձր ջրվեժի հետ: Միայն թե հարցն այն է, որ ոչ ոք չի կարող տեսնել այդ ջրվեժը, քանի որ այն ստորջրյա է: Նրա լայնությունը 160 կիլոմետր է, բարձրությունը՝ 3,5 կիլոմետր, իսկ ջրառատությունը մոտավորապես 5 000 000 խմ/վրկ: Անգամ համեմատելու բան չկա այլ ջրվեժների հետ: Սա Դանիական նեղուցի ջրվեժն է, որը գտնվում է Գրենլանդիայի և Իսլանդիայի միջև, իսկ Գրենլանդական ծովի ջուրը ջրվեժի տեսքով թափվում է Իրմինգերի ծով, կամ, ավելի պարզ ասած, Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսից ջուրը թափվում է Ատլանտյան օվկիանոս: Երկրի վրա, իհարկե, կան նաև այլ ստորջրյա ջրվեժներ (հասարակածային շրջաններում, Արկտիկայի շրջակայքում, Ջիբրալթարի նեղուցում և այլն), բայց Դանիական նեղուցի ջրվեժը ամենամեծն է: Հարց է ծագում, թե ինչպես է հնարավոր, որ ջրի մեջ ջրվեժ լինի, ինչպես կարող է ջուրը ջրի մեջ ներքև հոսել: Դանիական նեղուցի ջրվեժի դեպքում դրա առաջանալու պատճառը Գրենլանդական ծովի սառը արկտիկական ջրի խառնվելն է Իրմենգերի ծովի առավել տաք ջրերին: Քանի որ սառը ջրի մոլեկուլները առավել իներտ են և ոչ ակտիվ, նրանք առավել քիչ տեղ են զբաղեցնում՝ «քիփ կպնելով» մեկը մյուսին, արդյունքում ստացվում է առավել խիտ կամ ծանր ջուր: Երբ Գրենլանդական ծովի սառը և ծանր ջուրը հանդիպում է Իրմենգերի ծովի առավել տաք և թեթև ջրին, իր ծանրության շնորհիվ սկսում է հոսել դեպի ծովի հատակը՝ առաջացնելով ջրվեժ: Հասնելով հատակին՝ ջրվեժի ջուրը առաջացնում է ջրի ծավալային ստորջրյա հոսք, որը հոսում է դեպի հարավ՝ փոխատեղվելով դեպի հյուսիս մակերեսորեն հոսող տաք ջրի հետ: Այս հոսքում եղած ջրի քանակը 20-40 անգամ գերազանցում է Ատլանտյան օվկիանոս թափվող բոլոր գետերի ջրերը:

Իհարկե, ստորջրյա ջրվեժ տեսնելը դժվար է: Բայց պարզվում է, որ որոշ դեպքերում անգամ դրանք է հնարավոր տեսնել: Դրա համար պետք է գնալ Հնդկական օվկիանոսի Մավրիկիա կղզին: Այդ կղզու հարավարևելյան հատվածում գտնվող Լե-ՄորնԲրաբան թերակղզու մի հատվածում ոչ սովորական ստորջրյա լանդշաֆտ է, և առկա են արտահայտված ստորջրյա հոսանքներ: Արդյունքում այդ հոսանքները, իրենց հոսքով տեղափոխելով տիղմ ու ավազ, ստեղծում են այնպիսի տպավորություն, որ ջրի խորքում երևում է ստորջրյա ջրվեժ: Ամբողջ աշխարհից զբոսաշրջիկներ են գալիս նայելու այդ բնական հրաշքին: Այստեղ անգամ կարելի է ինքնաթիռ վարձել, որպեսզի հնարավոր լինի դիտել «ստորջրյա ջրվեժը» թռչնի թռիչքի բարձրությունից: Իրականում դա տեսողական խաբկանք է, այնտեղ ոչ մի ստորջրյա ջրվեժ էլ չկա: Բնությունը, կարծես, ուզում է ցույց տալ, թե ինչպիսին կլիներ ստորջրյա ջրվեժը, եթե այն տեսանելի լիներ:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Հրդեհի ահազանգ՝ Թումանյան փողոցում Պլանային նորոգման աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով լույս չի լինելուՆարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին Երևանում բախվել են «Mazda»-ն ու «BMW»-ն․ վերջինը դուրս է եկել հանդիպակաց երթևեկելի գոտի և բախվել երկաթե սյանը Արագածոտնում բախվել են «SHACMAN» և «ZIL» մակնիշի բեռնատարները․ վերջինը կողաշրջվել է ՌԴ դեսպանատունը նոտա է հղել Թուրքիայի ԱԳՆ-ին Տավուշում ականի պայթյունից սակրավորի աջ ոտնաթաթը պոկվել է․ Ոսկան Սարգսյան 2024 թվականին մենք վերապրում ենք 1915 թվականի ողբերգությունը․ Իտալիայի փոխվարչապետ (տեսանյութ) Ոստիկանությունն ընդդեմ խաղաղ հավաքներիԿիրանցում ականի պայթյունից զինծառայող է վիրավորվելՔաղաքացիները փակել են Հյուսիս-Հարավ մայրուղին Պռոշյանի հատվածում (լուսանկարներ) Երևան Սիթիի մոտից բերման են ենթարկվել Միհրան Պողոսյանի կուսակցության անդամներըՎերջին երեք տարիներին տարեկան ամփոփ ցուցանիշով ԶՊՄԿ-ն զբաղեցրել է երկրի առաջին հարկատուի դիրքըՈրքանո՞վ կարելի է ձեռք բերել Երևան-Մոսկվա թռիչքի տոմսերն այս պահինՄիհրան Պողոսյանի ՀՀՄ կուսակցության անհնազանդության ակցիան Երևանում Խոշոր վթար՝ Երևանում. բախվել են «Hyundai»-ն ու «Mercedes»-ը, վերջինն էլ բախվել է պատինՆոյեմբերյանի և Երևանի Կենտրոնի Ոստիկանության բաժիններ բերման ենթարկված քաղաքացիներն ազատ են արձակվել Ով ինչ է ծախում՝ ճանապարհ չենք փակում. վեճ ոստիկանների և քաղաքացիների միջև (տեսանյութ) Ապրիլի 25-ի դրությամբ հայ–ադրբեջանական սահմանին տեղադրվել է թվով 20 սահմանային սյուն․ ՀՀ կառավարություն Կորոնավիրուսի ընթացքում բուժառուների հիվանդության 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա՝ Առողջապահության նախարարությունից խարդախությամբ հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ Այսուհետ տնտեսվարողները պարտավոր են շենքի բոլոր կողմերը դրսից ապահովել անընդմեջ և բարձր որակի տեսահսկման համակարգով Չիլիի խորհրդարանը ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը Եվրախորհրդարանի բանաձևը կոչ է անում դադարեցնել էներգետիկայի ոլորտում Ադրբեջանի հետ ռազմավարական գործընկերությունը Կոկաինի տակ եմ եղել. մասիսցի ուսուցչուհին ատելություն է դրսևորել արցախցիների նկատմամբ (տեսանյութ) Միհրան Պողոսյան․ Ոտքի ենք կանգնում Յանա Դանիելյանի բացառիկ հրապարակումը՝ Սուրենի ու Մագայի ամուսնությունից հետո. մանրամասներ Ղրղզստանի նախագահն Ալիևի հետ այցելել է օկուպացված ԱրցախԿալանավորվել է ՌԴ ՊՆ փոխնախարարի 3-րդ հանցակիցըԱնոմալ տաք և չոր եղանակը պահպանվելու է Ծիծեռնակաբերդի միջադեպի թիվ մեկ մեղավորը Փաշինյանն է Իրավապաշտպանները բացահայտում են վարչախմբի ստերը Ապարան-Սպիտակ ճանապարհն էլ փակվեց. Տեսանյութ Հայաստանը կարող է ադրբեջանական գազ ստանալ. ձեռնտու կլինի Հայաստանի տարածքով գազատար կառուցել դեպի Նախիջևան. Ալիև Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատն այս տարվա առաջին եռամսյակի 1000 խոշոր հարկատուների եռյակում է Ապարան-Վանաձոր ճանապարհը շարունակում է փակ մնալ Ալագյազի հատվածումԱլեքսանդր Մասլյակովը 58 տարվա աշխատանքից հետո հեռանում է КВН-ից՝ թոքերում ուռուցքի պատճառով Այստեղ է՞լ է ՀԱՊԿ-ը մեղավոր. Զախարովա Գիտնականները նշել են, որ ժամանակակից արևային մարտկոցներն արգելակում են ապագայի արևային մեքենաների զարգացումը2024 թվականի մարտին Հայաստանում գրանցվել է հիմնական տնտեսական ցուցանիշների աճ Բուլղարիայի խորհրդարանը պաշտոնանկ է արել խոսնակին Նիկոլ Փաշինյանին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու պահանջով հաղորդում ներկայացվեց ՀՀ գլխավոր դատախազություն Հունվարի 1-ից եկամտային հարկի վերադարձի ծրագիրը Երևանում չի գործի Որոշումներ են կայացրել՝ ձերբակալել. Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր ներկայությամբ տեղի ունեցածի մասին Բլինքենը ժամանել է Պեկին Թրքամոլին եք պահո՞ւմ, թուրքի ճամփեն եք բացում. Տավուշում գերլարված է (տեսանյութ) ՌԴ ԱԳՆ-ն մեկնաբանել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև առաջին սահմանային սյան տեղադրումը Արարատում նույնպես ճանապարհներ են փակվել Ադրբեջանը լկտիանում է, Փաշինյանը՝ մանևրում ԱԺ պատգամավորը տեղափոխվում է Նոյեմբերյանի հիվանդանոց ԱՄՆ-ն գաղտնի Ուկրաինա է ուղարկել 100-ից ավելի հեռահար ATACMS հրթիռ. ՌԴ-ն արձագանքել է