Մանրէներ. ճի՞շտ է արդյոք պայքարել նրանց դեմ
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՄենք գիտենք, որ...
Մանրէասպան (բակտերիցիդ) օճառների օգտագործումը օգտակար է, քանի որ այն նպաստում է մարդու մաշկը ախտածին մանրէներից ազատելուն:
Իրականում այնքան էլ այդպես չէ:
Իհարկե, պետք է նշել, որ նման օճառների օգտագործումը բավականին օգտակար է մաշկի վնասվածքների, կտրվածքների և քերծվածքների դեպքում: Սակայն նրանց մշտական օգտագործումը դժվար թե կարելի է արդարացված համարել: Ամբողջ աշխարհում գիտնականները հայտնում են, որ մանրէասպան օճառների մշտական օգտագործման արդյունքում «հրաշք միջոցի» անընդհատ ազդեցության տակ մանրէները սկսում են կայունություն ձեռք բերել մանրէասպան նյութերի հանդեպ: Օրինակ, ստաֆիլոկոկի որոշ տեսակներ սկսել են քիչ արձագանքել նույնիսկ վանկոմիցինի նման հզոր «զենքին»: Դեռևս 1998 թվականին աշխարհի ամենահեղինակավոր գիտական ամսագրերից մեկը՝ «Նեյչըրը», հայտնել է, որ տրիկլոզան քիմիական նյութը (ի հակադրություն համընդհանուր համոզմունքի, սա այն նյութն է, որը ապահովում է մանրէասպան օճառի ազդեցությունը, այլ ոչ թե քլորը կամ կարբոլը) կարող է առաջացնել մի շարք բակտերիաների մուտացիաներ: Բրիտանական գիտնականների ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ կյանքը ստերիլ միջավայրում վտանգավոր է առողջության համար: Բացի այդ, շատանում են բազմատեսակ ալերգիաները: Ցավալի է, որ, որպես կանոն, մենք չգիտենք, թե որքան ժամանակ կարող ենք օգտագործել այդ «հրաշք օճառը» և երբ պետք է դադարեցնել օգտագործել այն: Բանն այն է, որ մանրէասպան օճառ օգտագործելիս մաշկի դիմադրողունակությունը անկում է ապրում: Հնարավոր է, որ այս կերպ մաշկը մաքրելով՝ մենք մեր մարմինը բացում ենք ավելի վտանգավոր մանրէների համար: Ահա թե ինչու փորձագետները խորհուրդ են տալիս դադարեցնել «մանրէազերծող լվացող միջոցների» օգտագործումը: Մարմնի մաքրության նկատմամբ անսահման խնամքը կարող է հանգեցնել մաշկի բնական միկրոֆլորայի խախտման, և դրա հետևանքով կարող են առաջանալ տարբեր հիվանդություններ: Այստեղ, ինչպես միշտ, տեղին է «ամեն ինչ չափի մեջ է գեղեցիկ» արտահայտությունը:
Շատերը մանրէներն ընկալում են որպես այնպիսի մի բան, որը միայն վնասում է մարդուն: Մարդու մաշկի վրա, բերանում, որոշ ներքին օրգանների լորձաթաղանթում կան մի շարք միկրոօրգանիզմներ, որոնք ստեղծում են մի տեսակ պաշտպանական թաղանթ օրգանիզմի համար, այսինքն՝ ունեն պաշտպանական ֆունկցիա: Այս մանրէները առաջինն են, որ հարձակվում են վնասակար նյութերի և մանրէների վրա՝ բացառելով նրանց ներթափանցումը մարմին: Ինչպես մարդու ամբողջ օրգանիզմի, մաշկի համար ևս պակաս կարևոր չէ նրա բնական «մանրէաբանական ֆոնը»: Մեր մարմնին անհրաժեշտ մոտ 500 տեսակի միկրոօրգանիզմներ անընդհատ ապրում են մեր վրա: «Օրգանիզմի սեփական» միկրոֆլորան պաշտպանում է մաշկի մակերևույթը։ Այն ոչնչացնում է «օտարածին միկրոօրգանիզմներին»: Ցավոք, անընդհատ աճում է այն մարդկանց թիվը, որոնք իրենց բնական «մանրէային ֆոնը» խախտում են տարբեր բակտերիասպան մաքրող միջոցների չհիմնավորված օգտագործման արդյունքում, մասնավորապես, խոսքը վերաբերում է ակտիվորեն գովազդվող հակամանրէային օճառներին (այս տեսակի օճառի ոչնչացման հիմնական թիրախը դառնում են սապրոֆիտ մանրէները): Հետաքրքիր է, որ չնայած մանրէաբանությունը գրեթե հարյուրամյակի պատմություն ունի, բայց պարզվում է, որ շրջակա միջավայրում միկրոօրգանիզմներից մենք պատկերացում ունենք ընդամենը նրանց ճշգրիտ քանակի միայն 0,4% -ի մասին: Մարդու մարմնի վրա ապրող բակտերիաների քանակը գերազանցում է բոլոր բջիջների ընդհանուր թիվը 10 անգամ: Հնարավոր է, որ մոտ ապագայում կլինեն ավելի շատ հայտնագործություններ, որոնք թույլ կտան նոր գիտելիքներ ստանալ ծանոթ բաների մասին:
Արդյոք մենք գիտե՞նք, որ ձեռքերը նույնիսկ մի քանի անգամ «լվանալուց» հետո էլ մաշկը դեռ մնում է կեղտոտ: Այնտեղ այնքան շատ մանրէներ կան, որ հնարավոր չէ նրանց ամբողջությամբ ոչնչացնել: Օրինակ, մաքուր ձեռքերի մեկ քառակուսի միլիմետնիսկ մի քանի անգամ «լվանալուց» հետո էլ մաշկը դեռ մնում է կեղտոտ: Այնտեղ այնքան շատ մանրէներ կան, որ հնարավոր չէ նրանց ամբողջությամբ ոչնչացնել: Օրինակ, մաքուր ձեռքերի մեկ քառակուսի միլիմետՁեռքսեղմման դեպքում մարդը հնարավորություն է տալիս իր ձեռքերի 16 միլիոն բակտերիաներին շփվել մյուս մարդու ձեռքերի նույն քանակի բակտերիաների հետ: Իսկ ահա համբուրվելիս տեղի է ունենում ավելի քան 42 միլիոն մանրէների փոխադարձ «ծանոթություն»:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը