Ո՞ր ճանապարհով՝ ՀՀԿ-ացմա՞ն, թե՞ ԽՄԿԿ-ացման
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆԱյն հարցին` արդյո՞ք ԵԿՄ վարչության նոր կազմում լինելու են ՀՀԿ–ականներ, միության նախագահի միակ թեկնածու Սասուն Միքայելյանը պատասխանել է, որ նման բան չի կարող լինել։ Մի քանի օր առաջ էլ Միքայելյանը հերքել էր լուրերը, թե ԵԿՄ-ն գնալու է «ՔՊ-ացման» ճանապարհով։ Այդ հերքումը միանշանակ ռացիոնալ էր, որովհետև ԵԿՄ այսօրվա տխուր վիճակը, մեծ հաշվով, հետևանք է նրա, որ պատերազմի ծնունդ միությունը տարիներ շարունակ սպասարկել է օրվա իշխանությունների քաղաքական օրակարգը։ Մյուս կողմից՝ երբ Միքայել յանը բացառում է, որ ԵԿՄ նոր վարչությունում կլինեն հանրապետականներ (կամ կոնկրետ որևէ կուսակցության ներկայացուցիչներ), դա նույնպես քաղաքական դիրքորոշում է կամ խտրականություն. նախ՝ դա ինքնին նշանակում է վարչության կազմի ընտրությունների բացառում, այսինքն՝ ուղղակի ընտրությունների ելքի կանխորոշում, մյուս կողմից՝ ի վերջո, պատերազմի վետերանները պետք է գնահատվեն ոչ թե իրենց քաղաքական հայացքներով կամ կուսակցական պատկանելիությամբ, այլ այն ավանդով, որ ունեցել են մարտի դաշտում։
Սակայն ԵԿՄ խնդիրն ածանցյալ է, որովհետև շատ ավելի սկզբունքային է, թե քաղաքական համակարգում ինչ դեր է ունենալու կառավարող կուսակցությունը՝ ՔՊ-ն, արդյո՞ք Հայաստանում ունենալու ենք դասական քաղաքական հարաբերություններ, թե՞ Նիկոլ Փաշինյանի կուսակցությունը հայտնվելու է «նոր ԽՄԿԿ»-ի դերում։
Սրանք հռետորական հարցեր չեն, ու դրանց պատասխանները սկզբունքային են՝ հասկանալու համար, թե ինչ քաղաքական համակարգ ենք ունենալու առաջիկա տարիներին։ Բայց նախ չմոռանանք, որ Սասուն Միքայելյանը առայժմ ՔՊ վարչության նախագահն է:
Իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունում կանոնադրության և ծրագրի փոփոխություններ են սպասվում:
Ձևավորվել է աշխատանքային խումբ, որը փոփոխությունները պետք է նախապատրաստի մինչև առաջիկա մեծ համաժողովը: Նիկոլ Փաշինյանի կուսակցությունում պնդում են, որ վերջին տարվա ընթացքում տասը հազարից ավելի անդամակցության հայտեր են ստացել, որոնք դեռ չեն քննարկվել, քանի որ նախորդ կանոնակարգը ենթադրում էր անդամակցության ավելի բարդ ընթացակարգ։ Բացառությամբ արտահերթ կարգով քննարկված՝ քաղաքական թիմի հետ պաշտոններ ստանձնած շուրջ 300 անձանց դիմումների, մյուսներին անդրադառնալու ժամանակ վարչությունը պարզապես չի ունեցել:
Այն, որ ՔՊ-ն չի գնացել մասսայական կուսակցություն դառնալու մեխանիկական ճանապարհով՝ արդեն դրական է, որովհետև դա, ըստ էության, այն ճանապարհն է, որով ժամանակին անցել էր ՀՀԿ-ն։ Մյուս կողմից՝ ՔՊ-ի «ՀՀԿ-ացումը» կամ «ԽՄԿԿ-ացումը» ամենևին էլ չի բացառվում, եթե նկատի ունենանք այն հանգամանքը, որ իշխանությունների կադրային քաղաքականության հիմքում անցյալից ժառանգված մոտեցումներն են. շատ դեպքերում պաշտոնների նշանակվում են մարդիկ, ովքեր «քայլողների» բանակից են, ու ամենևին էլ հաշվի չի առնվում այն հանգամանքը, որ տվյալ թեկնածուն չի տիրապետում անհրաժեշտ հմտությունների։ Ավելին, երբ որևէ ՔՊ-ական իր պաշտոնում ակնհայտորեն ձախողվում է, շարունակում է պաշտոնավարել զուտ այն բանի շնորհիվ, որ «քայլող» է։ Օրինակ՝ մարզպետներից մեկի կադրային գրեթե յուրաքանչյուր որոշում մարզում հանգեցնում է սոցիալական լարվածության կամ հուզումների, սակայն նա շարունակում է մնալ իր պաշտոնին։ Մյուս կողմից՝ արդարադատության երկու փոխնախարարների պաշտոնանկության որևէ բանական պատճառաբանություն չնշվեց ու հասարակությանը գրեթե բաց տեքստով ասվեց, որ այդ պրոֆեսիոնալները հեռացվել են քաղաքական որոշման արդյունքում։
Արդյո՞ք առաջիկա համաժողովում ՔՊ-ն կդառնա դասական կառավարող կուսակցություն, որը կպահպանի իր սկզբունքային քաղաքական դիմագիծը, թե՞ կսերտաճի իշխանության հետ՝ դառնալով դրա քաղաքական դեկորացիան։ Այս հարցի պատասխանը տակավին որևէ մեկը չունի, որովհետև այս հարցում ակնհայտորեն տեսլական չունեն անգամ իշխանության ու կուսակցության առաջին դեմքերը։ Ամեն դեպքում՝ մտահոգիչ է, որ կառավարող կուսակցությունն ունի ընդամենը մեկ խարիզմատիկ գործիչ, ինչը մեծացնում է նախկին իներցիայով շարժվելու գայթակղությունը։
ՍՈՒՐԵՆ ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ