Հնի ու նորի սահմանները ՏԻՄ-երում
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆՀՀ ՏԻՄ-երը շատ դեպքերում ուշադրություն չեն դարձնում օրենսդրական այն պահանջի վրա, ըստ որի, նրանք առաջնահերթ պետք է իրականացնեն իրենց պարտադիր և պետության կողմից պատվիրակված լիազորությունները, որից հետո միայն` կամավոր լիազորությունները: Արդյունքում, ՏԻՄ-երը հաճախ խախտում են օրենքի պահանջները՝ ֆինանսավորելով կամավոր լիազորությունները` պարտադիր լիազորությունների փոխարեն:
Այն համայնքապետները, որոնք բավարար չափով գրագիտություն ունեն և ժողովրդավարության կանոններին և կառավարման մեթոդներին տիրապետում են, իրենց գործունեության թափանցիկությունն ապահովում են` ավագանու որոշումները, աճուրդների մասին հայտարարությունները համայնքապետարանների պատին փակցնելով, տարվա բյուջետային ծրագրում ընդգրկվող հարցերը համայնքային ժողովում քննարկելով, բյուջեի հաշվետվություններին կամ բյուջեի նախագծի քննարկումներին համայնքային ենթակայության հիմնարկների աշխատակիցներին մասնակից դարձնելով:
Հատկանշականն այն է, որ որոշ մարզային համայնքներում կառավարում գրեթե գոյություն չունի, համայնքապետների կեսից ավելին նաև գրագետ չէ, չի տիրապետում կառավարման հմտություններին: Համայնքապետարանների համար պարտադիր են դառնում այն միջոցառումները կամ փաստաթղթերի ընդունումը, որը նրանց հրահանգվել է «վերևից»` տարածքային կառավարման նախարարության կամ մարզպետի ցուցումով:
Ունենք այսպիսի մի իրավիճակ՝ կառավարությունը համայնքներին զարգացման ծրագրերի համար գումար տրամադրելիս հիմնական չափանիշ է ընտրում ոչ թե համայնքի կարիքավորությունը կամ համայնքի լավ ղեկավարումը, այլ ընտրություններում համայնքապետի ունեցած դերակատարությունն ու գործադրած ջանքերը` նաև մարզպետի երաշխավորությունը, որն, իհարկե, հիմնված է նրա անձնական համակրանքի վրա:
Ամփոփելով՝ նշենք, որ համայնքների ղեկավարների կրթական ցածր ցենզը ձեռնտու էր ինչպես հներին, այնպես էլ նորերին. հները թողնում էին, որ անգրագետ համայնքապետները չարաշահումներ թույլ տային, «ատկատներով» զբաղվեին, քանի որ հարստանում էին իրենք, հարստացնում էին իշխանություններին։ Նոր իշխանություններն էլ, այդ ժառանգությունն օգտագործելով, «դոսյեներ» առաջ քաշելով, այդ նույն անգրագետներին դնում են «քաղաքական պրեսի» տակ ու մի օրում սարքում ՔՊ-ական հլու-հնազանդ կամակատարներ, իսկ դիմադրողներին արժանացնում իրավական և վարչական հետապնդումների, մինչև նորից չեն գալիս ընտրություններն, ու ժողովուրդը ընտրում է իսկապես բանիմաց ու համայնքի համար գործ արած ղեկավարներին։
ԱՆԴՐԱՆԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ