Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Բե­րան փա­կե­լու» մշա­կույ­թը. նախ­կին­նե­րը գոր­ծո՞ն են, թե՞ ոչ

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Լևոն Տեր-Պետրոսյանի նախագահության ութ տարիներն անցան անցումային շրջանի տրամաբանությամբ։ Երբ ընդդիմությունը մեղադրում էր իշխանությանը, անմիջապես մարդկանց բերանը փակվում էր այն փաստարկով, որ երկիրը գտնվում է անցումային շրջանում, պատերազմը նոր է ավարտվել, ունենք աղետի գոտի։ Այս ամենն, իհարկե, կար, սակայն խնդիրն այն է, որ անարդյունավետ կառավարումն ու կիսատ-պռատ բարեփոխումները «դուրս գրվեցին» անցումային շրջանի վրա, ու 1996-ին մենք ունեցանք վիճահարույց ընտրություններ, ինչը հանգեցրեց իշխանության ճգնաժամին ու 1998-ի իշխանափոխությանը, որն արժանացավ ամենատարբեր, հաճախ իրարամերժ գնահատականների։ Այս ամենը «բերան փակելու» հետևանք էր։

Հետո եկան Ռոբերտ Քոչարյանի ու Սերժ Սարգսյանի նախագահության շրջանները, երբ պաշտոնական պրոպագանդան շատ ավելի լայն թափով սկսեց աշխատել՝ հաճախ ուղղակիորեն թիրախավորելով ընդդիմությանը, անվանարկելով նրա գործիչներին։ Խնդիրների մասին բարձրաձայնում էր ընդդիմությունը, ու անմիջապես հնչում էր իշխանության «փաստարկը», թե ամեն բան արվում է հանուն Արցախի, այլ խոսքով՝ ԼՂ խնդրով փակվում էր ընդդիմության ու հասարակության բերանը։ Այս համատեքստում հիշարժան են անցած քսանամյակի հատկապես երկու կարևոր իրադարձություններ։ 2003-ի նախագահական ընտրությունների առաջին փուլից հետո երկրում ստեղծվել էր իրապես ճգնաժամային իրավիճակ, երբ Ստեփան Դեմիրճյանի գլխավորած ընդդիմությունը ու հասարակության մի ստվար զանգված կասկածի տակ էին դնում ընտրությունների պաշտոնական արդյունքները։ Այդ ժամանակ հայտարարությամբ հանդես եկավ գլխավոր շտաբը՝ հրապարակ նետելով ԼՂ հարցը։ Ասել կուզի, երբ իշխանությունը նեղն էր ընկնում, անմիջապես ասպարեզ էր նետում Արցախին սպառնացող վտանգի մասին թեզը։ Նույն տրամաբանությամբ՝ երբ Սերժ Սարգսյանը 2018-ին հավակնում էր իր երրորդ իշխանավարմանը, նրա կողմնակիցների հիմնական փաստարկն այն էր, որ միայն նա կարող է Հայաստանն արժանապատվորեն ներկայացնել կարգավորման գործընթացում։ Իհարկե, սա քարոզչական ու քաղաքական պարզունակ տրյուկ էր, ինչն ապացուցվեց առաջիկա ամիսների ընթացքում։

Թվում էր՝ թավշյա հեղափոխությունն արմատապես վիճակ է փոխելու ու գոնե նոր իշխանությունը հասարակության ու ընդդիմության հետ ավելի անկեղծ, ռացիոնալ երկխոսության դիրքերից է հանդես գալու։ Հեղափոխությունից հետո, սակայն, իշխանությունը փորձում է փակել ընդդիմադիրների բերանները՝ օգտագործելով «բա Սերժի ժամանակ լա՞վ էր» կամ «ուզո՞ւմ եք Սերժը հետ գա» թեզերը: Այս մտայնությունը գուցե ինչոր տեղ համարժեք էր հետհեղափոխական առաջին ամիսներին, երբ խորհրդարանում դեռ դոմինանտ էր հանրապետական մեծամասնությունը ու հասարակության մեծ մասի համար տակավին գոյություն ուներ հին համակարգի ռեստավրացիայի վտանգը։ Սակայն 2018թ. դեկտեմբերի 9-ի խորհրդարանական ընտրություններից հետո «բա Սերժի ժամանակ լա՞վ էր» և կամ «ուզո՞ւմ եք Սերժը հետ գա» արդարացում-մուննաթները, մեղմ ասած, դեմագոգիկ են՝ զուրկ որևէ քաղաքական հիմքից։ Հասարակությունը դեկտեմբերի 9-ի ընտրություններում արդեն ընտրական տեղամասերում մերժել է թե՛ ՀՀԿ-ին, թե՛ նախորդ համակարգի հետ ասոցացվող այլ ուժերի, և պետք չէ մարդկանց անընդհատ վախեցնել նախկինների «ուրվականով»՝ դրանով փակելով քննադատող բերանները։ Ի վերջո, գործող իշխանության ներկայացուցիչներն անընդհատ պնդում են, որ Սերժ Սարգսյանը կամ Ռոբերտ Քոչարյանն այլևս քաղաքական գործոն չեն։ Եթե այդպես է, անհասկանալի է մնում, թե ինչու է մեր օրը սկսվում ու ավարտվում նրանց դեմ կազմակերպված իշխանական հակաքարոզչությամբ։ Սրան բանական բացատրություն չկա, միակ փաստարկն այն է, որ, ինչպես նախկինում, հեղափոխական իշխանությունը նույնպես չի հանդուրժում այլակարծությունը, քննադատությունը։ Թավշյա հեղափոխությունը գուցե պատմական ու բացառիկ էր, սակայն այն չի փոխել իշխանության մտածողությունը, արժեհամակարգը։ 

Իշխանությունը պետք է սովորի արդյունավետ կառավարել ու նաև քննադատություն լսել, հակառակ պարագայում՝ մենք դատապարտված ենք մշտապես ունենալ ավտորիտար իշխանություն, որը տարբեր պատրվակներով փակում է ընդդիմադիր բերաններ։ Հայաստանում, այսպես կոչված, ռևանշի հարց գոյություն չունի, ու եթե հեղափոխությունը պարտվի, ապա դա տեղի կունենա միայն գործող իշխանության ապաշնորհության հետևանքով։

ՍՈՒՐԵՆ ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել