Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Պաշտ­պա­նա­կան զգա­ցո­ղու­թյունն արթ­նա­նում է, երբ ընտանիքի դեմ ինչ-որ սրեր են ուղղ­վում»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Երեկ Ընտանիքի միջազգային օրն էր: Հասարակության և պետության ամենակարևոր օղակներից մեկի մասին «Փաստը» զրուցեց հոգեբան Կարինե Նալչաջյանի հետ:

Ընտանիքը մեր ամենակայուն արժեքներից մեկն է

Ընտանիքը ոչ միայն արժեք է մեզ համար, այլև հասարակության կազմակերպման օղակ: Երբ նայում ենք ընտանիքի նախատիպերին, թե ինչ ճանապարհ է անցել այն մինչև իր այսօրվա ձևին և բովանդակությանը հասնելը, տեսնում ենք, որ սա այդ փոքր խմբի ինքնակազմակերպման հոգեպես ամենաառողջ ձևն է: Ընտանիքը մեր ամենակայուն, աներկբա արժեքներից մեկն է, որն ընդունվում է գրեթե բոլորի կողմից, բայց քաղաքակրթական զարգացումները տեղում չեն դոփում և այսօր ընտանիքի հարցում նույնպես կան որոշակի տեղաշարժեր, ձևափոխումներ: Արևմուտքում, օրինակ, կան «պարտնյորային ընտանիքներ»: Գաղտնիք չէ, որ կան ընտանիքներ, որոնք կազմվում են նույն սեռի ներկայացուցիչներից: Սա, իհարկե, ընտանիքը տանում է դեպի աղավաղման, քաղաքակրթության մի մեծ ստեղծագործության ոչնչացման, որը հասարակական կյանքը կայուն և հոգեպես առողջ պահող ամենակարևոր ձևերից մեկն է: Ընտանիքը մեզանում մեծ դեր է ունեցել՝ մանավանդ բարդ պատմական իրադրություններում: Այն ապաստան է դարձել մարդկանց համար: Մենք շատ խորն ենք գիտակցում ընտանիքի դերն ու արժեքը: Հակված եմ նրան, որ ավելի շատ միտված ենք պահպանել մեր ընտանեկան արժեքները, քան տրվել ինչ-որ կասկածելի հոսանքների

Ըստ էության, ընտանիքի դեմ տարվող ամբողջ քարոզը, կարծում եմ, պատահական չէ, որովհետև քանդել այդ սոցիալական կառուցվածքը, նշանակում է սոցիալական ամբողջ համակարգը լուրջ հարցականի տակ դնել: Մենք ներքին պաշտպանական զգացողություն ունենք ընտանիքի նկատմամբ, և հիմա տեսնում եմ, որ այն արթնանում է մարդկանց մեջ, երբ ընտանիքի դեմ ինչ-որ սրեր են ուղղվում: Կարող է ինչ-որ քարոզչամեքենայի աշխատանքի հետևանքով ժամանակավորապես ինչ-ինչ տրամադրություններ առաջանան, բայց մեզանում արժեքն այնքան կայուն է, այնքան խորքային նշանակություն ունի, որ դիմագրավելու ենք այդ վտանգներին: Ուղղակի սա մեզանից էներգիա է խլելու, որը կարող էինք ավելի արդյունավետ օգտագործել:

Միայն սոցիալական գործոնով չէի մեկնաբանի մեր ընտանիքներում քիչ երեխաների ծնունդը

Երբ նայում ենք մի քանի սերունդ ավելի հետ, տեսնում ենք, որ սոցիալական պայմանները շատ ավելի ծանր, կենցաղն ավելի բարդ են եղել, բայց երեխաների քանակը փոքր չի եղել: Օրինակ, գյուղերում տնտեսություն վարելը, հող մշակելը աշխատող մեծ ուժ է պահանջել: Ընտանիքները բազմանդամ են եղել: Իրար օգնելով՝ կարողացել են տնտեսությունը պահպանել, զարգանալ: Հիմա, երբ նայում ենք արևմտյան քաղաքակրթական մոդելները, եթե նույնիսկ պահպանվում է ընտանիքի կառուցվածքը, երեխաների քանակը քիչ է: Բայց մեր աչքի առաջ կան էթնիկ մշակույթներ, որոնք բավական արագ են բազմանում՝ չնայած բարդ սոցիալական պայմաններին: Միայն սոցիալական գործոնով չէի բացատրի մեր ընտանիքներում քիչ երեխաների ծնունդը: Մենք երեխայապաշտ ազգ ենք: Ամեն մի երեխայի հետ կապված ծնողները մտածում են՝ կկարողանա՞ն երեխային ապահովել ամենով, ինչ անհրաժեշտ է արժանապատիվ ապրելու համար: Սա կարող է հանգեցնել այնպիսի դիրքորոշման, որ ավելի լավ է մեկ կամ երկու երեխա ունենալ, բայց երեխայի համար արժանապատիվ կենցաղ ապահովել, կրթությամբ զբաղվել և այլն: Բացի դրանից, կինը չի ուզում զբաղվել միայն ընտանեկան հարցերով, հոգսերով, այլ ցանկանում է նաև աշխատել, հասարակական ակտիվ գործունեություն ծավալել, ինքնահաստատվել ընտանիքից դուրս, իսկ այս դեպքում շատ երեխաները կաշկանդում են: Նաև սա է պատճառներից մեկը, որ երեխաների թիվն ավելի փոքր է լինում: Փաստն այն է, որ դժվար ենք բազմանում: Սա շատ մեծ մինուս է, ըստ էության, դառնում ենք ծերացող ազգ, որը լուրջ հարված է ազգի զարգացման, ապագայի համար: 

«Ստացվեց՝ լավ, չստացվեց՝ կբաժանվենք»

Փաստ է, որ գնալով ամուսնալուծությունների նկատմամբ հասարակությունն ավելի հանդուրժող է դառնում: Եթե մի քանի տասնյակ տարի առաջ ամուսնալուծված լինելը կնոջ կամ տղամարդու համար դրոշմ էր, նրանց ընտանիքի համար էլ խարանի նման մի բան, և մարդիկ շարունակում էին միասին ապրել այն դեպքերում, երբ ընտանեկան այդ միությունը միայն տառապանքներ էր բերում, ապա հիմա ամուսնալուծությունների նկատմամբ հանդուրժողականությունը մեծացել է: Մենք աշխարհի մասնիկն ենք, չենք կարող քաղաքակրթության զարգացումներից լրիվ անջատվել: Ամբողջ աշխարհում ամուսնությանը, կարծես թե, այսպես են վերաբերվում՝ «ստացվեց՝ լավ, չստացվեց՝ կբաժանվենք»: Բայց հենց դա է հանգեցնում ամուսնության, ընտանիքի քայքայմանը: Ամուսնության առաջին տարիները, հարմարվելու տեսանկյունից, ամենադժվարինն են: Եթե կարողանում են հաղթահարել խնդիրները, մտնում են ընտանեկան ավելի կայուն փուլ:

Եթե ամուսնական կյանքը զույգի համար տառապանք է դարձել, ակնհայտ սխալ է տեղի ունեցել, կան լուրջ պատճառներ, ամուսնական կապը քանդելն ավելի ճիշտ է, քան այն պահպանելը: Գուցե երջանկությունն ուրիշ տեղ է: Բայց նախքան նման որոշում կայացնելը պետք է ամեն ինչ անել ընտանիքը պահպանելու համար:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել