Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հե­ղա­փո­խա­կա­նու­թյուն՝ առանց ռա­ցի­ո­նա­լիզ­մի

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Նիկոլ Փաշինյանի ելույթը դատաիրավական բարեփոխումների շուրջ սենսացիոն բացահայտումներով աչքի չընկավ։ Համենայն դեպս, դրա այն մասը, որը վերաբերում էր անցումային արդարադատության գործիքակազմի ներդրմանը, հասարակությունը մի քանի անգամ լսել է։ Ինչ վերաբերում է Փաշինյանի նշած չափանիշներին չհամապատասխանող դատավորների հրաժարականի մասին դրույթին, ապա գոնե այս պահին տեսանելի չէ, թե ինչ մեխանիզմներով են իրականություն դառնալու վարչապետի ցանկությունները։

Սակայն Նիկոլ Փաշինյանի երեկվա ելույթի բովանդակային մասին անդրադառնալու ժամանակ դեռևս կունենանք, մանավանդ, որ, իմ պատկերացմամբ, հայտարարված բարեփոխումները բազմաշերտ են ու տեղի են ունենալու ամիսների ընթացքում։ Հիմա ավելի էական է այլ հարցի պատասխան, թե ինչո՞ւ էր անհրաժեշտ նման ելույթը զուգակցել դատարանների մուտքերն արգելափակելու կոչով։

«Այդ ակցիայի առանցքային սիմվոլն այն է, որ Հայաստանում չի կարող լինել դատական համակարգ, որը չունի ժողովրդի վստահությունը, հակառակ դեպքում նույնիսկ ամենահիմնավորված որոշումը ժողովուրդն ընկալելու է որպես վիրավորանք, որովհետև դատավճիռները կայացվում են հանուն Հայաստանի Հանրապետության, այսինքն՝ Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդի անունից: Եվ այդ վճիռները կարող են կայացնել միայն այնպիսի մարդիկ, ովքեր ունեն Հայաստանի Հանրապետության, այսինքն՝ ժողովրդի անունից խոսելու ինստիտուցիոնալ իրավունք»,- երեկվա խորհրդակցության ժամանկ ասել է Փաշինյանը։

Վարչապետի խոսքից ակնհայտ է դառնում, որ դատարաններն արգելափակելու ակցիան, մեղմ ասած, հուզականության դրսևորում էր։ Ասենք՝ ոչ մի բան չէր խանգարում, որ Փաշինյանն իր ելույթն ունենար առանց ֆորս-մաժորային ակցիայի, մանավանդ երկրի ներսում ու արտաքին աշխարհում որևէ մեկը կասկածի տակ չի առնում նրա լեգիտիմությունը։ Ի վերջո, չի կարելի ակցիա իրականացնել, ապա հետին թվով մտածել դրա շարունակության կամ օրակարգի մասին։

Փաշինյանի դաշինքը խորհրդարանում ունի սահմանադրական մեծամասնություն ու ակնհայտորեն բարեփոխումներ, անգամ Հիմնական օրենքի փոփոխություններ կարող է իրականացնել՝ անկախ այն հանգամանքից, թե հնարավոր ռեֆորմի մասին ինչ կարծիք ունեն ընդդիմադիր ուժերը։ Այս պարագայում առնվազն անհասկանալի է, թե ինչու է վարչապետը պարբերաբար դիմում փողոցի օգնությանը՝ անհարկի լարվածություն սերմանելով երկրում կամ հասարակությանը բաժանելով «սևերի» ու «սպիտակների»։ Նման իրավիճակը կարող է բացատրվել մի քանի հանգամանքով։

Սկզբունքորեն՝ գործող իշխանությունը չի կարողանում իր «կենսունակությունն» ապահովել՝ առանց «թշնամու» կերպար ստեղծելու։ Տարբեր փուլերում փոխվում են թիրախները, մի դեպքում դա կարող են լինել Ռոբերտ Քոչարյանը կամ ՀՀԿ-ն, այլ դեպքում՝ օլիգարխիան, այսօր՝ դատավորները, սակայն գործող իշխանության վարքագիծը մնում է անփոփոխ՝ աչքի ընկնելով ագրեսիվ հռետորաբանությամբ ու վարքագծով:

Տվյալ դեպքում՝ ակնհայտ է, որ Փաշինյանի արձագանքն ավելի զգացմունքային եղավ, որովհետև Ռոբերտ Քոչարյանի ազատ արձակվելուց հետո հասարակության մի ինչոր զանգված խոսեց գործող իշխանության թուլության, հին համակարգի ռեստավրացիայի ռիսկերի մասին։ Այլ խոսքով՝ Փաշինյանն իրական համարեց վարկանիշի անկման ռիսկը ու հերթական անգամ որոշեց դիմել հեղափոխական վարքագծի՝ իրավիճակը փրկելու համար։ Ինչքանո՞վ է արդյունավետ նման մարտավարությունը, ցույց կտա ժամանակը։

Մյուս կողմից՝ առայժմ հստակորեն չեն ուրվագծվում հնարավոր բարեփոխումները, այլ խոսքով՝ մենք լսել ենք միայն ցանկություններ՝ առանց կոնկրետ հայեցակարգերի ու ժամանակային պլանավորման։ Մի խոսքով՝ շատ դժվար է կանխատեսել, թե ինչ կոնկրետ արդյունքների կհանգեցնեն բարեփոխումները, բայց վստահաբար կարելի է արձանագրել, որ դատարանների «շրջափակման» օպերացիան կարող է ազդել Հայաստանի միջազգային հեղինակության վրա ու մեկնաբանվել՝ որպես գործադիր իշխանության կողմից դատական իշխանությանը ճնշելու փորձ։

Մի խոսքով՝ մենք ականատես դարձանք հեղափոխականության ցուցադրության, որի ռացիոնալ արդյունքը խիստ մշուշոտ է։

ՍՈՒՐԵՆ ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել