«Արցախում հեղափոխության կամ հակահեղափոխության համար բավարար հիմքեր չկան»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑՀարցազրույց Արցախի «Արդարություն» կուսակցության համանախագահ Մարսել Պետրոսյանի հետ:
- Պարո՛ն Պետրոսյան, վերջերս բաց նամակով դիմեցիք ԱՀ նախագահ Բակո Սահակյանին և ներկայացրեցիք Ձեր պահանջը: Ի՞նչ սպասումներ ունեք նախագահից:
- Կուսակցության հիմնադրման օրից մենք մեր բոլոր բացահայտումների մասին սովորական և բաց նամակների տեսքով հանրությանն իրազեկելուն զուգահեռ՝ ներկայացրել ենք նաև իշխանություններին՝ առաջարկելով գործնական քայլեր ձեռնարկել կառավարման ոլորտում արմատական բարեփոխումեր իրականացնելու համար: Այս անգամ ևս փորձեցինք արմատական բարեփոխումներ իրականացնելու սայլը տեղից շարժել: Մեզ համար անչափ կարևոր է համոզվել, որ գործող իշխանությունները ցանկություն և տրամադրվածություն ունեն լսել ժողովրդի ձայնը, հասկանալ, որ Արցախը մի խումբ իշխանավորների կողմից սեփականաշնորհված կալվածք չէ: Խնդիրն այն է, որ ամիսներ առաջ մեր կուսակցությունը բացառել է հանրային ցնցումների միջոցով բարեփոխումներ ապահովելու ճանապարհը: Ի դեպ, դա բխում էր նաև Հայաստանի նոր իշխանությունների կողմից Արցախի հանդեպ ձևավորված միանգամայն իրատեսական դիրքորոշումից, ինչը, սակայն, մեր իշխանավորների կողմից ոչ միայն ճիշտ չի ընկալվում, այլև ոչ իրատեսական մեկնաբանությունների և եզրահանգումների տեղիք է տալիս: Արդյունքում ունենք բարեփոխումների ուղին բացառող և հանդիսատեսի դերում հայտնված Արցախի ժողովուրդ, իսկ երկրում կարծես ժամանակը կանգ է առել, շատերը սպասում են հրաշքի, ինչը ուշանում է: Ժամանակին հայտարարված բարեփոխումների մեկնարկն այդպես էլ մնաց օդում կախված, ինչն Արցախում հիասթափություն, կասկածներ և անվստահություն է առաջացրել իշխանությունների նկատմամբ:
- Օրերս Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանը ՀՀ Ազգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցության հրավերով հանդիպեց պատգամավորների հետ: Կարծես հանդիպման օրակարգը բավական հագեցած է եղել, չնայած հանդիպման ընթացքում քննարկված թեմաների շուրջ այդպես էլ լիարժեք տեղեկատվություն չտարածվեց:
- Անկեղծ ասած՝ մենք այլ ակնկալիքներ ունեինք այդ հանդիպումից՝ միամտորեն կարծելով, թե «Իմ քայլը» պատգամավորական խմբակցությունն իր քայլով կվարակի Արցախի նախագահին, և վերջինս, վերադառնալով Ստեփանակերտ, անմիջապես ձեռնամուխ կլինի անգամ այնպիսի բարեփոխումների, որոնց մասին նույնիսկ Հայաստանում չեն պատկերացնում:
- Արցախի անվտանգության խորհրդի քարտուղար, Արցախի հերոս, գեներալ-մայոր Վիտալի Բալասանյանի հետ Երևանում տեղի ունեցած միջադեպի վերաբերյալ Արցախից լիարժեք արձագանքներ չեղան: Ինչպե՞ս եք որակում տեղի ունեցածը, դա պատահականությու՞ն էր, թյուրիմացությու՞ն, թե նախապես ծրագրված նպատակային գործողություն:
- Ողջունելի է ոստիկանության զգոնությունը, առավել ևս այն առումով, որ բոլորս էլ օրենքի առաջ հավասար ենք, սակայն այս միջադեպն առաջին հերթին կասկածելի բազմաթիվ հարցեր է պարունակում: Մեզ համար անհանգստացնող է, որ զենքի և զինամթերքի առկայության մասին ահազանգի հետքերով դեպքի վայր ժամանած օպերատիվ խումբը իրավական առումով անպատրաստ էր: Քանի որ, ինչպես գիտեք, ո՛չ մեքենայի զննում իրականացվեց և ո՛չ էլ խուզարկություն:
- Դատելով որոշ լրատվամիջոցների՝ Վիտալի Բալասանյանի մասին ոչ հաճելի հրապարակումներից, կարելի է ենթադրել, որ նրա շուրջ սարդոստայն է հյուսվում: Ձեր կարծիքով՝ ո՞րն է այդ ամենի դրդապատճառը:
- Իմ կարծիքով, առաջին հերթին Վիտալի Բալասանյանի անկեղծությունը, սթափ ու հեռանկարային մտածողությունը, երկրի վաղվա օրվա հանդեպ իրատեսական գնահատականներն ու ռեալ անհանգստությունը, ինչպես նաև իրերն իրենց անունով կոչելու քաղաքացիական դիրքորոշման դրսևորումն անհանգստություն և անհարմարություն է առաջացրել հատկապես իշխանական վերնախավը ներկայացնող ապագա մրցակիցների շրջանում: Հասկանալի պատճառներով՝ նա ցանկալի թեկնածու չէ նաև գործող համակարգի վերնախավի համար: Խնդիրն այն է, որ Վիտալի Բալասանյանը բոլորովին վերջերս է հայտնվել Արցախի կառավարման համակարգում և չի հասցրել մերվել նրանց հետ: Նա կոռումպացված չինովնիկների շարքին չի պատկանում, ապօրինի հարստություն չի դիզել, պաշտոնական դիրքը չի չարաշահել, կապված չէ անօրինական որևէ գործողության հետ: Ամենակարևորն այն է նաև, որ պատրաստակամ է և ի զորու է Արցախում արմատական բարեփոխումներ իրականացնելու հարցում: Ավելորդ ենք համարում նշել նրա հանդեպ հանրության ունեցած բարեհաճ վերաբերմունքի մասին, ինչը բազմապատկվեց ապրիլ յան հայտնի իրադարձություններին նրա դերակատարման ժամանակ: Բոլոր դեպքերում հանրությունը պարտավոր է տեղեկացված լինել հնարավոր թեկնածուների վարք ու բարքի, գործունեության մութ և լուսավոր կողմերի մասին, արածի ու չարածի, պաշտոնավարման ժամանակ ունեցած գայթակղությունների մասին:
- Վերջերս շատ է խոսվում Արցախում հեղափոխության, հակահեղափոխության, Հայաստանի և Արցախի հարաբերությունների միջև լարվածության մասին:
- Ավելի շատ այդ մասին գրում և այդ թեման գեներացնում են զանգվածային լրատվամիջոցները, իսկ որոշ անհատներ և ուժեր փորձում են այդ մտացածին թեժացումը ծառայեցնել իրենց քաղաքական և նեղ անձնական շահերին ու նպատակներին: Կռահում եմ ակնարկի ուղղությունը: Նկատի ունեք Հայաստանի վարչապետի հանրահայտ հայտարարությունն ու Արցախի նախագահի հակադարձող պատասխանը, չնայած կարելի էր նաև պարզել նման հայտարարության համար հիմք հանդիսացած աղբյուրի հավաստիությունը, որից հետո այն նետել մեդիադաշտ: Հիմա պարզվում է, որ այդ հարցի մասին իրարամերժ տեսակետներ են ձևավորվել նոր Հայաստանում և հին Արցախում, ինչը մեր ղեկավարների համար տարընթերցման առիթ դառնալուց բացի, նաև տեղեկատվական ալեկոծություն է առաջացրել հանրության շրջանում: Մեր սուբյեկտիվ մոտեցմամբ, Արցախում հեղափոխության կամ հակահեղափոխության համար բավարար հիմքեր չկան, մեզ մոտ օրակարգում իշխանափոխության և իր դարն ապրած համակարգի արմատական բարեփոխման, իշխանությունը ժողովրդին վերադարձնելու խնդիր կա, ինչով էլ պայմանավորված է Արցախի անվտանգության ապահովումը:
- Արցախի որոշ կուսակցություններ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին աջակցելու հայտարարությամբ են հանդես եկել, իսկ Ձեր կուսակցությունն ի՞նչ դիրքորոշում ունի:
- Երբ Նիկոլ Փաշինյանը դարձավ վարչապետ, այդ կուսակցություններից որոշները համոզված հայտարարեցին, որ նա վեց ամիս հետո կտապալվի: Անցավ ևս վեց ամիս, և իշխանության մաս կազմող նույն այդ քաղաքական ուժերն այս անգամ էլ հայտարարեցին Նիկոլ Փաշինյանին աջակցելու և սատարելու մասին: Ես չեմ կարող ասել, թե ևս վեց ամիս հետո նրանք ինչ կհայտարարեն: Դեռևս անցյալ տարի, ողջունելով Հայաստանում մեկնարկած բարեփոխումները, մենք ափսոսանք ենք հայտնել, որ Արցախը զուրկ է նման հնարավորությունից: Մեր այդ խոսքը շարունակում է մնալ ֆեյսբուքյան մեր պաշտոնական էջում: Մենք հույս էինք փայփայում, որ Հայաստանին զուգահեռ պետք է սկիզբ առնեին Արցախի կառավարման համակարգում արմատական բարեփոխումները:
Չնայած երկու ղեկավարները իրար աջակցելու պատրաստակամություն հայտնեցին, սակայն Արցախում ակնկալվող փոփոխությունների մեկնարկը առ այսօր այդպես էլ չտրվեց: Այնպես որ, իմ կարծիքով՝ փոխադարձ աջակցության մասին հայտարարություններն իրենց նպատակին չեն հասել, քանի որ դրանց անմիջապես չեն հետևել գործնական քայլերը: Ու այն տպավորությունն է ձևավորվել, որ, կարծեք թե, Հայաստանի իշխանությունների մոտ բացակայում է Արցախում ուժեղ իշխանություն ձևավորելուն նպաստելու ցանկությունը: Արցախում ներքին մտահոգությամբ և անհանգստությամբ ընդունվեց Հայաստանի վարչապետի դավադրությունների մասին հայտարարությունը, սակայն դա անարձագանք մնաց իշխանության մաս կազմող, քաղաքական դաշտում իրենց առաջատար համարող կուսակցությունների կողմից, իսկ Բակո Սահակյանը հատարարեց, որ իրեն ոչինչ հայտնի չէ: Իսկ հանրությունը բացատրության է սպասում: Ինչպե՞ս բացատրել Արցախի ղեկավարության կասկածելի ու խորհրդավոր լռությունը, հատկապես այս պահին, երբ հայության ազգային ազատագրական պայքարի դրոշակակիր մեր հայրենիքի մի հատվածը մղվում է անորոշության ու վտանգներով լի հորձանուտ: Ո՞վ է պատասխան տալու ստեղծված իրավիճակի համար, և ինչու՞ է ուշանում այդ պատասխանը:
- Շատ է խոսվում նաև Արցախի հերոս, գեներալ-լեյտենանտ Սամվել Բաբայանի՝ առաջիկա նախագահական ընտրություններին մասնակցելու մասին: Որքանո՞վ եք դա իրատեսական համարում:
- Մենք ողջունելի ենք համարում Արցախի հոգսերով ապրող, նրա ապագայով անհանգստացող ցանկացած հեղինակավոր անձի, այդ թվում՝ Սամվել Բաբայանի մուտքը քաղաքական դաշտ, ինչը կնպաստի ավելի իրատեսական ընտրությունների ապահովմանը: