Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Մի՛ քնիր, շուրջն օձեր են»

ԲԼՈԳ

Past.am

ԱԺ նախկին փոխնախագահ, նախկին հանրապետական Արփինե Հովհաննիսյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է.

«2008 թվականին լույս տեսավ հայտնի լեզվաբան Դենիել Էվերետի գիրքը՝ «Մի՚քնիր, շուրջն օձեր են»։ Կարճ ժամանակում բեսթսելեր դարձած գրքում հեղինակը գրում էր, որ Ամազոնի հեռավոր բրազիլական ջունգլիներում ապրող պիրահա ցեղի լեզուն հերքում է լեզվի վերաբերյալ ընդունված կանոնները։ Նա պնդում էր, որ պիրահաները չգիտեն եւ չեն կարող սովորել հաշվել, նրանց լեզվում չկան ժամանակաձեւեր, նրանք փաստացի հաշվի չեն առնում ոչինչ՝ բացի իրենց փորձից։

Պիրահա ցեղի լեզուն ու մշակույթը կապված են նրանով, որ այդ ամենը վերաբերում է միայն նրանց անձնական փորձին, քանի որ նրանց լեզուն պարունակում է միայն պնդումներ, որոնք վերաբերում են խոսքի այն պահին, որը վերապրվել է պատմողի կողմից անմիջականորեն կամ պատմվել է նրան իր կյանքի ընթացքում ինչ-որ մեկի կողմից։ Այսպես է Էվերետը ձեւակերպում «անմիջական ընկալման» սկզբունքը։

Այս հետազտությունը բուռն քննարկումների ալիք բարձրացրեց լեզվաբանության ոլորտում, քանի որ այն բախվում էր հայտնի լեզվաբան Նոամ Չոմսկի այն մոտեցմանը, որի համաձայն բոլոր լեզուները սկզբունքորեն կառուցված են միեւնույն ձեւով՝պայմանավորված մարդկային ուղեղի աշխատանքի առանձնահատկությամբ։ 

Հիմա ինչու սա հիշեցի՝ հայկական իրականության ներկայիս ընկալումը (իշխանությունների մեկնաբանությունը) չափազանց նման է պիրահա ցեղի լեզվական ընկալումներին։ Ինչ չեն տեսել զգացել ու ընկալել՝ ուրեմն չկա, չի եղել, ավելին՝ ժամանակակից մոտեցմամբ պետք է ոչնչացնել նրանց,ովքեր տեսել են զգացել ու ընկալել, ու այն ամենը, ինչ եղել է։ Դրանց թվին են դասվում այն երեւույթները, որոնք դուրս են իրենց անմիջական ընկալումից, օրինակ՝ կյանքի գնով պետություն պահել, պատերազմի դաշտում սխրանք գործել ( նկատի ունեմ իրական ռազմի դաշտը, ոչ թե ֆեյսբուքյան ծանծաղուտը) պետականություն, պետական արժեքները սեփական անձի պաշտանմունքից վեր դասելը, դիմացինի տեսակետ հարգել, չհայհոյել, ինքնաքննադատությունը, մտահորիզոնի լայնությունն ու մակրոմտածողությունը»:

 

Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանԱզատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»Ու՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Հայաստանը վերածվում է Արեւմուտքի՝ ծայրահեղ վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի․ Զախարովա ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով տուժածների թիվն աճել է Ռուսաստանը չի պատրաստվում կռվել ՆԱՏՕ-ի հետ, սա ուղղակի անհեթեթություն է. Պուտին Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Նավթի գներն աճել են Ոսկու գինն աճել է «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Կառավարության որոշումը՝ ջրի սակագնի վերաբերյալ «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար ԱԱԾ սահմանապահ զորքերը կազմակերպում է ընդունելություն «Զվարթնոց», «Բագրատաշեն» և ՀՀ պետական մյուս սահմանային անցակետերում ծառայության անցնելու համար (տեսանյութ) Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն կատարողները հավաքագրվել են ԻՊ-ի «Խորասանի ձայն» տաջիկական ՏԳ ալիքի միջոցով Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Եղանակային վատ պայմանների պատճառով Վրաստանից Հայաստան տանող ճանապարհը փակ է Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակել են 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոսներ Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ հինգշաբթի է. ժամերգությունից հետո կատարվում է ոտնլվայի արարողություն Սամվել Շահրամանյանը Le Figaro-ին ասել է՝ քանի հայ է մնացել օկուպացված Արցախում Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով բեռնատարների համար, դժվարանցանելի՝ մյուս տեսակի տրանսպորտային միջոցների Ռուբլին էժանացել է. փոխարժեքն՝ այս պահին «Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Հրդեհ է բռնկվել Ադրբեջանի մետրոյի Նասիմի կայարանում (տեսանյութ)ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ Պլանային նորոգման աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով լույս չի լինելու Սպասվում է 0․․․-1 աստիճան ցուրտ․ եղանակն՝ առաջիկա օրերինՀայաստան-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպումը որևէ երրորդ կողմի դեմ ուղղված չէ և չէր էլ կարող լինել. ՀՀ ԱԳՆ պատասխանը Ադրբեջանի հայտարարություններին Սուպերմարկետի 19-ամյա հսկիչը BMW-ով «դրիֆթ» է կատարել, ապա՝ բերման ենթարկվելՊեսկովը տարօրինակ է անվանել ԱՄՆ-ի հայտարարություններն ահաբեկչության մեղավորների մասին Ավելի քան 4300 բեռնատար Վերին Լարսում սպասում է սահմանն անցնելունԱրդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»ՀՀ ԱԳՆ-ն պատասխանել է Ադրբեջանի հայտարարություններին 143 անուն. հրապարակվել է Մոսկվայի Crocus City Hall-ի ողբերգության զոհերի նոր անուններ. ցանկՈղբերգական դեպք՝ Արագածոտնի գյուղում․ թոռը պապի մարմինը հայտնաբերել է պատշգամբի ճաղավանդակից կախվածՄոսկվայում պայթյունի սպառնալիքի պատճառով տարհանում է կատարվել առևտրի կենտրոում Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըԳոշ գյուղում՝ լճի մոտակայքում, ավտոմեքենան դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից և արգելափակվել ցեխակույտի մեջ