Ի՞նչն է իրականում իր ուսերին պահում Ատլանտը
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՄենք գիտենք, որ...
Ըստ հին հունական առասպելաբանության, Ատլանտն իր ուսերին պահում է Երկիրը:
Իրականում այդպես չէ:
Ատլանտն իր ուսերին պահում է երկնակամարը: Սխալմունքն առաջանում է նրանից, որ երկնակամարը հաճախ պատկերել են կլոր գնդի տեսքով, և թվում է, թե դա երկրագունդն է: Այն, որ Ատլանտն իր ուսերին երկրագնդի նման մարմին է պահում, լավ երևում է 16-րդ դարի ֆլամանդացի քարտեզագիր Մերկատորի ատլասի շապիկին: Բայց ավելի ուշադիր նայելու դեպքում նկատվում է, որ դա ոչ թե երկրագունդն է, այլ երկինք է՝ աստղերով: Ի դեպ, այս քարտեզների հավաքածուն Մերկատորը անվանել էր «Մերկատորի ատլաս» , որից հետո էլ հենց ցանկացած քարտեզների հավաքածու սկսեցին անվանել ատլաս: Նշենք նաև, որ Մերկատորը առաջինն էր, որ սկսեց քարտեզագրության մեջ զուգահեռականներ և հորիզոնականներ օգտագործել:
Ըստ հին հունական առասպելի, քանի որ Ատլանտը (նաև կոչվում է Ատլաս) տիտանների հետ ապստամբել էր և կռվել օլիմպիացիների (աստվածների) հետ, Զևսը նրան պատժեց և ստիպեց իր ուսերին պահել երկնակամարը: Ատլանտը տիտան Իապետայի և օկեանիդա Կլիմենի որդին էր: Նա այդպես էլ ապրեց հետագայում ՝ իր ուսերին պահելով երկնակամարը:
Ըստ առասպելի, միայն մեկ անգամ է Ատլանտին հնրավորություն տրվել ազատվել այդ ծանրությունից: Դա այն ժամանակ էր, երբ նրան մոտեցավ Հերակլեսը, որը փնտրում էր ոսկե խնձորներ:
Իսկ այդ խնձորները գտնվում էին Ատլանտի դստեր մոտ: Ինչքան էլ տիտան Ատլանտը համոզեց Հերակլեսին, որ նա պահի իր փոխարեն երկնակամարը, մինչև ինքը բերի խնձորները, Հերակլեսը չհամաձայնեց, հակառակ դեպքում նա ինքը հիմա երկնակամարը պահելիս կլիներ: Ատլանտը ստիպված եղավ պահել իր բեռը մինչև իր մահը, որը բավականին անփառունակ էր:
Ինչ-որ հին հավատալիքի պատճառով Ատլանտը չէր վստահում այլերկրացիներին և այդ իսկ պատճառով չէր ուզում իր երկիրը թողնել Պերսևսին, որը վերադառնում էր Գորգոնների կղզուց և իր հետ տանում էր Գորգոն մեդուզայի գլուխը:
Ատլանտը ոչ միայն Պերսևսին չէր թողնում անցնել, այլ նաև վիրավորեց նրան՝ ասելով , որ նրա պատմածները սուտ են և նա չի սպանել Գորգոն մեդուզային: Ատլանտին համոզելու համար, որ ինքը չի ստում, Պերսևսը նրան ցույց տվեց մեդուզայի գլուխը, որը այնքան սարսափելի էր, որ նրան նայելով՝ Ատլանտը վերածվեց քարե արձանի, որը և մինչև այժմ պահում է երկնակամարը: Այս ամբողջում առկա են անհամապատասխանություններ:
Ըստ ժամանակագրության, Պերսևսը ավելի շուտ է ապրել, քան Հերակլեսը, անգամ Գորգոնայի առասպելը պատկերված է եղել Հերակլեսի վահանի վրա, այսինքն, եթե անգամ Հերակլեսը հանդիպել է Ատլանտին, նա արդեն քարե արձան է եղել: Համարվում է, որ այսպիսի անհամապատասխանությունները պատճառ են նրա, որ հունական այս առասպելները շատ հին են և ունեն բազմաթիվ տարբերակներ:
Մենք հաճախ չենք էլ մտածում, թե ինչքան շատ բան է կոչվում Ատլանտի անունով : Օրինակ՝ Հարավ-արևել յան Աֆրիկայում 2000 կիլոմետր ձգվող Ատլասյան լեռները (համարվում է, որ սա հենց քարացած տիտանն է), առասպելական Ատլանտիդա կղզին, Ատլանտյան օվկիանոսը , Մերկուրիի վրայի սև բծերից մեկը և այլն: Ատլանտ է կոչվում ճարտարապետության մեջ տղամարդկային կազմվածքի ձևով սյունը, որը պահում է ծածկը (նույն սյունը կնոջ տեսքով կոչվում են Հարիատիդա):
Հին բժիշկները բավականին մեծ երևակայություն ունեցող մարդիկ են եղել: Պատկերացրեք, որ մարդու գլուխը երկրագունդն է, կամ երկնակամար է: Ի՞նչը պետք է պահի նրան, իհարկե՝ Ատլանտը (կամ Ատլասը): Եվ այդպես էլ կա. մարդու ողնաշարի պարանոցային առաջին ողը կոչվում է Atlas, երկրորդը՝ Axis (առանցք, պտտվող): Ի դեպ, մնացած ողերը անուններ չունեն էլ: Դե, ինչ, համարենք, որ յուրաքանչյուր անհատ իր մեջ ունի իր տիտանին ՝ Ատլանտին, որը պահում է իր ուսերին ինչ-որ մեկի դեպքում՝ իր պայծառատես ու խելացի գլուխը, իսկ որոշների դեպքում՝ դդումը:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը