Ереван, 29.Апрель.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Վստա՞ք եք, որ ժողովրդավարությունը ժողովրդի իշխանությունն է

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մենք գիտենք, որ...

Ժողովրդավարությունը (դեմոկրատիա) ժողովրդի իշխանությունն է:

Իրականում ամեն ինչ այդքան միանշանակ չէ:

Տարբեր մարդիկ ժողովրդավարությունը տարբեր կերպ են ընկալում: Ներկայումս ժողովրդավարության տակ հասկացվում է ժողովրդական կառավարում: Այս դեպքում ժողովրդավարության սահմանումը հիմնականում սահմանափակվում է հետևյալ հատկանիշներով՝ առաջնորդների նշանակում իրենց կառավարողների կողմից, որը տեղի է ունենում ազնիվ և մրցակցային ընտրությունների միջոցով, ժողովուրդը լեգիտիմ իշխանության միակ աղբյուրն է, և հասարակությունը, հանուն իր շահերի բավարարման և ընդհանուր բարեկեցության, իրականացնում է ինքնակառավարում:

Ըստ Բրոքհաուզի բառարանի, ժողովրդավարության սահմանումը անգամ ծիծաղելի է հնչում. «Ժողովրդավարությունը քաղաքական կացության ձևն է, որտեղ հասարակության կամ պետության կամքը թելադրված է ամբողջ ժողովրդի կամքով»: Այնուամենայնիվ, ոչ բոլորն են համաձայնում այս սահմանմանը: Ըստ ականավոր փիլիսոփա Կարլ Պոպպերի, կա կառավարման երկու ձև. մեկը, երբ կառավարողները ազատվում են իրենց կառավարությունից առանց արյունահեղության, և երկրորդը, երբ առանց արյուն թափելու՝ դա հնարավոր չէ:

Եվ այստեղ առաջինը ժողովրդավարությունն է, իսկ երկրորդը՝ բռնապետությունը: Եթե հարցը այդպես է դրվում, ապա ստացվում է, որ Ռուսաստանը ժողովրդավարական երկիր է, քանի որ Պուտինը փոխարինել է Ելցինին առանց արյուն թափելու: Ըստ այս փիլիսոփայական մտքի, կարևոր չէ, թե ինչ քանակի մարդիկ են մասնակցել նման գործընթացին: Պատմականորեն առաջինը հենց նախնադարյան-համայնական ժողովրդավարությունն է եղել։ 

Այն առաջացել է Հին Հունաստանում և Հին Հռոմում, որի որոշակի տարրերն առկա են եղել նաև միջնադարյան քաղաք-պետությունների ավանդույթներում և Եվրոպայի իշխանական ներկայացուցչական մարմիններոմ, ինչպես նաև նոր ժամանակի բրիտանական գաղութներում։ 

Հնագույն քաղաք-պետությունների օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանության կրողը եղել է Ժողովը, որի մեջ ընդգրկված են եղել բոլոր քաղաքացիները։ Այն հնարավոր էր, քանի որ այդ քաղաքների բնակչությունը հիմնականում չէր գերազանցում 10000-ը, իսկ կանայք և ստրուկները զուրկ էին քաղաքական ու քաղաքացիական իրավունքներից։

Քաղաքացիներն ունեին գործադիր և դատական ոլորտներում պաշտոններ զբաղեցնելու իրավունք, որոնք ընտրովի էին, իսկ մյուսները նշանակվում էին վիճակահանության սկզբունքով։

Սակայն Հռոմեական Հանրապետության հնագույն ժողովրդավարական ինստիտուտները դադարեցրել են իրենց գործունեությունը։ Հարկ է նաև նշել, որ ժողովրդավարությունը հնագույն ժամանակներում էլ է եղել փիլիսոփայական մտորումների առարկա: 

Պլատոնը նշել է, որ ժողովրդավարությունը նախանձող աղքատների իշխանություն է։ Նա նաև պնդել է, որ ավելորդ ժողովրդավարությունը հանգեցնում է բռնության։ Նմանատիպ կարծիքի էր նաև Արիստոտելը՝ նշելով, որ ժողովրդավարությունը մեծամասնություն կազմող աղքատ քաղաքացիների կառավարում է, որոնք ցանկանում են բավարարել իրենց անձնական շահերը։ Նա ևս նշում է, որ նմանատիպ կառավարման ձևը հանգեցնում է ժողովրդավարության կատարյալ խեղաթյուրման։

Ներկայումս քաղաքագետները նշում են, որ 1990-ական թվականներից աճել է հիբրիդային ռեժիմների թիվը, որոնք իրենց մեջ կրում են ինչպես ավտորիտարիզմի, այնպես էլ ժողովրդավարության հատկանիշները: Նման դեպքերում հաճախակի են կազմակերպվում ընտրություններ և առկա են քաղաքական մրցակցության տարրեր, և ընդդիմությունը կարող է ինչպես մարտահրավեր նետել իշխանական ուժերին, այնպես էլ վերջինիս գործադիր մարմիններում, դատարաններում կամ ԶԼՄ-ներում դարձնել ավելի թույլ:

Սակայն վարչական ռեսուրսների օգտագործման պայմաններում իշխանության և ընդդիմության ուժերը միշտ էլ անհավասար են լինում: Արդյունքում կարևորագույն ցուցանիշ է իրավական պետության առկայությունը: Համաձայն Ադամ Պշևորսկու, ժողովրդավարությունն իրենից ներկայացնում է անորոշ արդյունքների պայմաններում գործողությունների որոշակիություն:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Акции протеста в Тавуше постепенно расширяютсяIdram и IDBank на фестивале Career City FestМастер-класс беспринципности от Никола ПашинянаПолитолог: Правильная альтернатива политике властей Армении по границе не представлена Священнослужитель: Все усилия властей Армении были направлены на создание хаоса в стране «Армения»: Посредники никогда не называли Армию обороны Карабаха «террористической организацией» Курсы валют в Армении Глава «Светлой Армении»: Против меня ведется кампания со стороны агентурной сети Турции и Азербайджана В Армению прибыл кардинал Жан-Марк Авелин, архиепископ Марселя В Дубае выделят почти $35 млрд на проект по расширению аэропорта Аль-Мактум Нефть снижается после роста по итогам прошлой недели Мировое производство вина достигло худшего уровня за последние 62 года Экс-омбудсмен: Баку первоначально планирует заселить в Армении 300 тысяч азербайджанцев Министр ИД Армении и председатель Консультативного совета Катара коснулись вызовов в условиях геополитических развитий «Армения»: Признание Нагорного Карабаха частью Азербайджана еще будет приносить горькие плоды США купили у Казахстана более 80 списанных военных самолетов советского образца Израильские ВВС нанесли удары по городам сектора Газа и Рафа Погода в Армении Казахстан на встрече глав МИД Армении и Азербайджана не будет выступать посредником Байрамов тоже едет в Катар СМИ: Пашинян не поедет на инаугурацию Владимира Путина Блинкен призвал страны Персидского залива противостоять «растущей угрозе» со стороны Ирана Армянский эксперт: Это не диверсификация, а азербайджанизация нашей энергосистемы Оппозиционный депутат: Возле церкви Воскепара вчера появились азербайджанцы Экономика Армении растет, но за счет реэкспортаСоздание Трибунала Армянского национального достоинства является необходимостью։ Аршак КарапетянАкции протеста в Армении против односторонних уступок: Перекрыта трасса Ереван – Армавир Парламент Ирака принял закон, предусматривающий до 15 лет тюремного заключения за однополые отношения «Джоконде» Да Винчи планируют предоставить отдельное помещение в Лувре Состоялся телефонный разговор Никола Пашиняна и Энтони Блинкена Группа молодежи развернула на Площади Республики гигантский триколор Арцаха в поддержку жителей Тавуша Жители Тавушской области перекрыли трассу Ереван-Дилижан Министр экономики Армении встретился в Котайке с представителями ОО «Вина Армении» Избитый и напуганный «День гражданина» не может бытьЧто ожидается в Казахстане? Ереван согласен на встречуПашинян готов покупать газ даже у Азербайджана, не понимая последствий этогоСтрельба у ночного клуба в Вашингтоне: пострадали 5 человек В ближайшие дни станет теплее еще на 2-4 градуса Азербайджанец пострадал в результате взрыва мины в Шушинском районе Минобороны РА призывает воздержаться от распространения лжи и дезинформации В Палате представителей США представили закон, предусматривающий санкции против Азербайджана Раиси: Введение санкций против Ирана не приведет ни к чему Уровень цитокинов во время беременности влияет на развитие мозга плода и поведение потомства – исследование Москва поддерживает продолжение контактов между Баку и Ереваном. Дмитрий Песков Создание Трибунала Армянского Национального Достоинства является необходимостью: Аршак Карапетян«Дал ход» всем инструментам режима: «Паст»Что случилось с вопросом «Общественного трибунала национальной гордости»? Будет ли Аршак Карапетян последовательным? «Паст»Администрация решила подавить протесты насилиемЧто обсуждалось на заседании «Гражданского договора»?Из США разозлились на Пашиняна