Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Հայ­տա­րա­րու­թյունն ամ­բող­ջո­վին տե­ղա­վոր­վում է այն մթնո­լոր­տի մեջ, որն այս պա­հին ձև­ա­վոր­վել է Ար­ցա­խում»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Արցախում նախագահական ընտրությունների քարոզարշավի մեկնարկին դեռ բավականին ժամանակ կա, բայց ամիսներ առաջ մեկնարկած որոշակի գործընթացներն այսօր արդեն ակտիվության այլ աստիճան ունեն: Այս առումով հատկանշական էր Արցախի ազգային անվտանգության ծառայության՝ հուլիսի 8-ին արված զգոնության կոչը՝ ուղղված քաղաքական գործընթացներում ներգրավված ուժերին:

Կոչի հիմքում բացառապես Արցախի Սահմանադրության ու օրենքների շրջանակներում գործելու հորդորն էր: Քաղաքագետ Էդգար Էլբակյանի հետ զրուցել ենք ԱԱԾ ուղերձի, Արցախում ներքաղաքական հնարավոր լարվածության, ինչպես նաև մի քանի գործընթացների մասին, որոնք առկա են ժամանակից շուտ սկսված նախընտրական պայքարի ֆոնին: Հավելենք, որ Սամվել Բաբայանն Արցախում ստորագրահավաք է սկսել՝ Սահմանադրության մեջ փոփոխություններ մտցնելու առաջարկով:

Անդրադառնալով նախ ներքաղաքական իրավիճակին՝ Է. Էլբակյանը «Փաստի» հետ զրույցում շեշտեց. «Որոշակի հանգամանքների բերումով, հիմնականում կապված նախորդ տարի երևանյան իրադարձությունների հետ, Արցախում դե-ֆակտո նախընտրական քարոզարշավը շատ շուտ է սկսվել:

Սա պարունակում է նաև իրավական որոշակի խնդիրներ՝ հաշվի առնելով, որ սահմանված ժամանակից շուտ քարոզարշավ չի կարող լինել: Այդուհանդերձ, թեկնածուներն անունը դնում են ոչ թե նախընտրական քարոզարշավ, այլ հանդիպումներ:

Այդպիսով, իրավական խնդիրը փակվում է, և մնում են բուն քաղաքականը և հասարակականը: Իրականում մի փոքր սրված մթնոլորտ է, որովհետև գործող նախագահը դեռ անցած տարի է հայտարարել, որ չի առաջադրվելու որպես նախագահի թեկնածու, թեպետ Սահմանադրությամբ դրա իրավունքն ունի, ինչը ենթադրյալ թեկնածուների, պոտենցիալ հավակնորդների և շահառուների շրջանում ավելի մեծ շահագրգռվածության և պայքարի ասպարեզ է բացել: Ու քանի որ, այսպես ասած, խաղադրույքները բարձր են, ըստ դրա, նաև իրավիճակն է բավականին լարված»:

Նշված համատեքստում դիտարկելով Արցախի ԱԱԾ հայտարարությունը՝ մեր զրուցակիցը ընդգծեց. «Հայտարարությունն ամբողջովին տեղավորվում է այն մթնոլորտի մեջ, որն այս պահին ձևավորվել է Արցախում. արդեն իսկ դիսկուրս է առաջացել, ըստ որի՝ նախընտրական պայքարը կարող է դուրս գալ սահմանադրականության, օրինականության շրջանակներից, նաև զուտ քաղաքական պայքարի տիրույթից: Առհասարակ քաղաքական պայքարը բնական է, որին պետք է հանգիստ վերաբերվել, բայց քաղաքական պայքարից դուրս գալն արդեն այլ հարթություն է՝ անվտանգության սպառնալիքի համատեքստում է: Եվ սա է պատճառը, որ եղավ նման հայտարարություն, որն իրականում շատ ադեկվատ է»:

Էդգար Էլբակյանը հարցադրում արեց՝ ինչո՞վ է սովորական նախընտրական փուլը տարբերվում նրանից, ինչն այսօր առկա է Արցախում: Մինչ հարցադրմանն անցնելը, ընդգծեց. «Խնդիրն այն է, որ թեկնածության հավակնորդներից մեկը՝ Սամվել Բաբայանը, այս տարվա փետրվարին իր հարցազրույցում հայտարարել է, որ գործող ընտրական օրենսգիրքը և Սահմանադրությունը թույլ չեն տալիս իրեն առաջադրվել, որովհետև չի բավարարում վերջին տասը տարվա նստակեցության ցենզին:

Միևնույն ժամանակ, Սահմանադրության մեջ կա նորմ, ըստ որի՝ օրենսդրական փոփոխությունների նախաձեռնող կարող են լինել նաև քաղաքացիները, եթե հավաքվում է ընտրական ձայնի իրավունք ունեցողների 10 տոկոսի ստորագրությունը: Դա առաջին փուլն է, որից հետո նաև ԱԺ-ն պետք է 2/3-ով հավանություն տա, Գերագույն դատարանը պետք է հաստատի, որ տվյալ նախաձեռնությունը համապատասխանում է Սահմանադրությանը»:

Անդրադառնալով բուն ստորագրահավաքին՝ նա շեշտեց. «Այն իրականում մեկ մարդու պայքար է, մեկ մարդու վերադարձի փորձ, որը համեմվում է դժգոհ զանգվածի ձայների կապիտալիզացիայով, իսկ դժգոհ զանգված կա ամենուր: Քաղաքագիտական գրականության մեջ սա կոչվում է բողոքի քվեարկություն (protest vote), որի դեպքում մարդիկ քվեարկում են ոչ թե հանուն այսինչի, այլ ընդդեմ այնինչի: Այս պահին Սամվել Բաբայանը փորձում է մոբիլիզացնել հենց այդ ձայները: Այդ ստորագրությունների քանակն ամենատարբեր հանգամանքների մասին կարող է խոսել: Օրինակ՝ կարելի է գյուղապետից դժգոհ լինել ու ստորագրել:

Դրա համար շեշտեցի, որ սա ավելի շատ բողոքի քվեարկություն է, որը մեկ մարդ փորձում է սեփականել և դրա շուրջ կառուցել իր քաղաքական պայքարը: Հայտարարել էին, որ 50+1 տոկոս են հավաքելու, հիմա շեմը իջեցրել են 30-ի:

Ակնհայտ է, որ «50+»-ի մասին խոսք չկա, բայց դեռ ամբողջական տվյալներին պետք է սպասել: Միևնույն ժամանակ, նրա կողմից առկա է ոչ միայն բողոքի ձայների մոբիլիզացիան, այլև որոշակի մարտահրավեր՝ ամբողջ համակարգին:

Իր վերջին հարցազրույցներինց մեկում, նկատի ունենալով Արայիկ Հարությունյանին (ԱՀ նախկին պետնախարար, «Ազատ Հայրենիք» կուսակցության նախագահ – խմբ.), նա հայտարարել է, որ ինչ էլ լինի, «այդ երիտասարդը Արցախի նախագահ չի դառնալու»: Սա մարտահրավեր է, որը մեզ հետ է գցում դեպի 1996, 2007-2008 թթ. Հայաստանը, երբ առանձին անհատների կողմից՝ առաջին դեպքում՝ իշխանական, երկրորդ դեպքում՝ ընդդիմադիր, մարտահրավեր էր նետվում առհասարակ ցանկացած իրավականության և կառուցակարգի: Սա է պատճառը, որ մեզ մոտ հիմա ոչ թե սովորական նախընտրական փուլ է, այլ ամեն ինչ մի փոքր ավելի լարված է»:

Ինչ վերաբերում է ներքաղաքական իրավիճակի ավելի հանդարտ և մեղմ իրավիճակ ունենալու անհրաժեշտության խնդրին, Էդգար Էլբակյանը շեշտեց. «Կա պետություն, կան պետական ինստիտուտներ, պետական լիազոր մարմիններ, որոնք պետք է Սահմանադրությամբ և օրենքներով իրենց վերապահված լիազորությունները պատշաճ և բարեխիղճ կերպով կյանքի կոչեն, ապահովեն, որ Արցախում սահմանադրական կարգն ու օրենքներն անխափան գործեն»:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Ապրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան