Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հե­տև­ե­լը բա­վա­րար չէ, պետք է ակ­տի­վո­րեն մաս­նակ­ցել. ե՞րբ է Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թյու­նը սկսե­լու ակ­տիվ ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն վա­րել

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Նախօրեին Հայաստանի արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանը պաշտոնական այցով մեկնել է Վրաստան, հանդիպումներ ունեցել այդ երկրի բարձրագույն ղեկավարության հետ: Քննարկվել են երկկողմ օրակարգի մի շարք հարցեր, պայմանավորվել ավելի մեծ ջանքեր գործադրել տնտեսական համագործակցության առկա մեծ ներուժի կիրառման ուղղությամբ, այդ թվում՝ տարածաշրջանային նոր ծրագրերի խթանման միջոցով:

Քննարկվել են նաև տարածաշրջանային անվտանգության, հակամարտությունների հետ կապված հարցեր: ԱԳՆ ղեկավարի՝ Վրաստան կատարած այցը բավական հետաքրքիր ժամանակաշրջանում է տեղի ունենում:

Հայաստանի ներքաղաքական զարգացումները վերջին շրջանում ստվերել են արտաքին քաղաքական խնդիրները, որոնք ոչ պակաս կարևոր են: Անգամ թվում էր, թե Հայաստանի ղեկավարությունն առհասարակ չի զբաղվում արտաքին քաղաքականությամբ` բացառությամբ մի քանի զբոսաշրջային այցերի: Երբ տարածաշրջանում բուռն զարգացումներ էին լինում, սրվում էին ռուս-վրացական հարաբերությունները, Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև լարվածությունը խորանում էր, Հայաստանի վարչապետը մեկնում էր Սինգապուր և Վիետնամ, որտեղից տեղեկանում էինք միայն ծաղիկների հետ արված լուսանկարների և լավ ընթրիքների մասին: Մինչդեռ մեր տարածաշրջանում իրավիճակն իսկապես բավական լարված է:

Եթե Հայաստանը ժամանակին և օպերատիվ չարձագանքի նոր մարտահրավերներին, ապա կրկին հայտնվելու ենք զուտ արձանագրողի դերում: ՀՀ ԱԳ նախարարի՝ Վրաստան կատարած այցն այդ համատեքստում ուշ է արվում, բայց հուսանք՝ ոչ ուշացած:

Հարկ է նկատել, որ բավական լարվել են ոչ միայն ռուս—վրացական, այլև ադրբեջանավրացական հարաբերությունները հայտնի մի խնդրի շուրջ: Ադրբեջանը փաստացի ռազմակայան է կառուցել Վրաստանի սահմանի հարևանությամբ՝ Գարեջիի լեռան վրա:

Երկու երկրների միջև կա բանավեճ Գարեջիի վանական համալիրի պատկանելության շուրջ, որը վերջերս ստացել է առավել սուր բնույթ: Անշուշտ, Վրաստանի համար Ադրբեջանը համար մեկ առևտրային գործընկեր է և ներդրող, Թուրքիան ևս խոշոր տնտեսական գործընկեր է և շարունակում է լինել:

Վրաստանի աշխարհատնտեսական շահերը այսօր առավել քան երբևէ կապված են Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ: Սակայն որքան Վրաստանը շահում է այդ համագործակցությունից, որն արդեն դարձել է ռազմավարական, այնքան մեծացել է կախվածությունը նրանցից, ինչը թույլ չի տալիս Վրաստանին ազատորեն մանևրել: Վրաստանը չափազանց մեծ կախվածության մեջ է հայտնվել Թուրքիայից ու Ադրբեջանից, միակողմանի կախվածություն ունի ադրբեջանական գազից: Լինելով միաժամանակ Ռուսաստանի հետ հակամարության մեջ, որքան էլ տարօրինակ է, Վրաստանի համար էներգետիկ անվտանգության այլընտրանք է դառնում Հայաստանը:

Եթե վրաց-ադրբեջանական հարաբերություններն այն աստիճան սրվեն, որ Ադրբեջանը սպառնա դադարեցնել գազի մատակարարումը, ապա Վրաստանի փրկությունը Հայաստանն է, որի տարածքով կարող է ստանալ իրանական գազը: Եթե Վրաստանը հայտնվում է մի կողմից՝ Ռուսաստանի, մյուս կողմից` թուրք-ադրբեջանական տանդեմի շրջափակման մեջ, ապա Հայաստանը մեխանիկորեն դառնում է առանցքային փրկօղակ վրացիների համար: 

Ոմանք կասեն, որ Վրաստանը ելք ունի դեպի ծով, Եվրոպան կարող է աջակցել: Իհարկե, կարող է, սակայն այսօր Սև ծովը ոչ թե եվրոպական, այլ ռուսական և թուրքական ծով է, այնտեղ գերակայում է մի կողմից՝ ռուսական, մյուս կողմից` թուրքական նավատորմը: Եվ եթե խնդիր լինի Վրաստանին շրջափակելու ծովից, ապա դա շատ արագ կարող են անել: Այս իրողությունները վրացիները լավ հասկանում են:

Հետևաբար Հայաստանը առիթը չպետք է բաց թողնի` հիշեցնելու Վրաստանին, թե որքան կարևոր գործընկերներ ենք, որ շատ կարևոր է արտաքին քաղաքականության մեջ համաձայնեցված գործելը, որքան էլ ունենանք տարբեր առաջնահերթություններ: 

Թեև այսօր Հայաստանն ու Վրաստանը, փաստացի, հայտնվել են տարբեր ճամբարներում, սակայն առանց մեկը մյուսի ի զորու չեն հաղթահարել տարածաշրջանային բարդ մարտահրավերները: Հայ-վրացական համագործակցության օրակարգը պետք է լինի հենց միմյանց կամրջող ծրագրերն ու նախագծերն առաջ տանելը: Մեզ համար շատ կարևոր է դեպի Ռուսաստան տանող Վերին Լարսի ճանապարհին այլընտրանք ունենալը: Եվ ՀՀ արտգործնախարարը հայտարարել է, որ այլընտրանքային ճանապարհ գտնելու շուրջ բանակցությունների նոր փուլ է մոտենում:

Նրա խոսքով՝ այլընտրանքային այդ ճանապարհն առաջին հերթին վերաբերում է Ռուսաստանին և Վրաստանին, և այդ առումով բանակցությունները երկու կողմերի միջև շարունակվում են: Նախարարն ասում է, որ Հայաստանը հետևում է այդ բանակցություններին: Բայց հետևելը բավարար չէ, պետք է ակտիվորեն մասնակցել, անդադար հիշեցնել և փորձել հասնել բանակցությունների հաջող ավարտին:

Այսպիսի հարցերում են երևում, թե ինչպես է աշխատում դիվանագիտությունը: Հայաստանն իր կենսական շահերին վերաբերող հարցերում պետք է լինի չափազանց ակտիվ և նախաձեռնող: Այլապես գրոշի արժեք չունեն նախկին իշխանությունների հասցեին քննադատությունները, երբ այսօրվա իշխանությունը շատ ավելի պասիվ է արտաքին քաղաքականության մեջ:

ՏԻԳՐԱՆ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ

Արտառոց դեպք՝ Գեղարքունիքում․ հայրը կասկածվում է դստերը ծեծելու և սեռական հարաբերության փորձի համար Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Բոլոր ծրագրերը պետք է սպասարկեն Արցախ մեր հավաքական, անվտանգ ու արժանապատիվ վերադարձի տեսլականին Տավուշում տեղի ունեցողը կոպիտ սխալների արդյունք է. ԹաթոյանՍեպտեմբերից աշակերտներն այլևս գնահատական չեն ստանա Ադրբեջանի ՄԻՊ-ն օկուպացված Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ «Զանգի, ասա` ռnւմբ կա «Դալմա մոլ»-ում». զգուշացե՛ք, թիրախում երեխաներն են (լուսանկար) Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանԱզատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»Ու՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Հայաստանը վերածվում է Արեւմուտքի՝ ծայրահեղ վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի․ Զախարովա ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով տուժածների թիվն աճել է Ռուսաստանը չի պատրաստվում կռվել ՆԱՏՕ-ի հետ, սա ուղղակի անհեթեթություն է. Պուտին Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Նավթի գներն աճել են Ոսկու գինն աճել է «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Կառավարության որոշումը՝ ջրի սակագնի վերաբերյալ «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար ԱԱԾ սահմանապահ զորքերը կազմակերպում է ընդունելություն «Զվարթնոց», «Բագրատաշեն» և ՀՀ պետական մյուս սահմանային անցակետերում ծառայության անցնելու համար (տեսանյութ) Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն կատարողները հավաքագրվել են ԻՊ-ի «Խորասանի ձայն» տաջիկական ՏԳ ալիքի միջոցով Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Եղանակային վատ պայմանների պատճառով Վրաստանից Հայաստան տանող ճանապարհը փակ է Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակել են 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոսներ Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ հինգշաբթի է. ժամերգությունից հետո կատարվում է ոտնլվայի արարողություն Սամվել Շահրամանյանը Le Figaro-ին ասել է՝ քանի հայ է մնացել օկուպացված Արցախում Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով բեռնատարների համար, դժվարանցանելի՝ մյուս տեսակի տրանսպորտային միջոցների Ռուբլին էժանացել է. փոխարժեքն՝ այս պահին «Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Հրդեհ է բռնկվել Ադրբեջանի մետրոյի Նասիմի կայարանում (տեսանյութ)ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ Պլանային նորոգման աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով լույս չի լինելու Սպասվում է 0․․․-1 աստիճան ցուրտ․ եղանակն՝ առաջիկա օրերինՀայաստան-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպումը որևէ երրորդ կողմի դեմ ուղղված չէ և չէր էլ կարող լինել. ՀՀ ԱԳՆ պատասխանը Ադրբեջանի հայտարարություններին Սուպերմարկետի 19-ամյա հսկիչը BMW-ով «դրիֆթ» է կատարել, ապա՝ բերման ենթարկվելՊեսկովը տարօրինակ է անվանել ԱՄՆ-ի հայտարարություններն ահաբեկչության մեղավորների մասին