Yerevan, 29.March.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Մախորկա. այն ամենևին էլ ռուսական ծագում չունի

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մեզանից շատերը լսել են «մախորկա» բառը հատկապես Առաջին կամ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմների մասին պատմող հին կինոնկարներից, ավել ի ավագները նաև տեսել են այն: Այնուամենայնիվ, քչերը գիտեն, որ մախորկան ոչ թե սովորական ծխախոտ է, այլ բույսի ուրիշ տեսակ: 

Ծխախոտը (Nicotiana) մորմազգիների ընտանիքի խոտանման բույսերի ցեղ է։ Կա ծխախոտի 60-ից ավելի տեսակ, բայց մշակովի է 2 տեսակը՝ գլանակայինը (Nicotiana Tabacum) և մախորկան (Nicotiana Rustica)։ Հարավային Ամերիկայում մախորկան կոչվում է «մապաչո», և այդ բառով անվանում են նաև մախորկա պարունակող առանց ֆիլտրի ծխախոտը: 

Շատերը մախորկան համարում են ռուսական: Իրականում մախորկայի հայրենիքը Հարավային Ամերիկայի հյուսիսային մասն է։ 16-րդ դարում մախորկան ծխախոտի հետ մեկտեղ մտել է եվրոպական մայրցամաք: 

Նոր աշխարհ տեղափոխված ներգաղթյալները, որոնք զբաղվում էին ծխախոտային արտադրանքների արտադրությամբ, չէին բաժանում ծխախոտը և մախորկան, և դրանք ընկալում էին որպես նույն բույսի տարբեր տեսակներ:

 

Երկար ժամանակ մախորկան քիչ եկամուտ ունեցող մարդկանց համար փոխարինում էր ծխախոտին, քանի որ դրա գինը զգալիորեն ցածր էր ծխախոտի գնից: 

Հենց դա էլ որոշիչ էր եղել բնակչության մեծամասնության շրջանում դրա տարածվածության համար: 18-րդ դարի սկզբին, Պետրոս Մեծի թեթև ձեռքով, մախորկան տարածվել է ամբողջ Ռուսաստանում: 

Պետրոս Մեծին իրավամբ կարելի է համարել Ռուսաստանի բոլոր «ծխողների հայր»: 

Նրա ժամանակաշրջանում մախորկան հենց այն արտադրանքն էր, որն անխտիր ծխում էին բոլորը՝ սովորական գյուղացուց և բանվորից մինչև ազնվազարմ իշխաններ: 

Այն ժամանակ վաճառքում կար մախորկայի մոտ 15 տեսակ՝ և՛ քթախոտ, և՛ ծխելու մախորկա, և՛ այլ տեսակներ: 

Նման բազմազանությունը հնարավորություն էր տալիս բավարարել սպառողներին ըստ դրամապանակների պարունակության: 20-րդ դարի սկզբի Ռուսաստանում մախորկան գործնականում դուրս էր մղել ծխախոտը շուկայից, և դա հիմնականում պայմանավորված էր նրա ցածր գնով: 

Մախորկայի տարածմամբ հայտնվել էր ծխելու նոր ձևը՝ փաթաթովի գլանակը: Դա մի ամբողջ ծես էր՝ պետք էր բարակ թղթից կտորներ պատրաստել, լցնել մախորկան և փաթաթել այնպես, որ ծխելիս չքանդվի: 

Այնուամենայնիվ, մախորկայի մեծ մասսայականությունը և տարածվածությունը դաժան կատակ են խաղացել նրա հետ, ինչի արդյունքում այն իր տեղը զիջել է ծխախոտին: 

Դա տեղի է ունեցել այն պատճառով, որ մախորկա արտադրողները, օգտագործելով պետության կողմից արտադրանքի որակի հսկման համակարգի գրեթե լիակատար բացակայությունը, սկսել են վաճառվող արտադրանքին ավելացնել ոչ միայն բույսի տերևները, այլ նաև ցողունը, որը կոչվում էր «բադիլե»: 

Դա արվում էր արտադրանքի ինքնարժեքը իջեցնելու նպատակով: 

Սկզբից արտադրանքին ցողունների մի փոքրիկ տոկոս էին ավելացնում, բայց անընդհատ այդ տոկոսը ավելացնելով՝ ժամանակի ընթացքում ստացվում էր, որ բադիլան գրեթե ամբողջությամբ փոխարինում էր բույսի տերևներին: 

Այս տեսակի արտադրանքի դրական կողմերից կարելի է համարել միայն այն, որ բադիլան շատ ավելի քիչ նիկոտին է պարունակում: 

Այնուամենայնիվ, սպառողների համար դա նշանակում էր որակի կորուստ: 

Արդյունքում, ծխախոտը կարողացավ նախ՝ շուկայում նեղել, այնուհետև ամբողջովին դուրս մղել մախորկային: 

Չնայած այդ ամենին՝ հետագայում մախորկան ևս երկու անգամ ժամանակավորապես ասպարեզ է վերադարձել: 

Այդ ժամանակահատվածները համընկնում են Առաջին և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմների հետ, երբ պահանջվում էր էժան «ծխախոտ»: Վերջում նշենք, որ Հայաստանում մախորկա սկսել են մշակել 17րդ դարի վերջերից, սակայն այն մշակությունից հանվել է 1920 թվականից։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

AraratBank places its 27th issue of dollar bonds Ucom launches network modernization efforts in few regions of ArmeniaUcom Launches Network Modernization Efforts in Regions of Armenia5 000 dram bonus from IDBank for pension card holders World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the countryIDBank as a Participant in the Conference of My Forest Armenia NGOIDBank issues the 1st tranche of dollar bonds of 2024In 2023, the SME Loan Portfolio of Ameriabank Reported More Than 30% GrowthMining plays an important role in providing materials for energy transition and green economy: Roman Khudoli Amio digital cards with unlimited opportunities and 5% cashbackInternational Client’s Day at IDBank Termination of service of MIR cards. IDBankThree Sad Stories about FraudstersUcom showed high and stable growth in fixed and mobile communications in 2023 The number of Team mobile subscribers is over 1 million On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded 3,780,052 Drams to the City of Smile Fund: The Power of One Dram Will Go to My forest Armenia in MarchGlobal Finance Recognizes Ameriabank's Leadership in Sustainable Finance in ArmeniaHow AMIO succeeded in gathering its team, partners and customers around a common goalWhat to Give on The Occasion of Women's Day? Idram and IDBankHalf Price for Everyone and up to AMD 15.000 Welcome Bonus for New Customers. IDBank Ucom congratulates everyone with spring holidays with a special offer Doing Digital Forum Returns Featuring Brett King as Keynote Speaker We celebrate the successes of AMIO BANK and Ingo Armenia in 2023ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structureA Millionaire Wanted: New Draw from IdramUcom's fixed network is now available at AshtarakVisa & Unibank Unique opportunities to Olympic Games fans thanks to Visa in ArmeniaThe renovated Ucom sales and service center opened at Komitas 30Privileged conditions with the Business Prime packageInterview with Chairman of BOGG PLC Mel CarvillGet 5% cashback on your AMIO digital card! Get 5% cashback on your AMIO digital card!Book Giving Day in Khnko Aper Library. IDBankTransfer your loan and take benefit of the 1.5% low interest refinancing offerAraratBank Donates to Regional Libraries: BOOKS FOR ALLAmeriabank set to join BOGG, a London Stock Exchange (LSE) listed financial group as a standalone entityWhich Book to Choose as a Gift for the Book Giving Day? A Piece of Advice from Idram and IDBankAMIO BANK will start the leasing process in the immediate futureFast Bank has received a Mastercard membership license Two new sports channels in Ucom's uTV channel listA bunch of smiles in the city. "Artsakh" branch of AMIO BANK has been reopened A network ready for the transition to 5G and qualitatively new television. Ucom signed official agreements with Nokia and MediaKindHow to Celebrate Love Days? A Piece of Advice from Idram and IDBankVisa Travel card - your best friend of the road Ardshinbank announces agreement to acquire HSBC ArmeniaFastex to Provide up to 5 Million $FTN to the “Olympionic” Sports FoundationAMD 3,665,972 to Armenian Mothers. In February, Cancer Awareness Month, The Power of One Dram will be directed to the City of Smile Ambassadors accredited to Armenia, Galaxy Group and Ucom leaders spoke at the largest event of the European Business Association Idplus Digital Fuel Cards: Everyone Makes a Plus