«Գյուղատնտեսությանը վերաբերող նախագծերը մշակում են մարդիկ, որոնք երբեք գյուղում չեն եղել, հողն էլ չգիտեն` ինչ է»․
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆՄինչ գյուղատնտեսության ոլորտի փորձագետները բարձրաձայնում են լուծման սպասող խնդիրների մասին, էկոնոմիկայի նախարարությունը, որը նախարարությունների օպտիմալացումից հետո զբաղվում է նաև գյուղատնտեսության ոլորտին վերաբերող հարցերով, իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում քննարկման է ներկայացրել գյուղատնտեսության ոլորտին վերաբերող մի քանի նախագիծ:
Դրանցից մեկը գյուղատնտեսության ոլորտում ապահովագրական համակարգի ներդրման մասին է, մյուս երկուսն առնչվում են գյուղատնտեսական նշանակության հողերի օգտագործման արդյունավետության բարձրացմանը և գյուղատնտեսության ոլորտի տնտեսական զարգացումն ապահովող հիմնական ուղղությունների 2020-2030 թվականների ռազմավարությանը:
Օրերս «Փաստի» հետ զրույցում գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար Գառնիկ Պետրոսյանն ասել էր, որ Հայաստանի վարելահողերի 45 տոկոսը, գուցե ավելին, չի մշակվում, իսկ մնացածն էլ դժվար է ասել, թե ինչ արդյունավետությամբ են օգտագործվում: Նախկին փոխնախարարը հռետորական հարց էր ուղղել՝ ինչո՞ւ հողը չի օգտագործվում:
«Ասում են՝ գյուղացին ծուլացել է: Համաձայն չեմ, ծույլեր միշտ էլ եղել են, բայց ընդհանուր առմամբ մեր գյուղացին շատ աշխատասեր է, աշխատունակ է: Եթե հնարավորություն ունենա տվյալ տարածքից մի փոքր եկամուտ ստանալ, հողը պարապ չի թողնի»,-նշել էր Պետրոսյանը:
Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի օգտագործման արդյունավետության բարձրացմանը վերաբերող նախագծում նշված է, որ Հայաստանում սեփականաշնորհման գործընթացի արդյունքում առաջացել է և գոյություն ունի մասնավոր սեփականության որոշակի համակարգ, որի արդյունքում գյուղատնտեսական նշանակության հողերի նոր սեփականատերերի զգալի մասը չի զբաղվում տնտեսական գործունեությամբ, և մասնավորեցված հողերը դուրս են մնացել տնտեսական շրջանառությունից:
Մասնավորապես՝ հանրապետությունում առկա 445,6 հազար հա վարելահողերից 2018 թվականին չի օգտագործվել 202,8 հազար հա կամ շուրջ 45 %, որը բավական բարձր ցուցանիշ է Հայաստանի նման սակավահող երկրի համար, ուստի շատ կարևոր է ապահովել գյուղատնտեսական նշանակության հողերի նպատակային և արդյունավետ օգտագործումը:
«Հայաստանի ագրարագյուղացիական միավորում» ՀԿ-ի նախագահ Հրաչ Բերբերյանը, «Փաստի» հետ զրույցում անդրադառնալով ներկայացվող նախագծերին, ասում է՝ ցավոք, կառավարության հայտարարած վերջին ծրագրերն ընդհանրապես ֆերմերների հետ կապ չունեն:
«Տպավորություն է՝ ծրագրերը մշակում են մարդիկ, որոնք երբեք գյուղում չեն եղել, կենդանի չեն տեսել, հողն էլ չգիտեն՝ ինչ բան է:
Գյուղացու կարծիքն էլ չեն հարցնում, դա էլ մի ցավ է: Վերջերս հայտարարվեց 6 մարզում գյուղատնտեսական ապահովագրության պիլոտային ծրագրի մասին:
Բազմիցս ասել ենք՝ եթե մի երկրում չկա հակակարկտային ծառայություն, չկա կայացած ոռոգման համակարգ, բացակայում է բույսերի պաշտպանության կայացած համակարգը և անասնաբուժությունը, ինչպե՞ս կարելի է նման ծրագիր ներդնել, իսկ ոմանք էլ ձեռքերը տաքացնեն այդ ծրագրի վրա՝ գյուղացու անվան տակ:
Վարելահողերը չեն օգտագործվում, չեն էլ օգտագործվի: Հատուկ պայմաններ են պետք, որ վարելահողերը շատանան:
Միայն մեկ տարում կարտոֆիլի ցանքատարածությունները 20 տոկոսով պակասել են. եթե 10 տարի առաջ ունեինք 34 հազար հեկտար կարտոֆիլ, հիմա 20 հազար է դարձել: Ցորենի ցանքատարածությունները նույնպես պակասում են:
Տպավորություն է, որ միտումնավոր են քանդում Հայաստանի գյուղատնտեսությունը»,-եզրափակում է Բերբերյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ