Երևան, 19.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Ամե­նա­թո­ղու­թյան մթնո­լոր­տը ան­նե­րե­լի հե­տև­անք­նե­րի կա­րող է հան­գեց­նել»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Լուրջ խնդիր, որն ավելի խորն է: Լուրջ խնդիր, որը չի կարելի դիտարկել պարզապես մեկ դատավորի նկատմամբ ճնշում իրականացնելու համատեքստում: 

Փաստաբան Լուսինե Սահակյանի եզրահանգումն է, որը խոսելով Սահմանադրական դատարանի նախագահի, նրա ընտանիքի անդամների նկատմամբ իրականացվող գործողություններից, ավելի վաղ ժամանակահատվածում տեղի ունեցած օրինակները զուգորդում է այսօրվա իրողությունների հետ: 

«Սա ճնշում չէ մեկ դատավորի նկատմամբ: 

Հիշենք, որ միայն այդ դատավորի նկատմամբ չէ, որ ճնշում էր սկսվել: 

Մենք տեսնում ենք, որ գործադիրը հետևողականորեն ամեն ինչ անում է, որ դատական իշխանությանը ենթարկեցնի իրեն: Իսկ այն դեպքերում, երբ դատավորներն ընդդիմանում են, ճնշումները շատ ավելի խիստ են լինում: 

ՍԴ-ի առումով նախ տեսանք, որ ներկայացվեց մի դրույթ, ըստ որի՝ Բարձր դատարանի դատավորներին առաջարկվում է ժամանակից շուտ դատավորի պաշտոնը թողնելուց հետո պահպանել աշխատավարձը: 

Տեսան, որ սա չստացվեց, և սկսվեցին ճնշումներ, որոնք հետևողականորեն մեծ թափ են ստանում: Այդ ամենի հետևանքով այսօր հասել ենք մի իրավիճակի, երբ արդեն կա հարուցված քրեական գործ: 

Իսկ ամենասարսափելին այն է, որ արդեն ճնշումներ են սկսվել ընտանիքի անդամների նկատմամբ: Սա անթույլատրելի է: 

Ցանկացած դեպքում, անկախ նրանից՝ դատական իշխանությունը մեզ դուր է գալիս, թե՝ ոչ, պետք է հասկանալ, որ գործադիրն իրավունք չունի ճնշում գործադրել դատական իշխանության վրա: 

Եթե հասարակությունը լռի, ու գործադիր իշխանությունը կարողանա դատական իշխանությանը ենթարկեցնել իրեն, եթե մենք չկարողանանք իշխանությունների տարանջատման սկզբունքն ապահովել, ապա պետության համար շատ լուրջ խնդիր է առաջանալու»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշեց Լ. Սահակյանը՝ ընդգծելով, որ գործ ունենք ոչ թե անձերով պայմանավորված հարցի, այլ պետության ապագային առնչվող խնդրի հետ:

«Մեր պետության ապագայի մասին մտածո՞ւմ ենք, թե՞ ոչ: Խնդիրը սա է: 

Եթե այս ամենը հիմա չկանխվի, և գործադիրն իրեն ենթարկեցնի թեկուզ մեկ դատավորի, ապա դրանով իսկ ենթարկեցնելու է նաև մյուս դատավորներին: 

Այդ ամենի հետևանքով, բնականաբար, վախի մթնոլորտը հանգեցնելու է մի իրավիճակի, երբ մյուսները շատ ավելի ձգված են լինելու: Այդ առումով արդեն խնդիրներ ունենք:

Դատարանների նկատմամբ հետևողական պայքարն արդեն ունեցել է իր արդյունքը՝ շատ դատավորներ արդեն կատարում են իշխանության կամքը»,-ասաց մեր զրուցակիցը՝ նկատելով, որ նախկինում ևս դատական իշխանությունը եղել է գործադիրի ազդեցության տակ, բայց այն ժամանակ այլ վիճակ էր:

«Այդուհանդերձ, գոնե եղել են դատավորներ, որոնք փորձել են անկախ լինել: Բայց հիմա նման մթնոլորտի առկայության պարագայում շատ կասկածելի է, թե այդ դատավորներն ինչ դիրքորոշում կունենան: 

Եթե մենք դատական իշխանության անկախությունը վերացնում ենք, բնականաբար, մնացած բոլոր օղակներին, մարմիններին այլևս վերահսկել հնարավոր չի լինի: 

Հաշվի առնելով վերջին զարգացումները՝ մենք տեսնում ենք, որ գործադիր մարմինն ակնհայտ ապօրինությունների է գնում, և մնացել է միայն դատական իշխանությունը, որը որոշ գործերով ինչ-որ կերպ փորձում է պահել մի վիճակ, ըստ որի՝ մարդու իրավունքներն այդչափ ոտնահարված չեն լինի: 

Եթե մենք այս օղակը հանում ենք, արդյունքում ստացվում է, որ չկա այն մարմինը, որը կլիներ արգելք ու թույլ չէր տա, որ «բեսպրեդել» սկսվի: 

Հիմա գործադիր մարմնի «բեսպրեդելը» հանգեցնում է նրան, որ դատարաններն այլևս չգործեն, և այդ «բեսպրեդելի» չափերը գնալով մեծանալու են»,-շեշտեց փաստաբանը:

Նրա խոսքով, դատական բարեփոխումների անվան տակ այլ նպատակ կա. 

«Այսպես ասած, բարեփոխումների հիմնական նպատակը դատական իշխանությանը ենթարկեցնելն է, որն այնքան ակնհայտ է: 

Նախկին իշխանությունների օրոք ևս եղել է այդ խնդիրը, բայց դա արվել է այնպես, որ գոնե տեսանելի չլինի: 

Իսկ հիմա տեսանելի, ուղիղ ճնշում է գործադրվում դատական իշխանության նկատմամբ: 

Այդ բացահայտ ճնշումն իրականացվում է նաև օրենսդիր մարմնի ներկայացուցիչների կողմից, որոնք իրենց հաճախ թույլ են տալիս այնպիսի արտահայտություններ, որոնք տրամաբանությունից դուրս են: 

Կարելի է անգամ լսել «ինչ ցանկություն ունենք, մնացածը պետք է ենթարկվեն ու կատարեն այն» տրամաբանության մեջ արվող արտահայտություններ: Ազնիվ են: 

Ազնվորեն ասում են, որ ճնշում են, որ իրենց նպատակը բոլորին ենթարկեցնելն է»:

Լուսինե Սահակյանը շեշտեց, որ այսօր հասարակության մի ստվար զանգված իշխանության ցանկացած գործողություն ծափահարություններով է ողջունում. 

«Բայց երբ վերջապես հասարակությունը հասկանա, որ այս ամենը կործանարար է, հետադարձի հնարավորություն չի լինելու: 

Դրա համար հենց այս պահին պետք է փորձել կանգնեցնել այս ամենը: 

Պետք է փորձենք հասկացնել, եթե չեն հասկանում՝ պարտադրել, որ այս ամենաթողությունը վերացվի, որովհետև հիմա մեզ մոտ ամենաթողության մթնոլորտ է: 

Բոլորն անում են այն, ինչ ուզում են, բոլորը խոսում են, ու կապ չունի՝ հասկանում են, թե չեն հասկանում նրանից, ինչից խոսում են:

 Այս իրավիճակը արդեն կարող է աններելի հետևանքների հանգեցնել, և մենք կարող է այլևս չկարողանանք այդ կետից հետադարձ կատարել»: 

Փաստաբանը շեշտեց, որ, ցավոք, գործադիրն իրականում չի լսում առողջ մասսայի կարծիքը, այն մասսայի, որը խոսում է վտանգների մասին:

«Ինչպես նշեցի՝ խոսում են բոլորը, կան անձինք, որոնք ծափահարում են իշխանության ցանկացած գործողությանը: 

Միգուցե այդ մթնոլո՞րտն է իշխանությանը հնարավորություն տալիս, որ շարունակի իր այս գործելաոճը և չլսի, թե ինչ են ասում մարդիկ, ինչ վտանգների մասին են խոսում: 

Բայց չեմ կարծում, թե իշխանությունն ինքը չի պատկերացնում այդ վտանգները: 

Իրենք շատ լավ գիտեն՝ ուր են գնում, բայց իրենք այդ գործընթացը սկսել են և ցանկանում են այն ավարտին հասցնել: 

Այսինքն, նպատակը տոտալ հսկողություն իրականացնելն է բոլոր օղակների վրա, ինչպես նաև իրենց կամքը պարտադրելը: 

Մարդիկ, որոնք իրականում մտածում են պետության մասին, կարևոր է, որ խնդիրն անձերով չպայմանավորեն ու հասկանան, որ եթե անգամ իրենց սիրելի քաղաքական գործիչն է սխալ թույլ տալիս, պետք է նրան ասեն այդ սխալի մասին, որ դրանք չշարունակվեն: 

Եթե, իհարկե, այդ քաղաքական գործիչը ընդհանրապես ցանկանում է լսել նրանց: Այնուամենայնիվ, եթե սկսեն շատերը խոսել, գործադիր մարմինն ուզի, թե՝ ոչ, պետք է լսի հասարակությանը: 

Վերջին հաշվով, նախկին իշխանություններն ունակ չէին լսել հասարակությանը, և եղավ այն, ինչ եղավ: 

Հիմա արդեն շատ ավելի վտանգավոր իրավիճակ է, երբ հասարակությունը ծափահարում է իշխանության ցանկացած քայլը, նաև սխալը: 

Հուսով եմ, որ չենք հասնի այն իրավիճակին, որ այդ անձանց դուռը թակելուց հետո միայն պետք է հասկանան, որ սխալը պետք է կանգնեցնել: 

Այս ամենը պետք է փորձենք կանգնեցնել, որովհետև այսպես այլևս հնարավոր չէ: Անկեղծ ասած, ես իմ 23 տարվա պրակտիկայում նման բան չեմ տեսել: 

Ես չեմ տեսել, որ այսպիսի ճնշումներ լինեն կոնկրետ անձանց նկատմամբ, ու դա կրի այնպիսի բնույթ, որը կհասնի արդեն ընտանիքներին:

 Ամեն կերպ՝ օրինական, անօրինական կամ ցանկացած այլ ճանապարհով, ուզում են, որ անձն իրենց ճանապարհից հեռանա»,-շեշտեց մեր զրուցակիցը:

Լուսինե Սահակյանը նկարագրված իրավիճակի համատեքստում խոսեց մեկ այլ խնդրի մասին: «Մենք տեսնում ենք, որ բացառիկ իրավապաշտպաններ են մնացել, որոնք դեռևս իրենց իրավապաշտպանական գործունեությունն են շարունակում: 

Զուգահեռ տեսնում ենք, որ կան իրենց իրավապաշտպան կոչող անձինք, որոնք գոնե լռեին… 

Բայց չեն լռում, փոխարենն իրենք էլ են ծափահարում իշխանության ապօրինի գործողություններին և մարդու իրավունքների ոտնահարումների դեպքերին: 

Այստեղ ևս լուրջ խնդիր է առաջանում. միգուցե հենց ամենաթողության մթնոլո՞րտն է հանգեցնում նաև այն իրավիճակին, երբ իշխանությունը գիտի, որ իրավապաշտպաններն էլ իրեն կծափահարեն: Խնդիրը լուրջ է դառնում հատկապես այն պարագայում, երբ դաշտում հայտնվել են մարդիկ, որոնք իրենց կոչում են իրավապաշտպան, բայց իրականում իրավապաշտպանությունից ընդհանրապես գաղափար չունեն: 

Ճիշտ հակառակը՝ իրենց ամբողջ կյանքում մարդու իրավունք են ոտնահարել և իրենց գործողություններով հիմա էլ շարունակում են նույնն անել: Միգուցե այս ամբողջ մթնոլո՞րտն է հանգեցրել այն ամենին, ինչն այսօր մենք ունենք»,-եզրափակեց Լ. Սահակյանը:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Նոր մանրամասներ՝ Սյունիքում տեղի ունեցած ողբերգությունից Շաբաթավերջին պատերա՞զմ կսկսվի․ Զախարովան արձագանքել է Փաշինյանին«Ելույթներ կան, որոնք տոն են, ու հենց դրանք են մասնագիտական կյանքդ հաջողված դարձնում». «Փաստ»Փաշինյանական քաղցր ու մահաբեր ստեր Հիմա, առավել քան երբևէ, մեզանից պահանջվում է պայքարելու կամք, իմաստություն, միասնականություն Պետությունից մինչև ինքնապաշտպանական ջոկատներ․ սա պետությունը միտումնավոր քանդելու գործունեություն է. Վահե Հովհաննիսյան Երկրի մեծ մասը հանձնած թիվ մեկ պատասխանատուն Նոյեմբերյանի մի քանի խեղճ ու կրակ գյուղացու հավաքել ու համոզում է, որ պետք է ձեր հողերն էլ տանք թշնամուն. ԶաքարյանԴավիթ Կարապետյանը երդմամբ ստանձնեց պատգամավորական մանդատը Սին կմեկնի Ֆրանսիա՝ բանակցելու Մակրոնի հետ «Հատիս հրաբուխ» երկրաբանական հուշարձանն անձնագիր կունենա. համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողերը կընդունվեն որպես նվիրատվություն Հայաստանի Հանրապետությանը. «Փաստ»Շաբաթվա վերջում պատերազմ կլինի, եթե ոչինչ չանենք. ՓաշինյանՀարավից հզոր ցիկլոն է ներթափանցում. սպասվում են ձյան առատ տեղումներ Գործող իշխանությունները պետք է ճամպրուկները կապեն և հեռանան. Արշակ Կարապետյան «Կառավարության յուրաքանչյուր որոշում կարծես ուղղված լինի ինչ-որ մեկի գրպանը լցնելուն, ոչ թե հանրային խնդիր լուծելուն». «Փաստ»Զույգ համարի շենքերի ջրամատակարարումը դադարեցվել է Բայրամովը Բոնոյին է ներկայացրել Բաքվի «ակնկալիքները Հայաստանից»Ո՞րն է «դարակազմիկ» նախագծի առանցքային նպատակը. «Փաստ»Հանրապետության տարբեր շրջաններում ձյուն է տեղում․ իրավիճակը՝ ավտոճանապարհներին Նիկոլ Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել Ոսկեպարի բնակիչների հետ հանդիպումից Բախվել են «Opel»-ն ու «06»-ը․ ավտոմեքենայում հայտնաբերել են ընտանիքի անդամների մոխրացած 4 մարմին․ կա վիրավոր «Արևմուտքի հետ հույս կապելու կամ աշխարհաքաղաքական վեկտորի փոփոխություն անելու որոշումն ադեկվատ չէ». «Փաստ»Ի՞նչ փոխարժեքներ են սահմանվել այսօր Անընդհատ ասում է՝ տանք-տանք. ինչի՞ դիմաց ես տալիս, երբ Բաքվում հայտարարում են՝ «Էրիվան», «մենք չենք կանգնելու» ․ «Հայաքվե» նախաձեռնության անդամ Տավուշից հետո սկսվելու է պետության մասնատման նոր փուլ. Հրայր Կամենդատյան Թևերի տակ դրված եվրա... բարձ. «Փաստ»Բնակիչների հետ հանդիպում, որպես այդպիսին, չի եղել. ի՞նչ են ասել Փաշինյանին Նոյեմբերյանում. «Փաստ»Իբր փողի խնդիր չկա, բայց գնում են թե՛ գների, թե՛ հարկերի դրույքաչափի բարձրացման ճանապարհով. «Փաստ»Ռուսական և ամերիկյան քաղաքական շրջանակները՝ «Միասնություն» շարժման հավաքին. «Փաստ»Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը. ի՞նչ էր անում «Հայաքվեն» վտանգված գյուղերում. «Փաստ»Ձյան առատ տեղումներն ու բուքը վերադառնում են․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում լույս չի լինի 33-ամյա վարորդը «ՎԱԶ 2107»-ով, մի քանի պտույտ շրջվելով, բախվել է քարերին․ կա վիրավոր Մենք զենք ենք վերցնելու՝ կամ կապրենք, կամ կմեռնենք․ Ոսկեպարի բնակիչ Վթարային աշխատանքներով պայմանավորված ջուր չի լինելու Գյուղապետը եկավ արյան մեջ կորած, ասաց՝ «շտապ օգնություն կանչեք, գյուղում վիճակը վատ է. Վարդաձորի վերջին օրը… Սփյուռքը պետք է վերակազմակերպվի. Արամ Ա ՆԱՏՕ-ի և Ադրբեջանի միջև քաղաքական առևտուրը նոր փուլ է մտնում. զոհասեղանին Հայաստանն է Շրջաններում ձյուն է տեղում, ճանապարհները աղ-ավազով մշակում են Կազանում հայտնաբերվել է սալմոնելոզով վարակման զանգվածային դեպք Տավուշում հավաքել են տվել Փաշինյանի հետ հանդիպման եկածների հեռախոսներն ու որոշ իրեր․ հանդիպումը թեժ է անցել Հայկական մոտ 600 բեռնատար սպասում է Վերին Լարսով անցնելուն․ «Սպուտնիկ Արմենիա» Թուրքիայի գործարաններից մեկում պայթյուն է տեղի ունեցել. կան զոհեր ու վիրավորներ Թշնամու խնդիրն է՝ կտրել Իրան-ՀՀ-Վրաստան-ՌԴ հաղորդակցության ուղին, ջլատել ՀՀ պաշտպանական բնագիծը «Այսուհետ բոլորը պետք է հաշվի նստեն մեզ հետ»․ Ալիև Աբովյան քաղաքում զենքի գործադրմամբ խմբակային խուլիգանության վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել ևս երեք անձի ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ Հայաստանի այն ուրվագիծը, որ ցույց եմ տվել ասուլիսին, ցույց եմ տվել նաև այստեղ. Փաշինյանը՝ Տավուշի հանդիպման մասին Ասում են, թե գնում են ԵՄ, բայց ավելի շատ կախվում Ռուսաստանից Արցախցիների վերադարձի հարցում Հայաստանի իշխանության պահվածքը համընկնում է Թուրքիայի և Ադրբեջանի տեսակետների հետ. Տիգրան Աբրահամյան Ոսկեպարցիները Փաշինյանի դեմ պայման են դրել, պատրաստ ենք անգամ պատերшզմի․ Ոսկեպարի բնակիչ, պահեստազորի գնդապետ