Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Կու­տակ­վել են հար­ցեր, որոնք դար­ձել են խրո­նիկ և պայ­թյու­նավ­տանգ».

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

2018 թվականը հեղափոխության տարի էր, որն ամբողջությամբ անցավ հենց այդ ֆոնի վրա։ Հասարակության ամենալայն շերտերն այդ ընթացքում շատ երևույթների և գործընթացների նկատմամբ բավականին մեղմ վերաբերմունք էին դրսևորում։ 

Այս կարծիքին է քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը, որն, ամփոփելով արդեն 2019 թվականը, «Փաստի» հետ զրույցում անցնող տարվա համար ներքաղաքական առումով այլ իրողություններ արձանագրեց։

2019-ը կորսված հնարավորությունների տարի էր

«2019թ. սկիզբը դրվեց ոչ թե հունվարի 1-ին, այլ դեկտեմբերի 9-ին, երբ տեղի ունեցան ԱԺ ընտրությունները, և իշխանությունն ամբողջովին անցավ հեղափոխական թիմին։ 

Հույս կար, որ իշխանությունն այդպիսով պետք է ավարտված համարեր հեղափոխությունը, պետք է հասկանար, որ տեղի է ունեցել հեղափոխության արդյունքների քաղաքական կապիտալիզացիա, որ գործի անցնելու ժամանակն է՝ իրականացնելու այն ծրագրերը և խոստումները, որոնց մասին խոսվել էր թե՛ նախընտրական թեզերում, թե՛ հեղափոխության ժամանակ։ 

Ցավոք, այդ ակնկալիքները չարդարացան, որովհետև իշխանությունը մինչ օրս էլ պայքարում է, իր խոսքերով ասած, նախկին ռեժիմի դեմ։ Կարծում եմ՝ իրականում ոչ թե պայքարում է, այլ այդպիսի տեսլական է ձևավորում, որ փորձի հանրության որոշակի դժգոհությունները մեղմացնել։ 

Այս ամենին զուգահեռ՝ նաև անընդհատ մեղավորներ է փնտրում»,ասաց քաղտեխնոլոգը՝ նշելով, որ նոր մեղավորներ գտնելը բավականին դժվար է, և այդ պատճառով այսօրվա իշխանությունները հետևողականորեն հիշում են նախկիններին։ 

«2019 թվականը, ցավոք, կորսված հնարավորությունների տարի էր, որովհետև բաժանումներով միգուցե կարելի է գնալ նախկին համակարգերի դեմոնտաժի կամ հեղափոխության, բայց նոր համակարգեր, «նոր Հայաստան» ձևավորելու համար պետք էր փորձել համախմբել հասարակությանը։ 

Բայց սիրո և հանդուրժողականության կոչերն ընդամենը կոչերի մակարդակում էին, հանուն «նոր Հայաստանի» կառուցման համախմբման գործընթաց ամենևին չէր իրականացվում։

 Իշխանության մարտավարության հիմքում պերմանենտ հեղափոխությունն էր՝ «հեղափոխությունն ունի սկիզբ, բայց չունի ավարտ» տրամաբանության մեջ։ 

Ւշխանություններն էլ են հասկանում, որ հեղափոխությունը վաղուց ավարտված է, նախկին իշխանությունն ունի նվազագույն ազդեցություն, բայց վերոնշյալ մարտավարությունն ուղղակի որպես տեխնոլոգիական հնարք է օգտագործում»,-ասաց Վ. Հակոբյանը։

Համակարգային կառավարման բացակայություն և որոշումներ՝ պահի ազդեցության տակ

Նա նշեց, որ 2019թ.-ին մեզ մոտ ոչ այդքան արտաքին, որքան ներքին թշնամու մտատիպարն է գերակշռել. 

«Վերջին շրջանում էլ պարզվեց, որ հեղափոխությանը խանգարում են պետական համակարգը, ուժային կառույցները, ոչ պրոֆեսիոնալ կադրերը, վերլուծաբանները և այլն։ 

Կարծում եմ՝ «հակահերոսներ» փնտրելու մարտավարությունը 2020թ.-ին շարունակվելու է, որովհետև առայժմ կառավարման հիմքում հենց դա է դրված։ Մեծ հաշվով, կա մի անձ, որին պետք չէ ինստիտուցիոնալ պետական կառուցվածք։ 

Նման պարագայում հնարավոր չէ, որ որևէ պետական համակարգ կարողանա էֆեկտիվ գործել, կայանալ, որովհետև նման խնդիր դրված չէ»։ Վիգեն Հակոբյանը հիշեցրեց, որ վարչապետն ինքն է հայտարարում, որ չկան կադրեր, որոնք ի վիճակի են ներկայացնել հայեցակարգեր, օրենսդրական նախաձեռնություններ։ 

«Վերջերս նույնիսկ սրտնեղեց, որ առաջին, երկրորդ դասարանի մակարդակի ինչ-որ փաստաթղթեր է ստանում։ 

Այս պարագայում պե՞տք է զարմանալ, որ իշխանության շատ հայտարարություններ, նախաձեռնություններ անընդհատ հայտնվում են հասարակության քննադատության թիրախում, որոնց թվում միայն ընդդիմադիր հասարակական շերտերը չեն։ 

Այս առումով ես մեկ անգամ էլ եմ առիթ ունեցել ասելու, որ այս իշխանությունն իր բարեկամներին ընդդիմադիր, իսկ ընդդիմադիրներին թշնամի դարձնելու ունիկալ տաղանդ ունի։ Մեծ հաշվով, երկրում ոչ միայն համակարգային կառավարում, այլև այդ կառավարման համար անհրաժեշտ ունակություն, պատրաստակամություն, պատկերացումներ ու հայեցակարգեր չկան։ 

Ըստ այդմ, արդեն կարող ենք փաստել, որ նոր իշխանության մեջ առանցքային դեր կատարող մարդիկ պատրաստ չեն երկրի կառավարման։ Այս ամենի բացակայության պարագայում պահի ազդեցությունների տակ որոշումներ են ընդունվում, հետո պարզվում է, որ այդ որոշումներն իրենք անգամ ի վիճակի չեն իրագործել։ 

Ավելին, անգամ դիմադրողականություն չունեն, որովհետև երբ հասարակության ինտելեկտուալ հատվածներն անգամ չնչին խմբով են բարձրաձայնում այս կամ այն խնդրի մասին, իշխանություններն ընկրկում են։ Իրականում շատ արագ պարզ է դառնում, որ շատ նախաձեռնություններ կեղծ օրակարգեր են։ 

Իհարկե, կան մեծ խնդիրներ, որոնք իշխանությունը մերթընդմերթ փորձում է լուծել, բայց, տեսնելով, որ ատամները կրկին չեն կտրում, հետ է քաշվում։ 

Ընդհանուր առմամբ, կուտակվել են բազմաթիվ հարցեր, որոնք դարձել են խրոնիկ և անընդհատ պայթյունավտանգ են»,-ասաց նա՝ նշելով, որ եթե հանկարծ թե՛ ներսից, թե՛ դրսից պարտադրված բոլոր խնդիրների լուծման վերջնաժամկետները համընկնեն, իշխանությունը խնդիրների առաջ կկանգնի։

«Մարաթոնն» իրենց սպորտաձևը չէ

«Օրինակ է Ստամբուլ յան կոնվենցիան, որի դեպքում ակնհայտ է, որ այն պարտադրվում է Արևմուտքի կողմից։

Օրինակ է Ամուլսարի խնդիրը, որը դարձել է ամենամեծ խնդիրներից մեկը, որովհետև Ամուլսարի շահագործման թե՛ թույլտվությունը, թե՛ արգելումը մեծ խնդիրներ է առաջացնելու իշխանության համար։ Այս սերիայից է նաև Սահմանադրական դատարանի «էպոպեան»։ 

Ուռա գոռալով՝ ինչ-որ հարցեր են փորձում լուծել՝ առանց հետևանքները հաշվարկելու։ Ընդհանուր առմամբ, բոլոր քայլերը ոչ թե մեկ քայլանոց, այլ կես քայլանոց են, որոնք շատ հեշտ կոտրվում են։ 

Օրինակ՝ ՍԴ-ի շուրջ «բլից կրիգ» փորձեցին անել, մեկ էլ հանդիպեցին լուրջ դիմադրության, ու հիմա, կարծես թե, ուզում են ավելի երկար խաղալ։ Այս ամենին գումարվում է նաև Ռոբերտ Քոչարյանի հարցը։ 

Կարծում եմ՝ իշխանություններն այս թեմայի պատանդն են մնացել, և չեն հասկանում՝ ինչպես դուրս գալ իրավիճակից, որովհետև առայժմ պաշտպանական կողմի մարտավարությունը շատ ավելի էֆեկտիվ է։ 

Հեղափոխությունից ավելի քան մեկուկես տարի հետո էլ հանկարծ հիշում են, որ գոյություն ունի Սերժ Սարգսյան, որին ինչ-որ մեղադրանք են ներկայացնում, ինչը, որքանով հասկանում են, ևս անխոցելի չէ։ 

Այս ամենից զատ՝ օրումեջ Արցախի հարցի շուրջ նոր երանգներ են գալիս։ 

Խոսում են երկրում կրթության զարգացման մասին, բայց քայլեր են արվում, որոնք տարակուսանք են առաջացնում։ Այսինքն, ուզում եմ ասել, որ թեպետ ամեն ինչին կպել են, բայց, այդուհանդերձ, բազմաթիվ խնդիրներ կան, որոնք լուծում չեն ստացել։ 

Իշխանության մարտավարությունը գրեթե բոլոր հարցերի շուրջ հետևյալն է. մի հատ գոռգոռանք, սպառնանք, ասենք՝ սա կանենք, նա կանենք։ 

Բայց եթե «բլից կրիգով» չի ստացվում, իրենք երկար վազող չեն։ 

Այս դեպքում կարող ենք համարել, որ «մարաթոնն» իրենց սպորտաձևը չէ. խոսքը քաղաքական, տնտեսական և այլ ոլորտների «մարաթոնների» մասին է»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը։

Չկա նորմալ մենեջմենթ, չկա ընկալում, թե իրենցից ի՞նչ են պահանջում

Վիգեն Հակոբյանի խոսքով, այսօր ընդդիմության համար հեշտ է, որովհետև իշխանություններն իրենք են իրենց գլխին մեծ խնդիրներ սարքում. «Յուրաքանչյուր ելույթ նոր քաղաքական օրակարգ է ձևավորում։ 

Զգացվում է, որ անգամ 30-40 հոգանոց ակցիաներն են խուճապ առաջացնում իրենց մոտ, որովհետև իրենք վստահ չեն, որ ճիշտ քայլեր են անում։ 

Իսկ նշվածի պատճառն այն է, որ չկան նաև հայեցակարգեր, այդ հայեցակարգի հիման վրա կառույցներ, այդ հայեցակարգերի ու կառույցների նպատակահարմարություններից բխող կադրեր։ 

Այստեղ կարելի է բերել օպտիմալացման օրինակը, որով մեկուկես տարի շարունակ ահաբեկում էին ամբողջ պետական համակարգը, ինչից հետո էլ զարմանում են, որ ողջ պետական համակարգը դիմադրում է. երբ պետական համակարգ ես մտնում ու առաջին կամ երկրորդ օրը ում տեսնում, ասում ես՝ դուք բոլորդ կոռուպցիոն համակարգի մասնիկ եք, ապա սա վանում է մարդկանց, այդ թվում՝ նրանց, որոնք ձեզ բերել են իշխանության։ 

Պարզ է, որ դրանից հետո առնվազն խուլ դիմադրություն կլինի, թեպետ պարզվում է, որ, ըստ վարչապետի, համառ դիմադրություն կա»։ 

Տվյալ դեպքում շատ շատերը «հում» են և «խակ»

Երբ հայտարարվում է, որ կառավարման ողջ համակարգը դիմադրում է, ըստ քաղտեխնոլոգի, մեծ հարց է, թե ովքեր են մեղավորները։ Նրա խոսքով, չի բացառվում, որ մեղավորության վեկտորը կրկին նախկին իշխանության ուղղությամբ է։

«Վստահ չեմ, որ Ն. Փաշինյանը նկատի ունի այն, որ իր իսկ նշանակած կադրերը, նախարարները, նրանց տեղակալները, վարչության պետերը կամ քարտուղարներն են դիմադրում հեղափոխությանը կամ տապալում կառավարման համակարգը։ 

Բայց ցանկացած նորմալ երկրում, երբ ղեկավարը համարում է, որ պետական կառավարման համակարգը դիմադրում է կառավարության քաղաքականությանը, այն էլ դիմադրում է մեկ տարի յոթ ամիս, առաջին քայլը նախարարներին փոխելը պետք է լինի։ 

Եթե ասում է, որ կառավարման համակարգը համառորեն է դիմադրում, նշանակում է, որ իր կողմից նշանակված բոլոր նախարարներն ու մարզպետները տապալել են իրենց գործունեությունը, չեն տիրապետում իրենց համակարգերին։ 

Այսինքն, չկա նորմալ մենեջմենթ, չկա ընկալում, թե իրենցից ի՞նչ են պահանջում։ Առանձնակի խիզախություն է ընդունել, որ կադրերի հարցում հնարավոր է նաև սխալվել, ինչը նաև հեղափոխական իշխանությանն է վերաբերում։ 

Միգուցե որևէ մեկն այս պաշտոնին «ձգում» է, բայց մյուս պաշտոնի համար դեռ «հում» է ու «խակ»։ Տվյալ դեպքում շատերը «հում» են և «խակ»։ 

Կարծում եմ՝ քաղաքական կարանտինը, որի մասին ես ժամանակին ասում էի, շատ վաղուց անցել է»,-ասաց քաղտեխնոլոգը՝ մատնանշելով կառավարման համակարգում կադրային փոփոխությունների անհրաժեշտության մասին։

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան