«Երկրում տեղի ունեցած փոփոխությունը կինոյի ոլորտ չհասավ». «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» թերթը գրում է․
Գաղտնիք չէ, որ ոչ միայն Հայաստանում, այլ ամբողջ աշխարհում հատկապես երիտասարդների համար գործունեության տարբեր ոլորտներում կայանալը բավական բարդ գործ է։ Առավել դժվարը ֆինանսական միջոցներ հայթայթելն է։
Կինոոլորտում առկա խնդիրների մասին բարձրաձայնելու առիթներ «Փաստն» ունեցել է՝ ընդհուպ անդրադարձել ենք ֆիլմերի ֆինանսավորմանը և այդ ոլորտում, ըստ նույն ոլորտի ներկայացուցիչների, ֆինանսական միջոցների ոչ ճիշտ բաշխմանը, «Հայֆիլմի» բրենդի վերականգնման անհրաժեշտությանը և այս հարցում պետության քայլերին, ավելի ճիշտ՝ պասիվությանը, օրենսդրական դաշտի խութերին։
Չնայած առկա խնդիրներին՝ կան երիտասարդներ, որոնք դրանց պատճառով չեն ընկրկում, ֆիլմեր են նկարահանում, ներկայացնում դրանք տարբեր փառատոնների, Հայաստանի անունը հնչեցնում տարբեր հարթակներում և անգամ մրցանակների արժանանում։
Օրինակ կինոռեժիսոր Նվեր Հովհաննիսյանը, որը, բացի ֆիլմեր նկարահանելուց, ձեռնամուխ է եղել «NHS» ստուդիայի ստեղծման աշխատանքներին։
Այն զբաղվելու է խաղարկային, վավերագրական և հեռուստաֆիլմերի արտադրությամբ, տեսահոլովակների, գովազդների ստեղծմամբ, ինչպես նաև ֆիլմերի հետարտադրական փուլում կատարվող աշխատանքներով՝ գունաշտկում, ձայնի մշակում և հնչունավորում: Գաղտնիք չէ՝ կինոարտադրությունը մեր երկրում ներկայումս այնքան էլ լավ վիճակում չէ։ Հետաքրքրվում ենք՝ ռիսկային չէ՞ նման ստուդիայի բացումը, ընդ որում, հատկապես ֆինանսական տեսանկյունից։
«Երկար ժամանակ այն կարծիքին էի, որ մեկ փոքրիկ երկրում յուրաքանչ յուր մարդ չպետք է բացի իր ստուդիան։ Ինքս պատրաստակամորեն առաջարկում էի իմ ծառայություններն այլ ստուդիաների, ընկերությունների, հեռուստաընկերությունների, աշխատում նրանց հետ։ Հետո հասկացա, որ մենք սկզբունքորեն անհամատեղելի ենք։
Ես նախընտրում եմ ստեղծել բոլոր չափանիշներով բարձր որակի աշխատանք, որը կմրցակցի միջազգային արտադրանքի հետ, այլ ոչ թե կմնա հայկական շուկայի միջակ աշխատանք։ Դա առաջին հերթին նշանակում է ավելի շատ ծախսել և քիչ խնայել։ Ես պատրաստ եմ դրան, ունեմ երազանք և ցանկանում եմ դրան հասնել, իսկ ստուդիայի կայացումը տարիների կամ տասնյակ տարիների աշխատանք է»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Նվերը։
Նա տեղեկացնում է՝ նորաստեղծ ստուդիան արդեն հասցրել է նկարահանել «Հավերժական շարժում» վավերագրական դիմանկար-ֆիլմը, շուտով կլինի պրեմիերան։
«Նկարահանել ենք գովազդ, ֆոտոշարք, արդեն ունենք պատվերներ։ Մեր բոլոր աշխատանքները շուտով կներկայացնենք հանդիսատեսին։ Առհասարակ, ֆիլմերը թե՛ տեղական, թե՛ արտասահմանյան շուկայում մրցունակ դարձնելու, հաջողության հասնելու համար կարևոր է մտածել կատարվող աշխատանքի և հատկապես այն հետքի մասին, որը ֆիլմը պետք է թողնի։
Պետք է չխնայես քեզ ու միջոցներդ հանուն նրա, ինչը ծառայելու է մարդկանց, նրանց աշխարհայացքի ձևավորմանը»,-ընդգծում է կինոռեժիսորը։ Նա տեղեկացնում է, որ իր բոլոր ֆիլմերը միասին վերցրած մասնակցել են 100-ից ավելի միջազգային փառատոնների։
««Անտառապահ» վավերագրական կարճամետրաժ ֆիլմն արդեն ունի միջազգային հինգ մրցանակ, որից երկուսը վերջին 20 օրվա ընթացքում՝ «Լավագույն կարճամետրաժ վավերագրական ֆիլմ» մրցանակ՝ «Սև-սպիտակ ծիածան» փառատոնում, և «Լավագույն պատկերային լուծումների համար» մրցանակ՝ «Կանաչ հայացք» փառատոնում»,ասում է Նվերը։ Կարծիքներ կան, որ հատկապես Հայաստանի նման փոքր երկրների համար երկրի ճանաչելիության հարցում մշակույթի դերն անգնահատելի է։
Պետությունները միլիոնավոր դոլարներ են ծախսում այս ոլորտի զարգացման համար, մինչդեռ մեր երկրում այն ոչ միայն անտեսված է, այլ ֆինանսական միջոցների բաշխումն ավելի հաճախ անարդար սկզբունքներով է տեղի ունենում։ Հարցին՝ ի վերջո, օրինակ՝ կինոոլորտը մասնավոր հատվածի, թե՞ պետության հովանավորության ներքո պետք է լինի, կինոռեժիսորն այսպես է արձագանքում.
«Ոլորտը պետք է գտնվի սկզբունքային անձի հովանավորության ներքո, լինի այդ անձը պետության, թե մասնավոր հատվածի ներկայացուցիչ։
Այն փոփոխությունը, որը տեղի ունեցավ երկրում, ցավոք, չեղավ նաև կինոոլորտում։ Ես արդեն չեմ հավատում նաև մեր ոլորտի ավագ սերնդին։
Հին ապրելակերպը չի կարող մեկ օրում մշակութափոխվել, եթե դու ի սկզբանե այն մշակույթի կրողն ես, որը բազում հնարամիտ միջոցներով կարողացել է, այսպես ասած, «քերել» բյուջեից, անկախ նրանից՝ դա պետական նախագիծ է, թե մասնավոր։
Հիմա էլ այդ նույն մարդը կարող է հանգիստ զանգահարել իր ծանոթ պրոդյուսերին և ասել՝ արի մեր տուն՝ սուրճ խմելու, իսկ հետո առաջարկել, որ «ազատ գումար» կա մրցույթում, հայտ ներկայացրու։
Մեզ պետք են սկզբունքային մարդիկ, որոնք գուցե իրենց կյանքում ինչ-որ տեղ հայտնվել են անարդարացի իրավիճակում և հնարավորության դեպքում թույլ չեն տա, որպեսզի նույնը կրկնվի մյուսների հանդեպ։ Սա մշակութային մոտեցում է։ Ես նմանատիպ շատ երիտասարդների եմ ճանաչում»,-նշում է մեր զրուցակիցը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» թերթի այսօրվա համարում։