Հռիփսիմե Գալստյան . Ցիլոյով աղջիկ (Շաբաթօրյա ընթերցումներ «Փաստ» օրաթերթից)
ՄՇԱԿՈՒՅԹ«ՓԱՍՏ» ՕՐԱԹԵՐԹԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒՄ Է «ՇԱԲԱԹՕՐՅԱ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄՆԵՐ» ՇԱՐՔԸ՝ ՆԵՐԿԱՅԱՑՆԵԼՈՎ ՀԱՅ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆՄՈՒՇՆԵՐԻՑ, ԱՅԴ ԹՎՈՒՄ՝ ՄԵՕՐՅԱ ԳՐՈՂՆԵՐԻ: ԱՅՍ ԳՈՐԾՈՒՄ ՄԵԶ ՄԵԾԱՊԵՍ ԱՋԱԿՑՈՒՄ Է ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳՐՈՂՆԵՐԻ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀ, ԳՐԱԿԱՆԱԳԵՏ ԱԲԳԱՐ ԱՓԻՆՅԱՆԸ, ԻՆՉԻ ՀԱՄԱՐ ՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ԵՆՔ:
ՀՌԻՓՍԻՄԵ ԳԱԼՍՏՅԱՆ
ՑԻԼՈՅՈՎ ԱՂՋԻԿ
Կյանքի ծալքերում այնքան բան էր կորցրել: Կարծում էր՝ լավ-վատ ապրում է կյանքը: Մեկ էլ հանկարծ խամրած հիշողության խորքերից գալիս, դիմացն էին կանգնում ինչ-որ դիպվածներ: Հիշում էր՝ ոնց մեկը հարվածեց թիկունքից ու միգուցե այդ պահից անդառնալիորեն բեկեց իր կյանքի ընթացքը: Հետո մի ուրիշն էլ այդպես վարվեց, ու կյանքի այդ ընթացքը նույնպես բեկվեց: Աչքերը փակում էր երազելու համար ու հանկարծ հիշում էր ինչ-որ մեկի անառիթ անտարբերության ու արհամարհանքի տխրությունը: Հոր ապտակն էր հիշում՝ վաղուց, շա՜տ վաղուց ստացած: Ինչո՞ւ էր հիշում: Գոնե մոռանար, կյանքն այսքան դառը չապրեր: Չէ՜, չէր կարող: Առաջ մղողը հիշողություններն էին:
Ջրի կաթիլի պես պարզ էր, անկեղծ էր, դրանից էլ ապրելը ծանր էր իր համար: Մի քիչ էլ սերն էր քիչ ինքն իր հանդեպ: Բոլորի մեջ միայն լավը տեսնելով տարված՝ մոռացել էր մեկ-մեկ էլ սեփական սրտի խորքերը նայել: Գուցե այնտեղ սերն ավելի շատ էր, դրանից էլ բոլորին լավն էր համարում: Չէր մտածել: Չէին սովորեցրել: Պիտի տարիների հետ հասկանար:
***
Լավ զգացողություն ուներ: Ինչ-որ լավ բան էր պատահելու: Ինչ սկսել էր ինքն իրեն ավելի շատ սիրել, ավելի հաճախ ժպտալ, ուրիշներն էլ էին ժպիտով դիմավորում ու ճանապարհում, հաճոյախոսում էին, հիացած աչքերով նայում: Ինչ սկսել էր ինքն իրեն ավելի շատ սիրել, ուրիշներից էլ էր սեր զգում: Վերջապես կյանքից բաց էր թողել բոլորին, ովքեր ավելորդ էին, ովքեր սխալմամբ էին իր կյանք ընկել, իսկ ինքը դուռը դեմքներին ժամանակին չէր շրխկացրել: Մի օր որոշեց ուժեղ թակել ճակատագրի դուռն ու ասել, որ իր կյանքում հիմա տեղ կա: Առաջ ամեն մի սովորություն ու կախվածություն «հաղթահարում» էր մի նոր սովորությամբ ու նոր կախվածությամբ: Կետադրական նշաններից էլ կախման կետերն էր նախընտրում: Դրանից էլ վատը կյանքում շատ էր: Երբ ինքն իրեն ավելի շատ սիրեց, կախման կետերը համարձակորեն փոխարինեց վերջակետերով: Էլ չէր վախենում, որ կարող է մի օր մենակ մնալ: Արդեն ինքն իրեն հերիք էր: Էլ միայնակ չէր, պարզապես մենակ էր, ու դա ուրիշ բան էր:
***
3.33-ի «Կակաչները» համոզում էր. «Ու կգա քո ժամանակը, մի ասա՝ ուշ ա, դու թագուհի ես, դու ձյունանուշ ես: Պետք չի ջնջել կամուրջները, պետք չի հուսահատվել, քո կյանքը քո հետ մեծ հույս ա կապել…»: Հա՞ որ: Ի՞նչ անի, չգիտի: Կախման կետերի ու վերջակետի արանքում մոլորված կանգնել է: Այս անգամ այնպես էր ուզում, որ ամեն ինչ իր հունով գնար: Այնքան համոզված էր, որ այս մեկից հաստատ մի բան դուրս կգար ու կյանքը կկետադրեր այս պատմությունը, որ ինքը վերջակետերի ու կախման կետերի միջև ընտրություն չէր անի երբեք:
***
- Երևի ինչ-որ ժամանակ մեր լսած երգերն ու մեր գրած տողերը կոդավորում են մեր ապագան: Երևի բառերի սխալ ընտրություն անելուց վախենալը դեպի դատարկություն է տանում կարևոր զրույցները:
- Դեռ այնքան բան ունես սովորելու, մինչև որ կդառնաս ինչ-որ մեկի ներկա-շարունակականը, ու ինչ-որ մեկն էլ կդառնա քո ներկան ու ապագան: Դու դեռ չես ազատվել անցյալիցդ, իսկ դա ապագա չի սիրում: Անցյալն ապագայից վախենում է, դրա համար էլ քեզ անընդհատ քաշում է դեպի իր փոսը: Պիտի ամեն ինչ մոռանաս, թե չէ ապրելդ երբեք չի թեթևանա:
- Զգում եմ՝ կարծես կրվում եմ կյանքին ու սեփական երազանքներիս:
- Ցավո՞ւմ է ներսդ: Ափսոսանք զգո՞ւմ ես:
- Հա՜: Երանի թողնեի՝ իր հունով գնար, գուցե մի բան դուրս գար:
Միլիոն անգամ ասել եմ՝ շախմատ խաղալ սովորիր: Ոչ քո հաջորդ քայլերն ես կարողանում հասկանալ, ոչ էլ կռահում ես դիմացինիդ քայլերը: Սովորիր էլի: Պետք կգա:
- Ուշ չի՞:
-Էն անկապ երգը, որ առավոտից իրիկուն լսում էիր, ասում էր. «Մի ասա ուշ ա…»: Մոռանում ես, որ պիտի ժպտաս ինքդ քեզ ու սիրես՝ անկախ ուրիշների սիրելուց: Մի քիչ էլ ինձ ժպտա ու սիրիր, ում ասես սեր ես տալիս, բայց ամենալավերին չես նկատում, - ծիծաղեց ամբողջ ուժով: Շառաչուն ապտակի պես մի բան կար ծիծաղի մեջ:
Քար լռություն տիրեց իր ու «իր» միջև: Այստեղից փախչել էր պետք: Աղմուկ էր փնտրում…
***
Մի օր սկսեց քաղաքում ցիլոյով շրջել: Ոմանք հիացող ժպիտով էին նայում, ոմանք՝ տարօրինակ մարդու տեղ դրածի քմծիծաղով: Իսկ ինքն իրեն դուր էր գալիս: Դեռ չտեսած Փարիզն էր պատկերացնում ու իրեն՝ Էյֆել յան աշտարակի շրջակայքում զբոսնելիս: Ցիլոյով աղջիկներ քաղաքում շատ չկան
Ու յասամանի փնջերին ուրիշ ոչ ոք երազելով չի նայում: Այդ մի բանն ինքն իրեն չի նվիրի: Կսպասի: Մի օր վերջապես կգա իր սառած, սպիոտ ձեռքերը ջերմացնողը՝ ձեռքին մի փունջ յասաման: Այս անգամ չստացվեց, բայց մի օր անպայման ինչ-որ լավ բան է լինելու: Լավ կանխազգացում ունի…
Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա, առանձին շրջաններում հնարավոր է կարճատև անձրև ու ամպրոպ
Իմ բարի ու դաստիրակված աղջիկ, ուզում եմ որ առանց հետ նայելու գնաս առաջ, Վիկա Մարտիրոսյանի շնորհավորանքը՝ Նանուլի 14-ամյակին
«Մի գոռա', արա, էրեխա կա ավտոյի մեջը», «Լավ, լավ, լավ». Երևան-Սևան ճանապարհին գերլարված իրավիճակ է
Ժամանակն է հրաժարվել անհիմն հիշողություններից, հիմա դա հասկանում է նաև Փաշինյանը․ Էրդողան
Զորքի անբաժանելի մաս, սիմֆոնիկ նվագախմբերի անփոխարինելի գործիք. «Փաստ»
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (23 ԱՊՐԻԼԻ). Սերժ Սարգսյանը հրաժարական է տվել Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնից. «Փաստ»
Կյանքից հեռացել է բանաստեղծ Արշակ Քոչինյանը
Հայաստանն այժմ պարզապես տարածք է զիջում՝ փոխարենը ոչինչ չստանալով. «Փաստ»
ԶՊՄԿ ն նորոգում է արցախցիների տները
Բազմաթիվ հասցեներում գազ չի լինի
Թայվանում մեկ օրում ավելի քան 200 երկրաշարժ է գրանցվել
Պարզվեց ամեն ինչ հեշտ է. դանիացի ֆիզիկոսները գտել են արևային մարտկոցների արդյունավետությունը զգալիորեն բարելավելու միջոց
Լարված իրավիճակ Տավուշում. տավուշցիները գնում են հայ-վրացական սահման
Հայաստանի ցանկացած հաջորդ կառավարություն կվերանայի այս ամենը. «Փաստ»
Սիրուշոն կոչ է անում միանալ
Այստե՛ղ՝ Տավուշում է որոշվում Հայաստանի ճակատագիրը. Ավետիք Չալաբյան
Նոյեմբերյանի սահմանամերձ գյուղերի վարչական ղեկավարները չեն աջակցում սահմանազատման գործընթացին. հայտարարություն
«Հիմա փոքր Վարդանն է բոլորիս ուժ տալիս, եղբայրները խենթանում են նրա համար». Վարդան Կևորկովն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Ներքին Հանդի դիրքում. «Փաստ»
ՀՀ-ն վերածվել է մեկ անձի քաղաքական ու ընտանեկան կլանի սպասարկման ձեռնարկության. Արմեն Մանվելյան
Ոսկեպար-Բաղանիս հատվածից ադրբեջանցիներն արդեն երևում են (լուսանկար)
Թշնամին տասնամյակների իր երազանքն իրականացնելու «հնարավորություն» է տեսել. «Փաստ»
Բախվել են 38 երթուղու ավտոբուսն ու «Toyota»-ն. կա վիրավոր
Բաղանիսում իրավիճակը լարված է. ոստիկանները փակել են Բաղանիս Այրումին հարակից ճանապարհը
Այս արշավը եկեղեցու դեմ չէ, այլ՝ մեր բոլորի. Վահե Հովհաննիսյան
Հետընթաց ժողովրդավարությունից՝ մեծ քայլերով. «Փաստ»
Տավուշում ստեղծված իրավիճակը Փաշինյանի կողմից դիվանագիտական դաշտում թույլ տված սխալների հետևանքն է. Արշակ Կարապետյան
Ջուր չի լինի
«Այս իշխանությունը «կաղ բադիկ է», գնացող, խնդիրը զուտ արտաքին և ներքին քաղաքական որոշումն է». «Փաստ»
Միայն «դրսինները». «Փաստ»
Հրազդանի կիրճում վագոն-տնակներ են այրվել
Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր
Իշխանությունները սարսափած են. Ավետիք Չալաբյան
Առաջարկվում է պարեկային ծառայության աշխատանքի վարձատրության ֆոնդն ավելացնել տարեկան մոտ 417 միլիոն դրամով. «Փաստ»
Ռուս խաղաղապահները ուղևորվել են Գորիսի և Սիսիանի ժամանակավոր տեղակայման վայրեր՝ դրանց փակման աշխատանքները կազմակերպելու համար. ԱԽ քարտուղար
Հրաշալի օր է. ապրիլի 23-ի աստղագուշակ
Այսօր միայն մեկ օրակարգ կա, և դա «լոկալ» օրակարգ չէ. «Փաստ»
Ոչ մի բովանդակային հայտարարություն կամ մեկնաբանություն. «Փաստ»
Ի՞նչ կապ ունեին Արայիկ Հարությունյանի հարցազրույցի անոնսն ու հետագա «զարգացումները». «Փաստ»
Տավուշը կարող է լինել նոր սկզբի... մեկնարկը. «Փաստ»
Հայտարարություն Հայաստանում ներքին իրավիճակի մասին
Վրաստանը ողջունում է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև ձեռք բերված պայմանավորվածությունը
Ուրեմն Բաքուն էլ ՀՀ-ի անկլավն ա, եթե Տավուշում անկլավ կա․ քոչվորին մի մետր չենք տալու․ դերասանուհի (տեսանյութ)
ՀՀ ՊՆ–ն զգուշացնում է՝ Տավուշում ականազերծման աշխատանքների շրջանակում տեղի կունենան պայթեցման աշխատանքներ
Կրեմլում հայտնել են՝ ինչու են խաղաղապահները հեռացել Լեռնային Ղարաբաղից
Ադրբեջանը ոչնչացրել է օկուպացված Շուշիի Ղազանչեցոց գերեզմանոցը
Իսկ ինչո՞ւ Ադրբեջանը հստակ հղում չի տալիս Ալմա–Աթայի կոնկրետ թվականի քարտեզին
Փոխվարչապետը երաշխավորում է՝ Ոսկեպարի եկեղեցին մնալու է Հայաստանի տարածքում. Մհեր Գրիգորյանի գրասենյակ
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը խորապես ուսումնասիրում է Ադրբեջանի կողմից արցախահայության դեմ ուղղված բռնությունները
Կենդանակերպի նշաններ, ովքեր երջանկություն և հաջողություն կունենան 2024 թվականի ապրիլի վերջին
Մենք ունենք հզոր աշխատույժ, որի պոտենցիալը չի օգտագործվում. Նաիրի Սարգսյան 
