Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հա­յաս­տանն ինչ­պե՞ս կա­րող է պան­դե­միկ իրա­վի­ճակն օգ­տա­գոր­ծել իր շա­հե­րին հա­մա­պա­տաս­խան․ «Փաստ»

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Կորոնավիրուսի համաճարակը գլոբալ փոփոխությունների պատճառ է դարձել։ Սրանով պայմանավորված՝ աշխարհաքաղաքական լուրջ վերադասավորումներ են ընթանում։ 

Եվ պատահական չէ, որ յուրաքանչյուր երկիր փորձում է ադապտացվել ստեղծված իրավիճակին և այն օգտագործել արտաքին և ներքին քաղաքականության համատեքստում: 

Այս ընթացքում մենք ականատես ենք լինում, թե ինչպես են ԱՄՆ-ը և Չինաստանը փոխադարձ մեղադրանքներ հղում, միմյանց մեղադրում կորոնավիրուսի համավարակի ծագման և տարածման հետ կապված հարցերի շուրջ։

ԱՄՆ-ում նույնիսկ խոսվում է Չինաստանի նկատմամբ պատժամիջոցներ սահմանելու մասին, քանի որ Չինաստանը համավարակի ծագման հետ կապված անհրաժեշտ տեղեկատվություն չի տրամադրել մյուս երկրներին և քայլեր չի ձեռնարկել դրա տարածումն իր սահմաններից դուրս կանխելու նպատակով։ Որոշ փորձագետներ անգամ կարծում են, որ այս երկու համաշխարհային տերությունները «սառը պատերազմի» շեմին են, և դա կերկարաձգի համավարակը, կխորացնի տնտեսական ճգնաժամն ու կթուլացնի ընդհանուր սպառնալիքներին դիմակայելու աշխարհի ունակությունը:

Սակայն իրականում խնդիրն ավելի խորքային է։ Հաշվի առնենք, որ ԱՄՆ-ը և Չինաստանը վերջին շրջանում տնտեսական ակտիվ մրցակցության մեջ են, և ամերիկացիները լուրջ մտահոգություններ ունեն, որ աշխարհում մեծությամբ երկրորդ տնտեսությունն ունեցող Չինաստանը կարող է ընդամենը տարիների ընթացքում գերազանցել ամենահզոր տնտեսությունն ունեցող ԱՄՆին։

 Փաստորեն, այս տերություններից յուրաքանչյուրն օգտագործում է համավարակի առիթը մյուսի նկատմամբ տնտեսական առավելություն ստանալու նպատակով։

Նմանատիպ տնտեսական մրցակցություն դրսևորվեց նաև էներգակիրների շուկայում, երբ Ռուսաստանը կորոնավիրուսի համաճարակի արագ տարածման ֆոնին հրաժարվեց նավթի արդյունահանման լրացուցիչ նվազեցման շուրջ Նավթ արտահանող երկրների կազմակերպության (OPEC) հետ համաձայնության գալ, ինչին արձագանքեց Սաուդյան Արաբիան` հայտարարելով, թե նույնպես հանում է արդյունահանման սահմանափակումները, ավելին՝ իր հիմնական գործընկերներին պատրաստ է նավթը վաճառել զեղչով:

Արդյունքում շուկայում մեծացավ նավթի պահանջարկը, նավթի գինը ռեկորդային գնանկում արձանագրեց, իսկ ցածր գինը, չնայած որոշ տատանումներին, մինչև հիմա պահպանվում է։

Ինչպես տեսնում ենք, աշխարհում համաճարակային իրավիճակով պայմանավորված մրցակցությունն ավելի է թեժացել։ Սակայն մենք այս պայմաններում պետք է մեզ հարց տանք, թե պանդեմիկ իրավիճակը Հայաստանն ինչպե՞ս կարող է օգտագործել իր շահերին համապատասխան։

Առաջին հերթին տեսանելի է, որ կառավարությունը փորձում է իրավիճակն օգտագործել և համաշխարհային ֆինանսատնտեսական կառույցներից ու զարգացած երկրներից վարկեր ստանալ, բայց և ակնհայտ է, որ Հայաստանի նախաձեռնողականությունը չպետք է սրանով սահմանափակվի։

Վերջին շրջանում աշխարհում կորոնավիրուսի տարածումը կանխարգելելուն միտված սահմանափակումները թուլացնելու միտում է նկատվում, ինչը նշանակում է, որ համաշխարհային տնտեսության մեջ կամաց-կամաց ակտիվությունը նոր թափ է ստանալու։ Իսկ ո՞րն է լինելու Հայաստանի տեղը նոր տնտեսական իրողությունների պայմաններում։

Հայաստանը հնարավորություն է ստանում մեծացնել իր արտահանումը այնպիսի շուկաներ, որտեղ որոշակի վակուում է առաջացել կիրառված սահմանափակումների արդյունքում։ Իսկ առջևում գյուղատնտեսական ակտիվ պտուղ-բանջարեղենի սեզոնն է, և արտահանման ավանդական ուղղություններին կարելի է ավելացնել նաև նորերը։

Օրինակ՝ կարելի է արդեն իսկ մտածել անսահման հնարավորություններ ունեցող չինական շուկա արտահանումներ կազմակերպելու մասին, սակայն այստեղ պետք է լուծել այն խնդիրը, որ Հայաստանը պետք է կարողանա միանգամից խոշոր չափաբաժնով արտահանում իրականացնել չինական շուկա, որպեսզի այնտեղ կարողանա ամրագրել իր տեղը։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն