«Ով ինչ ուզում է խոսի, մենք մեր ռազմավարական շահերը պետք է առաջ մղենք»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԵվրախորհրդարանի ներկայացուցիչները հունիսի 10-ին համատեղ հայտարարությամբ էին հանդես եկել՝ կապված Հայաստանի և Արցախի միջև նոր ճանապարհի կառուցման հետ: Եվրոպական խորհրդարանում Հայաստան-Ադրբեջան-Վրաստան-ԵՄ պատվիրակության նախագահ Մարինա Կալյուրանդը, Եվրոպական խորհրդարանում Հայաստանի մշտական զեկուցող Տրայան Բասեսկուն և Ադրբեջանի հարցերով մշտական զեկուցող Ժելյանա Զովկոն համատեղ հայտարարության մեջ մասնավորապես ընդգծել էին, որ «մայրուղի կառուցելու որոշումը կայացվել է առանց Ադրբեջանի իրավասու մարմինների համաձայնության, ինչը միջազգային իրավունքի խախտում է, բացի այդ, այն կարող է խորհրդանշական կերպով ամրացնել Լեռնային Ղարաբաղի և դրա շրջակա տարածքների ապօրինի օկուպացումը»:
Քաղաքագետ Սուրեն Սարգսյանը վերոնշյալ հայտարարությունը չի դիտարկում բացառապես դիվանագիտական ճակատի թերացումների համատեքստում:
«Ավելի ճիշտ է դիտարկել արտաքին քաղաքական ճակատ ասվածը, որովհետև արտաքին քաղաքականությունը միայն դիվանագիտական աշխատանք չէ: Արտաքին քաղաքականությունը նաև խորհրդարանական դիվանագիտությունն է, ինչպես նաև այլ խողովակներով աշխատող ուղղություններն են: Այն նաև պետության ղեկավարի և միջազգային կազմակերպությունների ղեկավարների միջև աշխատանքն է: Հաշվի առնելով այս հանգամանքը՝ կարծում եմ, սա ոչ թե դիվանագիտական, այլ արտաքին քաղաքական բացթողում է»,-Past.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետը՝ շեշտելով, որ վերոնշյալ հայտարարության համար պատասխանատու է ոչ թե ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը, այլ արտաքին քաղաքականություն իրականացնող բոլոր մարմինները:
«Իրականում այս արձագանքը կանխատեսելի էր՝ հաշվի առնելով ադրբեջանցիների ակտիվությունը, նաև այն գործընթացները, որոնք այսօր տեղի են ունենում միջազգային հարաբերություններում: Մի քանի գործոններ իրար վրա կուտակվել են, ինչի հետևանքով նման հայտարարություն է եղել: Իրականում արտաքին դաշտում մեր բացթողումներն ակնհայտ են, արտաքին քաղաքականության մեջ շատ ուղղություններով մեր աշխատանքը տապալել ենք: Բազմաթիվ ուղղություններում հետևողական չենք գտնվել: Բացի այդ, մեր հարևանների, բարեկամ երկրների հետ հարաբերությունները գտնվում են անհասկանալի վիճակում: Մենք ոչ միայն նոր բարեկամներ ձեռք չենք բերել, այլ անպատասխանատու հայտարարությունների հետևանքով պարբերաբար խնդիրներ ենք ունենում մեր հարևանների հետ: Այնպես որ, խնդիրները շատ են, գործոնները՝ ևս, բայց ամենակարևոր գործոնն արտաքին քաղաքականության մեջ պրոֆեսիոնալիզմի բացակայությունն է»,-նշեց մեր զրուցակիցը:
Հաշվի առնելով, որ վերջին շրջանում Ադրբեջանի ռազմատենչ հայտարարությունները հստակ արձագանք չեն ստանում միջազգային հանրության կողմից ու այդ համատեքստում դիտարկելով ԵԽ պատգամավորների վերոնշյալ ոչ հայանպաստ հայտարարությունը՝ Սուրեն Սարգսյանը նկատեց.
«Եթե Ադրբեջանն առավել ագրեսիվ և կոշտ հայտարարություններ է անում, սպառնում Հայաստանին, ու դրա վերաբերյալ ԵԽ-ն որևէ հայտարարություն չի ընդունում, դա ոչ թե ԵԽ-ի, այլ Հայաստանի թերացումն է, որովհետև մենք չենք աշխատում այդ ուղղությամբ, չենք աշխատում Ադրբեջանի՝ նման հայտարարությունները զսպելու ուղղությամբ: Այդ ամենի հետևանքով ականատես ենք լինում նաև հայտարարությունների, ինչպիսին վերոնշյալն էր: Եվ կարծում եմ, այստեղ ոչ թե պետք է եվրոպացիներին, այլ ինքներս մեզ մեղադրենք: Եթե մենք շարունակական և հետևողական աշխատանք տանենք բոլոր ուղղություններով, բոլոր գործընկներների, հարևան կամ բարեկամների հետ հարաբերությունների առումով հստակ ռազմավարություն, պլանավորված քայլերի հաջորդականություն ունենանք, բնականաբար, նման բան տեղի չի ունենա»:
Սուրեն Սարգսյանն ընդգծեց, որ նման հայտարություններից բխող հետևանքները չեզոքացնելու հնարավորություն ևս ունենք:
«Ավելին՝ կարող ենք ոչ թե անջատվել, այլ համախմբել մեր բոլոր հնարավոր ու կարող ուժերը, միասնական դառնալ և կարողություններն ուղղել նման գործընթացների դեմ համատեղ պայքարելու համար: Կարծում եմ՝ միավորման բացառիկ հնարավորությունը հենց իշխանության ձեռքում է: Եթե նրանք ցանկանան՝ կարող են գնալ այդ ճանապարհով: Նկատենք, որ նման փորձեր շատ են եղել, որոնք, այնուամենայնիվ, շատ դեպքերում կանխվել են մեր դիվանագետների ու արտաքին քաղաքականության այլ պատասխանատուների կողմից: Սա նշանակում է, որ եթե այդ հնարավորությունը եղել է, հիմա էլ կարող է լինել»,-ընդգծեց նա:
Քաղաքագետը շեշտեց, որ չի կարծում, թե մայրուղին կառուցելու հարցում մենք որևէ խնդրի առաջ կկանգնենք. «Այդ ծրագիրը պետք է իրականացվի:Մենք, անկախ ամեն ինչից, պետք է առաջ գնանք այնպես, ինչպես առաջ ենք գնացել, օրինակ՝ այն ժամանակ, երբ 1990-ականների սկզբին ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհուրդը Հայաստանի դեմ բանաձևեր էր ընդունում, բայց Հայաստանի զինված ուժերը շարունակում էին իրենց աշխատանքն Արցախն ազատագրելու գործում: Այստեղ էլ նույն տրամաբանությամբ պետք է առաջնորդվենք: Ով ինչ ուզում է խոսի, մենք մեր ռազմավարական շահերը պետք է առաջ մղենք»:
Աննա Բադալյան