Երևան, 19.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Մեկ կամ եր­կու քայ­լով հնա­րա­վոր չէ խնդրին հա­մա­կար­գա­յին լու­ծում տալ

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Հայաստանը անվտանգային բազմաթիվ սպառնալիքների առաջ է կանգնած, իսկ այդ սպառնալիքներից մեկն էլ երկրի ազգաբնակչության թվի նվազման խնդիրն է։ Հայաստանի բնակչությունը անկախության հռչակումից ի վեր մշտապես կրճատվել է մի շարք գործոններով պայմանավորված։ Նվազել է նաև բնակչության բնական աճը. եթե 1986 թվականին այն տարեկան կազմել է 60 հազար, ապա արդեն 2018 թվականին` 10 800։

Տեսակետներ կան, թե Հայաստանի բնակչությունը նվազել է արտագաղթի արդյունքում, սակայն խնդիրը միայն արտագաղթի կամ միգրացիայի գործոնով պայմանավորված չէ, քանի որ դրան են գումարվում նաև բազմաթիվ այլ գործոններ, այդ թվում՝ ծնելիություն, մահացություն, ամուսնություն և ամուսնալուծություն, բնական աղետներ, պատերազմական իրավիճակ, երկրի սոցիալ-տնտեսական դրությունը և այլն:

Եվ չնայած 2018 թվականին տեղի ունեցած իշխանափոխությունից հետո հույսեր կային, թե դեպի երկիր ներգաղթ տեղի կունենա, բնակչության սոցիալական դրության բարելավմանը զուգահեռ կաճի նաև ծնելիությունը, այնուամենայնիվ, վերջին երկու տարվա ընթացքում հակառակ պատկերն է նկատվում, և Հայաստանի մշտական բնակչության թիվը շարունակում է նվազել։

ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն՝ Հայաստանի մշտական բնակչության թվաքանակի ցուցանիշն այս տարվա ապրիլի 1-ի դրությամբ կազմել է 2 մլն 956 հազար 900 մարդ, երբ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում մշտական բնակվողների թիվը 2 մլն 962 հազար 100 էր: Ստացվում է, որ 2020 թվականի ապրիլի 1-ի դրությամբ ՀՀ-ում բնակչության թվաքանակը 5200-ով պակասել է:

Ընդ որում, հատկապես մտահոգիչ է նաև այն հանգամանքը, որ մեկ տարվա ընթացքում բնակիչների թվաքանակը պակասել է ՀՀ բոլոր մարզերում, իսկ դա պայմանավորված է նաև այն հանգամանքով, որ անընդհատ տեղի է ունենում մարզերից բնակչության արտահոսք դեպի մայրաքաղաք։

Ժողովրդագրության հետ կապված խնդիրները սրանով չեն ավարտվում, և առկա հարցերն առավել ցայտուն են դառնում հատկապես համավարակի արդյունքում ստեղծված իրավիճակի պատճառով։ Վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակված հունվարմայիս ամիսների նախնական տվյալներից պարզ է դառնում, որ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ամուսնությունների բացարձակ թիվը 2071-ով նվազել է։ Այս իրողությունը մեծապես պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ մարտից սկսած՝ հարսանեկան արարողություններ նշելն արգելված է, սակայն եղել են դեպքեր, երբ զույգերը որոշել են ամուսնանալ առանց արարողության։ Ճիշտ է՝ ըստ փորձագետների, ամուսնությունների թվի կրճատումը շատ մեծ ազդեցություն չի ունենա այս տարվա ծնելիության ցուցանիշների վրա, սակայն հաջորդ տարվա ծնունդների թիվը զգալիորեն կկրճատվի։

Իսկ ցանկացած պահի պատերազմի վտանգի տակ գտնվող երկրի համար (ինչի մասին այս օրերին հերթական անգամ հիշեցրեց թշնամին) ծնունդների կրճատումը շատ լուրջ հարց է, և իշխանությունների կողմից հատուկ ուշադրություն է պահանջում։ Ճիշտ է՝ կառավարությունը որոշ նախաձեռնություններով հանդես գալիս է։ 

Օրինակ՝ նախատեսվում էր 2020 թվականի հուլիսի 1-ին և դրանից հետո ծնված առաջին և երկրորդ երեխայի ծննդյան կապակցությամբ նշանակվող միանվագ նպաստի չափը սահմանել 300 000 դրամ, բայց մեկ կամ երկու քայլով հնարավոր չէ խնդրին համակարգային լուծում տալ

Դրա համար պետք է ոչ միայն ամուսնությունների և ծնունդների ավելացման նպատակաուղղված քաղաքականություն վարել, այլև սոցիալական երաշխիքներ ապահովել, որպեսզի ընտանիքներն ապահովված զգան իրենց երկրում և անգամ չմտածեն երկրից հեռանալու կամ արտագաղթելու մասին։

Այս առումով ներկայումս Հայաստանը շատ բարդ իրավիճակի առաջ է կանգնած, քանի որ հազարավոր մարդիկ կորոնավիրուսային ճգնաժամի հետ կապված զրկվել են իրենց եկամուտներից կամ կանգնել աշխատանքը կորցնելու վտանգի առաջ։ Իսկ գործազրկության աճը պայմաններ է ստեղծելու, որ մեծաթիվ քաղաքացիներ սահմանների բացումից հետո վերստին բռնեն արտագաղթի ճանապարհը։ Տա Աստված, ոչ այն ծավալներով, ինչ տերպետրոսյանական տարիներին էր...

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Իբր փողի խնդիր չկա, բայց գնում են թե՛ գների, թե՛ հարկերի դրույքաչափի բարձրացման ճանապարհով. «Փաստ»Ռուսական և ամերիկյան քաղաքական շրջանակները՝ «Միասնություն» շարժման հավաքին. «Փաստ»Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը. ի՞նչ էր անում «Հայաքվեն» վտանգված գյուղերում. «Փաստ»Ձյան առատ տեղումներն ու բուքը վերադառնում են․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում լույս չի լինի 33-ամյա վարորդը «ՎԱԶ 2107»-ով, մի քանի պտույտ շրջվելով, բախվել է քարերին․ կա վիրավոր Մենք զենք ենք վերցնելու՝ կամ կապրենք, կամ կմեռնենք․ Ոսկեպարի բնակիչ Վթարային աշխատանքներով պայմանավորված ջուր չի լինելու Գյուղապետը եկավ արյան մեջ կորած, ասաց՝ «շտապ օգնություն կանչեք, գյուղում վիճակը վատ է. Վարդաձորի վերջին օրը… Սփյուռքը պետք է վերակազմակերպվի. Արամ Ա ՆԱՏՕ-ի և Ադրբեջանի միջև քաղաքական առևտուրը նոր փուլ է մտնում. զոհասեղանին Հայաստանն է Շրջաններում ձյուն է տեղում, ճանապարհները աղ-ավազով մշակում են Կազանում հայտնաբերվել է սալմոնելոզով վարակման զանգվածային դեպք Տավուշում հավաքել են տվել Փաշինյանի հետ հանդիպման եկածների հեռախոսներն ու որոշ իրեր․ հանդիպումը թեժ է անցել Հայկական մոտ 600 բեռնատար սպասում է Վերին Լարսով անցնելուն․ «Սպուտնիկ Արմենիա» Թուրքիայի գործարաններից մեկում պայթյուն է տեղի ունեցել. կան զոհեր ու վիրավորներ Թշնամու խնդիրն է՝ կտրել Իրան-ՀՀ-Վրաստան-ՌԴ հաղորդակցության ուղին, ջլատել ՀՀ պաշտպանական բնագիծը «Այսուհետ բոլորը պետք է հաշվի նստեն մեզ հետ»․ Ալիև Աբովյան քաղաքում զենքի գործադրմամբ խմբակային խուլիգանության վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել ևս երեք անձի ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ Հայաստանի այն ուրվագիծը, որ ցույց եմ տվել ասուլիսին, ցույց եմ տվել նաև այստեղ. Փաշինյանը՝ Տավուշի հանդիպման մասին Ասում են, թե գնում են ԵՄ, բայց ավելի շատ կախվում Ռուսաստանից Արցախցիների վերադարձի հարցում Հայաստանի իշխանության պահվածքը համընկնում է Թուրքիայի և Ադրբեջանի տեսակետների հետ. Տիգրան Աբրահամյան Ոսկեպարցիները Փաշինյանի դեմ պայման են դրել, պատրաստ ենք անգամ պատերшզմի․ Ոսկեպարի բնակիչ, պահեստազորի գնդապետ Team-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյում Ռիտա Նազարյանը ԶՊՄԿ քիմիական լաբորատորիայում որպես լաբորանտ աշխատում է 1978 թվականից Հետախուզվողը հայտնաբերվեց «Զվարթնոց» օդանավակայանում Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների համաշխարհային հզորությունն աճել է 50 տոկոսովԻնչո՞ւ կալանավորեցին ՀՅԴ-ական Գագիկ Սարգսյանին․ հետաքրքիր մանրամասներ 26-ամյա աղջիկը դանակահարել է իրեն հարվածող ընկերոջը․ նա ձերբակալվել է Ուզում եք հասկանալ, թե ինչ է լինելու, այսպես կոչված, «անկլավները» հանձնելուց հետո, նայեք Արցախին Արշակ Կարապետյանը հայրենասեր Հայի սկզբունքային և վճռական Տեսակ է Վթար՝ Երևանում. Աջափնյակի դատարանի հարևանությամբ բախվել են Nissan-ն ու Mitsubishi-ն Ռուսական ալիքները պետք է բացառեն ՀՀ-ի նկատմամբ վիրավորանքը և մեր ներքին գործերին միջամտելու փորձերը․ ԲՏԱ նախարար Ոսկեպարում Նիկոլ Փաշինյանին շատ սառն են ընդունել․ Փաշինյանը վախեցրել է պատերազմովՔաղաքացին քարով հարվածել է կառավարության շենքի պատուհանին Ալիևն օկուպացված Ստեփանակերտում վառել է Նովրուզի խարույկը Ասֆալտ փռել, ծորակ տեղադրել չկարողացող իշխանությունը ո՞նց է ակադեմիական քաղաք կառուցելու. Գալստյան «Ոսկեպարից Նիկոլը փախե՞լ է»․ Գագիկ Համբարյան ՀԱՊԿ-ում հայտարարել են, որ ՌԴ նախագահական ընտրություններն անցել են օրենքին համապատասխան Ոսկեպարի վարչական ղեկավարի «վախը բռնել են» Ռուսաստանն ընտրություններից հետո ավելի կոշտ է լինելու Հայաստանի նկատմամբ Գրիգորի Զաքարյան. Բիզնեսին պատրաստ ենք մատուցել ներդրումային համալիր ծառայություններ Հասանովը Ստոլտենբերգին տեղեկացրել է հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող իրավիճակի մասին Էլեկտրոնային դեղատոմսի ներդրումից 15 օր անց. մանրամասներ (տեսանյութ) Հայաստանն ունի «Խաղաղության խաչմերուկ» ծրագիրը, որը չափազանց կարևոր է մեր երկրների համար. Նուրտլեու Մահացել է երգիչ Ուզբեկը ԵԱՏՄ-ի հետ հարաբերությունների վատթարացումը շղթայական և աղետալի հետևանքներ կարող է ունենալ․ Արշակ Կարապետյան Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպում է Ոսկեպարի, Բաղանիսի և հարակից բնակավայրերի բնակիչների հետ Իլհամ Ալիևը հեռախոսով շնորհավորել է Պուտինին ընտրություններում տարած հաղթանակի կապակցությամբ