Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Պե­տու­թյու­նը փոքր ու մի­ջին ձեռ­նար­կա­տե­րե­րին պետք է ավե­լի մեծ ուշադ­րու­թյուն դարձ­նի»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Ծնունդով Արարատի մարզի Զանգակատուն համայնքից եմ, որտեղ այժմ էլ ծավալում եմ գործունեությունս: 18 տարեկանում դուրս եկա գյուղից, հետո տարիներ անց վերադարձա որպես հասուն մարդ: Այդ ժամանակ հստակ տեսնում էի գյուղի խնդիրները, ռեսուրսները և այլն: Տեսնում էի, որ կենցաղային նույն խնդիրներն ունեն համայնքի գրեթե բոլոր բնակիչները»,-այսպես է սկսվում Աննայի հետ զրույցը, որը տարիներ առաջ որոշել է համայնքում չրերի արտադրությամբ զբաղվել: 2013 թ.-ին, երբ, ունենալով պետական աշխատանք, վերադարձել է գյուղ, ունեցել է հստակ համոզմունք, որ հետ է գալու Երևան մշտական բնակության: «Այդ աշխատանքն ինձ համար քիչ էր: Վերապատրաստումներ անցա տարբեր մասնագիտություններով, հետո որոշեցի մեկ տարի էլ մնալ և փորձել այստեղ երկրորդ աշխատանք գտնել, քանի որ վախ ունեի, թե ինչպես եմ երկու երեխայի հետ միայնակ Երևանում գլուխ հանելու: 

Այդ տարի ծիրանի բերքը շատ էր, գնորդ չկար, այն ծառերի վրա փչանում էր: Հասկացա՝ եթե ունեմ այս խնդիրը, նշանակում է՝ գյուղում բոլորն ունեն իրենց բերքն իրացնելու խնդիր: Որոշեցի՝ այգու ամբողջ բերքը չիր եմ դարձնելու ու վաճառեմ: 2016 թ.-ին ո՛չ վաճառքից էի շատ բան հասկանում, ո՛չ մարկետինգից, ո՛չ էլ շատ այլ հարցերից: 

Կար ռիսկի գործոնը, որովհետև չկար վստահություն, որ եթե չի վաճառվել բերքը, ապա կվաճառվի չիրը: Բայց իմ հավատն ինձ առաջ մղեց»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշում է մեր զրուցակիցը:

Ամենասկզբում ունենալով բացառապես բերք և չորացման ամենատարրական սարք՝ սկսել է կյանքի կոչել իր մտահղացումը: Առաջին տարում 100 կգ չիր է ստացել, բայց առաջ է եկել երկրորդ հարցը՝ որտե՞ղ է այն վաճառելու: 

«ՌԴ-ում բնակվող ընկերուհուս հետ խոսում էի տեսազանգով, աչքին ընկան փաթեթավորված չրերը, ասաց՝ կուղարկե՞ս այստեղ վաճառենք: 

Համաձայնեցի և այդպես իրացրեցի իմ առաջին արտադրանքը: Ստացված գումարով մեղուներ գնեցի, որպեսզի դա ևս ինձ եկամտով ապահովի: Մեղուները գնալով շատանում են: Հիմա, երբ ինչ-որ մեկն այսօր ասում է՝ գումար չունեմ, որ բիզնես սկսեմ, չեմ թողնում, որ միտքը շարունակի: Փող չունես, ուրեմն ճիշտ ժամանակն է բիզնես սկսելու: 

Շատերը զարմանում էին, երբ իմանում էին, որ այս ոլորտում սկսել եմ գործունեություն ծավալել: Մանկավարժություն, համակարգչային ծրագրեր և մեկ էլ՝ անցում վերամշակմանն ու մեղվապահությանը»,-ասում է Աննան՝ ընդգծելով, որ երբ սկսում ես գործունեություն ծավալել, որը որևէ մեկին չի վնասում, հակառակը՝ օգնում է, քո առաջ սկսում են դռնել բացվել, հնարավորություններ են առաջ գալիս: 

2017 թ.-ին մասնակցում է ՀԲԸՄ-ի դասընթացին, որի ավարտին, մրցույթում զբաղեցնելով երրորդ տեղը, շահում է մեկ միլիոն դրամ, դրան որոշակի գումար ավելացնում և գնում էլեկտրական մեծ չորանոցը: «2019 թ.-ին Զանգակատանը տուն գնեցի, քանի որ այստեղ և՛ արտադրությունս էր, և՛ հստակ որոշում ունեի մնալ գյուղում և չտեղափոխվել մայրաքաղաք: 

Նպատակ ունեմ տունը հյուրատան վերածելու, որտեղ չրերի պատրաստման վարպետաց դասեր ենք անելու, չրերով ճաշեր պատրաստելու և այլն»,նշում է բնական չրերի «Արփի» ընկերության հիմնադիր-տնօրեն Աննա Ասատրյանը:

Անդրադառնում ենք պետություն-բիզնես համագործակցությանը, ինչպե՞ս այն պետք է դրսևորվի, պետությունն ինչի՞ն պետք է հատկապես ուշադրություն դարձնի: «Մինչև 2019 թ.-ը բիզնեսիս հետ կապված որևէ տեսակի առնչություն չեմ ունեցել պետական մարմինների հետ: 

2019 թ.-ին, երբ պետք է տուն և արևային մեծ չորանոց ձեռք բերեի, տեղեկացա, որ էկոնոմիկայի նախարարությանը կից ներդրումների աջակցման կենտրոնը դասընթացներ է կազմակերպում ու հետո բանկերի հետ համեմատած ավելի ցածր տոկոսադրույքով վարկեր տրամադրում: Մասնակցեցի դասընթացին, 10 տոկոսով վարկ ստացա, որով կառուցեցի մեծ չորանոցը, որտեղ մեծ ծավալի չիր է պատրաստվում: 

Կարծում եմ՝ միջին ու փոքր ձեռնարկատերերին պետությունը պետք է ավելի շատ ուշադրություն դարձնի, որովհետև խոշոր բիզնեսները կայացել են, հասել ինչ-որ մակարդակի, և իրենք կարողանում են գումարը շրջանառել, իսկ մենք մեր աշխատած գումարը դեռ շարունակում ենք ներդնել բիզնեսի մեջ: 

Վարկերը կարող են, օրինակ՝ ավելի ցածր տոկոսադրույքով լինել, անգամ՝ անտոկոս: Վճարվող տոկոսների գումարը կարող էի ներդնել բիզնեսիս մեջ և այլ արտադրանք ստանալ՝ կորիզ կոտրող և միրգ մանրացնող սարքեր գնելով: Իհարկե, ցածր տոկոսադրույքի համար էլ եմ շնորհակալ, որովհետև հակառակ դեպքում բանկից ավելի բարձր տոկոսադրույքով էի ստիպված լինելու վարկ վերցնել: Համաճարակի ժամանակ օգտվեցի աջակցության պետական ծրագրերից: 

Տվյալները լրացնելուց հետո հաշվիս 10 հազար դրամ գումար նստեց: Անկեղծ ասած՝ չհասկացա, թե ինչպես է նման հաշվարկ կատարվել»,-ընդգծում է Աննան: Այժմ արտադրության մեջ, ներառյալ նաև մեր զրուցակիցը, զբաղված է 8 անձ: 

«Կա արտադրությունն ընդլայնելու պոտենցիալ, մարդիկ ինձ զանգահարում են, աշխատանք խնդրում, բայց այս պահին նրանց որևէ բան առաջարկել չեմ կարող: Բոլոր հարցերը պտտվում են ֆինանսի շուրջ: Այժմ պետք է մեկ այլ ծրագրով փոխառություն վերցնեմ՝ սառնարան-պահեստ ձեռք բերելու համար»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Զրույցն ավարտում ենք այն մտքով, որ իրականում կարելի է զրոյից ցանկացած տեսակի գործ սկսել և խորն արմատներ գցել հայրենի մարզում: «Երբ տեսնում եմ գյուղում ապրող երիտասարդը ձգտում է քաղաք, սիրտս ցավում է: Ուզում եմ, որ նրանք մնան գյուղում և շենացնեն այն: Պետք է ձգտես նախ քո տունը զարգացնել, հետո համայնքը, իսկ եթե համայնքը զարգացած է, ուրեմն զարգացած է նաև պետությունը, ընդ որում, բոլոր առումներով»,-եզրափակում է Աննա Ասատրյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մոսկվա-Երևան թռիչքի տոմսերը կտրուկ էժանացել են․ ի՞նչ արժեն այս պահինՄոսկվայի դատարանը ձերբակալել է «Կրոկուսի» ահաբեկչության մեջ մեղադրվող 9-րդ անձին Արագածոտնի մարզում արձանագրվել են որսագողության 2 դեպք․ առգրավել է որսագողերի զենքերը Ողբերգական դեպք՝ Տավուշում․ կիսակառույց շինությունում հայտնաբերվել է տղամարդու մոխրացած մարմինՍահմանապահ Բաղանիսն ամուր է, քան երբևէՈ՞վ է փչացնում հայ-ռուսական հարաբերությունները Crocus City Hall-ի ահաբեկչությանը մասնակցած տղամարդու ծնողները պատմել են նրա հետ վերջին զրույցի մասին Տաջիկստանում մարդիկ են ձերբակալվել Կրոկուսի ահաբեկչության հետ առնչության համար«Կրոկուսի» ահաբեկչության ժամանակ մի խումբ մարդկանց փրկած Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է Ծանրամարտի 2027 թ. աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի Երևանում Ավստրալիան մտադիր է իր արևային վահանակներն արտադրելՔննարկվել է էլեկտրոնային դեղատոմսի` մարզերում գործարկման ընթացքը Ոսկեպարում Փաշինյանին այլևս չեն էլ սպասումԹուրք պաշտոնյան ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի պատվիրակության հետ քննարկել է Հայաստան-Ադրբեջան կարգավորման հարցեր Երևանը կարող է հայտնվել կոտրած տաշտակի առաջ. ՌԴ ԱԳՆ «Հայաստանն ու Ադրբեջանը մոտ են խաղաղությանը, ինչպես երբեք». Հաջիև Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ բազայի և ՌԴ սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Անհայտ ծագման ինքնակոչների խմբավորում է ձևավորվել Շիրակի մարզում. պատգամավորն ահազանգում է Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցը չի քննարկվի. Ստանոն՝ ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ հանդիպման մասին Հայաստանն ու Հնդկաստանը կընդլայնեն համագործակցությունը կինոարտադրության և տեխնոլոգիական բնագավառում «National Geographic»-ը ներկայացրել է Հայաստանում գինու մշակույթը Ապրիլի 1-ից ֆիզիկական անձանց կողմից անձնական օգտագործման ապրանքների համար սահմանված առցանց անմաքս առևտրի արտոնության շեմը ենթարկվելու է փոփոխության Ոսկու գինն աճել է Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են Նավթի գներն աճել են Արցախից տեղահանված շուրջ 11 հազար մարդ է արտագաղթել Հայաստանից․ Գեղամ Ստեփանյան Մտքովս նույնիսկ չի անցել, որ վերջին անգամ եմ տեսնում Գագիկին․ երջանիկ տարիներից մնացին միայն քաղցր հուշեր Միջազգային պահանջ է՝ սահմանի որոշման ցանկացած գործընթաց որևէ ուժ չունի, եթե մարդկանց բնականոն կյանքը խաթարվում է. Թաթոյան Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրիԱլիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը «Ավտովազ»-ը սկսել է Lada-ի արտադրությունն Ադրբեջանում Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Ինչո՞ւ երեկ չհրապարակվեց Արայիկ Հարությունյանի մասնակցությամբ հարցազրույցը․ AzTV-ի պարզաբանումը Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան