Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Հա­յաս­տա­նի կո­րուստը.խնդիր­նե­րը կու­տակ­վել են, խո­րա­ցել»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Բնապահպանական խնդիրները շարունակում են մնալ ուշադրության կենտրոնում, սակայն մեծամասամբ համակարգային լուծում չեն ստանում: Լուծումները կան, բայց գործընթացներն ընթանում են դանդաղ, մինչդեռ կան հարցեր, երբ հապաղելը կարող է շատ թանկ արժենալ բնության, նաև մարդկանց համար: 

Իհարկե, ուշադրության կենտրոնում շարունակում է մնալ Սևանա լիճը, որն ամեն տարի ծաղկում է, լողալու համար դառնում է ոչ պիտանի, բայց ամենակարևորն՝ արդեն իսկ հնչեցվում է դրա ճահճացման ահազանգը: 

Բնապահպանական կարևորագույն խնդիրներից հաջորդն, իհարկե, հանքարդյունաբերությունն է՝ անուշադրության մատնված պոչամբարներ, չգործող, բայց ռեկուլտիվացիայի չենթարկված հանքեր և այսպես շարունակ: Սրանք ոլորտի եզակի խնդիրները չեն, բայց թերևս ամենակարևորներից են:

Բնապահպան Կարինե Դանիել յանը «Փաստի» հետ զրույցում նշում է, որ այս ոլորտում կան երեք հիմնական ուղղություններ, որոնք հատկապես պետք է ուշադրության կենտրոնում պահել: «Գործողություններ արվում են, բայց դա շատ քիչ է: Հայաստանի փոքր տարածքում էկոլոգիական խնդիրները շատ կարևոր են, իսկ դրանց վրա ուշադրություն, կարծես թե, երբեք էլ չի դարձվել: Այս առումով խնդիրները կուտակվել են, խորացել. Սևանա լիճը՝ որպես պարզ օրինակ: 

Այն, որ այսօր Սևանա լիճը ծաղկում է, ոչ թե մեկ տարվա, այլ տասնամյակների հետևանք է՝ լճի մակարդակի իջեցում, աղտոտվածության աճ, ձկնային պաշարների կրճատում և այլն: 

Իհարկե, հիմնականն աղտոտվածությանն ու մակարդակի իջեցման խնդիրն է, ինչի հետևանքով մենք արդեն ունենք ճահճացող Սևան, որը շատ լուրջ խնդիր է մեզ համար, բայց կարծում եմ, որ դրա գիտակցումը չկա: 

Սրա մասին միշտ ենք խոսել, գրել, զգուշացրել: Ծրագրերը մշակված են դեռևս խորհրդային տարիներից: 

Շատ քիչ բան է արվել: Մենք միշտ խոսում էինք վատագույն սցենարի մասին, որ եթե չարվեն կոնկրետ քայլեր, ապա կսկսվի լճի ճահճացումը, հիմա այդ սցենարի ականատեսն ենք: 

Ամենակարևորն այն է, որ եթե այսպես շարունակվի, մենք Սևանա լճի ջուրը չենք կարող օգտագործել ո՛չ ոռոգման, ո՛չ էլ որևէ այլ նպատակով: Սևանը քիչ-քիչ կդադարի տուրիզմի կենտրոն լինելուց: Հակառակը՝ ջրերը իրար հետ կապված են, եթե Սևանը աղտոտվում է, ճահճանում է, դա ազդում է Հայաստանի գետերի վրա: 

Սա Հայաստանի կորուստն է, բայց այդ գիտակցությունը չեմ տեսնում հատկապես ղեկավարության մոտ: Ես հետևյալ կերպ կվարվեի՝ կմիավորեի ժողովրդի, միջազգային կազմակերպությունների և սփյուռքի ջանքերը Սևանը փրկելու համար»,-ասում է Դանիելյանը:

Նրա խոսքով՝ բնապահպանական մյուս կարևոր հարցը հանքարդյունաբերությունն է և հատկապես մետաղային հանքերի շահագործումը: «Հատկապես պետք է ուշադրություն դարձնել Լոռիում և Սյունիքում մետաղական հանքերի շահագործմանը: Դրանք ամբողջությամբ թունավորում են շրջապատը ծանր մետաղներով, քանի որ բաց հանքեր են և պայթյունների, կատարվող աշխատանքի հետևանքով աղտոտվում է շրջակա միջավայրը, տարածվում է ջրային ռեսուրսներով: 

Այս երկու մարզերում, հատկապես Լոռիում հստակ նկատելի է հանքերի շահագործման բացասական ազդեցությունը մարդկանց առողջության վրա: Երկրում այսօր կա 21 պոչամբար, որոնք չեն համապատասխանում միջազգային և որևէ ստանդարտի, այնտեղ ուղղակի թույների կուտակում է: 

Այս խնդրին ևս պետք է լուծում տրվի: Սևանա լճի վերականգնման և հանքարդյունաբերության ոլորտի կարգավորման ուղղությամբ հսկայական աշխատանք կա անելու»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Բնապահպանն արձանագրում է՝ կարծես թե, թափոնների դասակարգման, վերամշակման գործընթացն արդեն սկսվել է: «Փորձ է արվում դրանք տարանջատված հավաքելու, ինչ հնարավոր է հետագայում վերամշակելու և օգտագործելու առումով: Իհարկե, գործընթացը բավականին դանդաղ է ընթանում, կա միջազգային հսկայական փորձ, տնտեսական օգուտները կարելի է զուգակցել բնապահպանականի հետ, ուղղակի պետք է լինի աջակցություն այն բիզնեսին, որը դրանով զբաղվում է կամ զբաղվելու է»,- եզրափակում է Կարինե Դանիելյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Ինչո՞ւ երեկ չհրապարակվեց Արայիկ Հարությունյանի մասնակցությամբ հարցազրույցը․ AzTV-ի պարզաբանումը Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ