Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Տնտեսության ամենատուժած հատվածները դեռ կշարունակեն տուժել

ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

168.am-ը գրում է

Ճգնաժամի հետևանքով տնտեսության ամենատուժած հատվածներից մեկն առևտուրն է ու ծառայությունները։ Այն, ինչ առկա է այս ոլորտներում, կապված է 2 հիմնական գործոնների հետ. տեղի է ունենում հասարակության գնողունակության անկում, ինչն ուղղակիորեն արտահայտվում է առևտրի ծավալների վրա։

Ինչ վերաբերում է ծառայությունների ոլորտի դրսևորումներին, ապա դրանք փոխկապակցված են հիմնականում միջազգային զբոսաշրջության հետ։

Թեև այս դեպքում, արտաքինից բացի՝ կան նաև զուտ ներքին գործոններ։ Խոսքը, մասնավորապես, արտակարգ դրության պայմաններում կիրառվող սահմանափակումների մասին է, որոնք անհնարին են դարձրել սպասարկման առանձին հատվածների աշխատանքը։

Առևտրի և ծառայությունների ոլորտում ունենք խորն անկումային իրավիճակ։

Անցած տարվա բարձր աճերից հետո, այս տարվա 6 ամիսների տվյալներով, առևտրի ծավալները երկնիշ նվազում են արձանագրել. անկումն անցնում է 11 տոկոսից։ Առևտուրը պակասել է՝ ինչպես մեծածախում, այնպես էլ՝ մանրածախում։ Թեև մանրածախում միտումներն ավելի վատ են։ Առայժմ հայտնի են 5 ամիսների տվյալները, ու դրանց համաձայն՝ շրջանառություններն առևտրում կրճատվել են 13,4 տոկոսով։

Թվում էր, թե մարտ-ապրիլին կիրառված սահմանափակումները վերացնելուց հետո՝ հետաձգված գնումների վերականգնման արդյունքում՝ առևտուրը պիտի ակտիվանար։ Բայց պաշտոնական վիճակագրությունն այդպիսի միտում չի արձանագրել։ Անկումը նույնիսկ խորացել է։ Մայիսին ունեցել ենք շրջանառությունների ավելի քան 18 տոկոսանոց նվազում՝ նախորդ տարվա համեմատ։ Մանրածախ առևտրում իրացման կրճատումը հասնում է 25 տոկոսի։

Անկումային պատկեր է առևտրի բոլոր հատվածներում՝ սկսած խոշոր խանութներից, վերջացրած կրպակներով։ Բայց ամենաշատը տուժել է սպառողական ապրանքների շուկան։

Սպառողական ապրանքների իրացման կրճատումը 5 ամսում հասնում է շուրջ 32 տոկոսի։ Շուկան գտնվում է գրեթե անկենդան վիճակում. մայիսին ունեցել ենք շրջանառությունների 69 տոկոսանոց նվազում։ Հունիսի տվյալները դեռ չկան, բայց կասկած չկա, որ պատկերը նույնն է լինելու։

Ենթադրվում է, որ սպառողական ապրանքների շուկայի վրա մեծ է եղել հատկապես տոնավաճառներում իրականացվող առևտրի ազդեցությունը։ Տնտեսական իրավիճակի վատացման և մարդկանց եկամուտների կրճատման պայմաններում ոչ պարենային ապրանքների սպառման սահմանափակումներն ինքնին հասկանալի են։ Երբ մարդիկ հազիվ են կարողանում լուծել սննդի հետ կապված խնդիրները, բնականաբար, հագուստի կամ մյուս տնտեսական ապրանքների պահանջարկը մղվում է երկրորդ պլան։

Երկնիշ է նաև խանութների միջոցով իրականացվող առևտրի շրջանառության կրճատումը։ Խանութներում առևտուրը պակասել է ավելի քան 22 տոկոսով։ Ու դա պայմանավորված չէ միայն ոչ պարենային ապրանքների նկատմամբ ներկայացվող պահանջարկի անկումով։ Պարենային ապրանքների շուկայում ևս նկատվում է վճարունակ պահանջարկի կրճատում։

Շատ են տուժել կրպակները. իրացման կրճատումն անցնում է 23 տոկոսից։

Առևտրի ոլորտում արձանագրված այս իրավիճակը շուտ վերականգնվելու քիչ հավանականություն ունի։ Ամեն ինչ կապված է լինելու հասարակության գնողունակության, ինչպես նաև առկա իրավիճակով ձևավորված բացասական սպասումների հաղթահարման հետ։ Գաղտնիք չէ, որ վերջին ամիսներին էապես ավելացել են անորոշությունները, որոնք սպառողներին ստիպում են հետաձգել, այսպես կոչված, այլ ծախսերը։

Ինչ վերաբերում է գնողունակությանը, ապա այն ունի վերականգնման 1 աղբյուր՝ եկամուտների ավելացում։ Այս փուլում եկամուտների ավելացման մասին անիմաստ է խոսելը։ Առայժմ ամեն ինչ ընթանում է հակառակ ուղղությամբ։ Տնտեսության անկումը դեռևս չի հասել հատակին, որպեսզի հնարավոր լինի պատկերացում կազմել նաև վերականգնման փուլի մասին։ Իսկ դա նշանակում է, որ սոցիալական հատվածում խնդիրները դեռևս շարունակելու են խորանալ, ինչը կարտահայտվի ոչ միայն՝ աշխատատեղերի կրճատման, այլև՝ մարդկանց եկամուտների նվազման տեսքով։

Նման օրինակներ արդեն ունենք. գազի սակագնի վերջին փոփոխություններով պայմանավորված՝ «Գազպրոմ Արմենիան»  հայտարարել է աշխատավարձերի 20 տոկոս իջեցման մասին։ Ու դա վերաբերում է ոչ թե տասնյակ կամ հարյուրավոր, այլ 5-6 հազար աշխատողի։

Մարդկանց եկամուտների վերականգնումն ու գնողունակության բարձրացումն ուղղակիորեն կապված է լինելու տնտեսության հետ։ Որքան երկար ձգվի այս իրավիճակը տնտեսության մեջ, այնքան երկար կպահպանվեն նաև վերջին ամիսներին ակտիվացած սոցիալական ոլորտի խնդիրները։

Ի տարբերություն առևտրի, համեմատաբար փոքր է անկումը ծառայությունների ոլորտում։ Տարվա առաջին կեսին այն կազմել է 6,4 տոկոս։ Բայց այդ ցուցանիշը շատ խաբուսիկ է։ Ծառայությունների հատվածում ազդեցությունները դեռ նոր են սկսում արտահայտվել, ու դա արդեն նկատվում է։ Մայիսին ունեցել ենք ծառայությունների գրեթե 20 տոկոսանոց հետընթաց։

Ակնհայտ են խնդիրները կացության և հանրային սննդի, ինչպես նաև սպասարկման այլ ծառայությունների ոլորտներում։ Նվազումը թեև երկնիշ է, բայց երկնիշ անկումն էլ ունի իր սահմանները։ Շրջանառությունները կազմել են նախորդ տարվա ընդամենը 30-31 տոկոսը։

Գործ ունենք առհելի անկման հետ, որտեղ մեծ է զբոսաշրջության, ինչպես նաև սահմաների փակ լինելու ազդեցությունը։ Այն, ինչ տեղի է ունենում կացության և հանրային սննդի ոլորտում, առնչվում է տասնյակ-հազարավոր քաղաքացիների, ովքեր զբաղված են այս ոլորտում՝ լինի դա ամսական թե օրվավարձով աշխատող։ Այդ մարդիկ արդեն հասցրել են կորցնել կամ կանգնած են իրենց աշխատանքը և եկամուտները կորցնելու շեմին։

Սկսել է հետընթացը նաև հայտնի խաղային բիզնեսի և զվարճանքի ոլորտում։ Ցուցանիշներն այլևս բացասական են։ Դրանք խորանալու լուրջ պոտենցիալ ունեն։

Որքան առևտրի և ծառայությունների ոլորտում առկա այս միտումներն ակտիվանան, այնքան կավելանան նաև տնտեսության անկման ռիսկերը։ Հայտնի է, որ տնտեսական ցուցանիշների վրա դրանց ազդեցությունը շատ մեծ է։ Միշտ էլ աճի ապահովման հիմնական մասը փոխկապակցված է եղել առևտրի ու ծառայությունների հետ։

ՀԱԿՈԲ ՔՈՉԱՐՅԱՆ

Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել