Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հայկական և իսրայելական բանակները՝ հաղթողի կարգավիճակով. Երևանը նոր սահմաններ է գծում դիվանագիտական ճակատում

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

1in.am-ը գրում է

«Փաստացի ստացվում է, որ մերձավորարևելյան և մեր ընդհանուր մեծ տարածաշրջանում հայկական բանակը և իսրայելական բանակը հաղթող և մարտնչող բանակների կարգավիճակ ունեն: Եվ արդեն պարզ է, որ այստեղ բանակցություններ են լինելու, խոսակցություններ են լինելու և փորձեր են լինելու: Պետք է սպասել, որ այս ուղղությամբ բավական լուրջ ակտիվություն է դիտվելու»:

Հայաստանի Հանրապետության արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանի՝ իսրայելական Jerusalem Post պարբերականին տված վերջին հարցազրույցը, որը հրապարակվեց նախորդ ամսվա վերջին, լայն արձագանք ստացավ և՛ Հայաստանում, և՛ արտասահմանում, այդ թվում՝ իսրայելցի վերլուծաբանների շրջանում: Հայաստանի ԱԳ նախարարը այդ հարցազրույցում խոսել էր ոչ միայն հայ-ադրբեջանական հակամարտության հուլիսյան սրացման և Իսրայելի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը պաշտոնապես ճանաչելու անհրաժեշտության, այլև հայ-իսրայելական հարաբերությունների ամենացավոտ և սուր խնդիրներից մեկի՝ Իսրայել-Ադրբեջան ռազմատեխնիկական համագործակցության, ավելի պարզ ասած՝ Ադրբեջանին իսրայելական զենք վաճառելու մասին:

Զոհրաբ Մնացականյանը ընդգծել էր, որ Ադրբեջանին զենք վաճառելը մահացու է, քանի որ ադրբեջանական կողմը երբեք չի վարանում այդ զենքը կիրառել Հայաստանի քաղաքացիական ենթակառուցվածքների և քաղաքացիական բնակչության դեմ: Հետևաբար՝ «Իսրայելը պետք է վերջ դնի Ադրբեջանի հետ իր մահացու գործարքին»:

 

Իսրայելա-ադրբեջանական առևտուրը սպառազինության ոլորտում հիմա առավել արդիական է դարձել ոչ միայն այն պատճառով, որ ադրբեջանական կողմը Իսրայելից գնված թանկարժեք անօդաչուները կամ այլ զինատեսակներ օգտագործում է հայկական բանակի և քաղաքացիական բնակչության դեմ, այլև հաշվի առնելով այն փաստը, որ վերջին տարիներին, Միջազգային խաղաղության ուսումնասիրությունների ստոկհոլմյան ինստիտուտի տվյալներովԻսրայելը դարձել է Ադրբեջանի զենքի թիվ 1 մատակարարը՝ շրջանցելով այնպիսի խոշոր մատակարարի, ինչպիսին Ռուսաստանն է:

Թեմայի շուրջ «Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԵՊՀ արաբագիտության ամբիոնի վարիչ, արևելագետ Հայկ Քոչարյանը։

– Պարոն Քոչարյան, արտգործնախարարի հարցազրույցի առանցքային կետը իր այն հայտարարությունն էր, որ Իսրայելը պետք է դադարեցնի «մահացու զենքի» վաճառքը Ադրբեջանին: Դուք ինչպե՞ս եք մեկնաբանում այս հայտարարությունը: Մեր տեսանկյունից սա, իհարկե, չափազանց կարևոր և անհրաժեշտ հայտարարություն էր, որն ուղղված է Հայաստանի անվտանգության ուղղակի սպառնալիքը չեզոքացնելուն, բայց կան նաև ընդդիմախոսներ, ովքեր ասում են, թե սա շատ խիստ տոնով արված և շատ կոշտ հայտարարություն էր: Նախկինում նման կոչեր չե՞ն եղել:

– Խնդիրը հետևյալն է, որ ամեն հայտարարություն, այդ թվում՝ նախկին հայտարարությունները, բխում են որոշակի համատեքստից և տվյալ իրավիճակից: Իսկ հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցած իրադարձությունները ցույց տվեցին, որ հարկավոր է ընդգծել մեր երկրի արտաքին քաղաքականության պրո-ակտիվությունը և ինչ-որ տեղ էլ նաև առաջ գնացող հայտարարություններ անել, որը և արվել է, և այդ հարցազրույցում արված մատնանշումը շատ տեղին է: Դրա ո՛չ դրական, ո՛չ բացասական լինելու հարց չկա, մեր դիրքորոշումն է նշվում արդեն փոխված իրավիճակում՝ թե՛ ներքաղաքական փոփոխությունների և թե՛ տարածաշրջանում մեր բանակի ցուցաբերած մարտական բարձր պատրաստականության ֆոնին: Սա դիվանագիտական ճակատում նոր սահմաններ գծելուն միտված քայլ էր, և այդ սահմաններն, ըստ երևույթին, գծվել են:

Ես չէի ասի, թե սա խիստ հայտարարություն էր, և այլն: Ես կասեի՝ հայկական շահերը ցույց տվող, շահերը մատնանշող և երևացող դրոշակներ են դրվում տարբեր ուղղություններով՝ ցույց տալով, որ այստեղ սրանք են մեր շահերը, և մենք հետամուտ ենք, այնտեղ նրանք են, և մենք հետամուտ ենք, և այսպես շարունակ: Եվ դա զգացվում է: Ամբողջ վերջին շրջանի զարգացումներն էլ խոսում են հենց դրա մասին, որ մեր արտաքին քաղաքականությունը ավելի պրո-ակտիվ է, ինչը գովելի է: Բայց սա գործ է, որը ամենօրյա աշխատանք է պահանջում:

Այստեղ արդեն մյուս հարցն է գալիս, որովհետև մենք այդ ուղղությամբ՝ Իսրայելի հետ հարաբերություններ հաստատելու հարց ունենք: Ինչպես գիտեք՝ վերջերս դեսպանատների բացման մասին խոսք գնաց, և օրեցօր երևում է, որ ավելի ակտիվ դիվանագիտություն է պահանջվելու այս ուղղությամբ: Այնպես որ, հաջորդիվ երևի թե պետք է նաև արտգործնախարարությունից լսենք, որ այդ ուղղությամբ նոր նշանակումներ են արվել, նոր խնդիրներ են ձևակերպվում: Ես, կարծես, մամուլում չտեսա մեր դեսպանի արձագանքը, չհանդիպեցի որևէ տեղ, թե Իսրայելում Հայաստանի դեսպանը ինչ խնդիրներ է տեսնում այս ուղղությամբ: Խնդիրներ կարող է և կան, որոնք բացահայտ չեն ասվում, բայց այդ ուղղությամբ էլ գործ կա անելու, և ինձ թվում է՝ կանեն, քանի որ այդ ուղղությունը դառնում է արդիական:

Փաստացի ստացվում է, որ մերձավորարևելյան և մեր ընդհանուր մեծ տարածաշրջանի մեջ հայկական բանակը և իսրայելական բանակը հաղթող և մարտնչող բանակների կարգավիճակ ունեն: Եվ արդեն պարզ է, որ այստեղ բանակցություններ են լինելու, խոսակցություններ են լինելու և փորձեր են լինելու: Այսինքն՝ պետք է սպասել, որ այս ուղղությամբ բավական լուրջ ակտիվություն է դիտվելու: Դա չի նշանակում, որ Իսրայելը դադարեցնելու է զենքի վաճառքը Ադրբեջանին, որովհետև Իսրայելն էլ ունի իր շահերը, որոնք, բնականաբար, միշտ չէ, որ համընկնում են Հայաստանի շահերի հետ:

– Մենք, իհարկե, գիտենք, թե մերձավորարևելյան, ու մասնավորապես՝ թե՛ արաբական, թե՛ իսրայելական ուղղությունները ինչքան կարևոր են մեր արտաքին քաղաքականության ընդհանուր օրակարգում: Նման մոտեցումները խոսում են այն մասին, որ ինչ-որ նոր քաղաքականությո՞ւն է առաջ քաշվում: Եթե այո, ապա ո՞րն է այդ քաղաքականությունը:

– Քաղաքականությունը Հայաստանի Հանրապետության շահերն են, որոնք չեն ենթադրում, որ եթե Իսրայելի հետ ենք բանակցում՝ ինչ-որ մեկի հաշվի ենք բանակցում: Ո՛չ: Իսրայելի հետ ունենք մեր օրակարգը, արաբական երկրների հետ ունենք մեր օրակարգը, հարևան Իրանի հետ ունենք ուրիշ օրակարգ: Սրանք տարբեր օրակարգեր են: Այս պետությունների միջև, իհարկե, կան խաչվող և իրար հակասող օրակարգեր, բայց այստեղ արդեն դիվանագիտությունն է աշխատում և վերլուծական հանրույթը, որ փորձում են այդ ամենը հասկանալ: Եթե նայենք մերձավորարևելյան քարտեզը՝ այնտեղ էլ միանշանակ չէ, որ Իսրայելը մերժված է բոլոր արաբական երկրների կողմից: Այսօր տարածաշրջանի բոլոր առաջատար և ինքնաբավ արաբական պետությունները գիտակցում են, որ առանց Իսրայելի հետ հարաբերությունները կարգավորելու՝ չեն կարող բարելավել Մերձավոր Արևելքի անվտանգության միջավայրը: Դրա համար պարբերաբար լսում ենք, որ Էմիրությունները, Սաուդյան Արաբիան ինչ-որ բաներ են բանակցում Իսրայելի հետ: Այսինքն՝ այդ կարծրատիպային պատկերացումը, որ արաբական երկրների և Իսրայելի շահերը անպայման հակասում են, ճիշտ չէ: «Ռեալ պոլիտիկի» դաշտում տվյալ երկրների քաղաքական ղեկավարությունները հասկանում են, որ տարածաշրջանի ուժեղ բանակ և անվտանգության համակարգ ունեցող պետության հետ չհամագործակցելը անհնար է դարձնում տարածաշրջանում անվտանգության համակարգ ստեղծելու կամ տարածաշրջանի անվտանգության միջավայրը բարելավելու գործընթացը:

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել