Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Խա­ղաղ բնակ­չու­թյան թի­րա­խա­վո­րու­մը ցույց է տա­լիս թշնա­մու գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հան­ցա­գործ բնույ­թը

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Հին ժամանակներից պատերազմները եղել են պետությունների, ցեղախմբերի և ազգությունների միջև եղած հարցերը լուծելու մեթոդներից մեկը։ Լայն իմաստով պատերազմը կազմակերպված զինված բռնություն է, որի խնդիրը քաղաքական նպատակներին հասնելն է՝ հակառակ կողմին սեփական կամքը թելադրելով։ Եվ դեռևս վաղ անցյալում մարդիկ փորձել են սահմանափակել պատերազմի պատճառած դաժանությունները։ Անգամ կոտորածների ամենաթեժ պահերին, այնուամենայնիվ, եղել են մարդասիրական նորմերի հաճախակի արտահայտություններ և կոչեր պաշտպանելու զինված ընդհարումների տուժածներին՝ վիրավորներին, հիվանդներին։

Հենց այս մարդասիրական մղումներից ելնելով՝ ժամանակի ընթացքում փորձեր են կատարվել ստեղծել օրենքներ, որոնք կկանոնակարգեն պատերազմի վարումը։ Օրինակ՝ հիշատակման արժանի են հին Հնդկաստանում ՔԱ 3-րդ դարում կազմված Մանուի օրենքները, որոնք ներկայացնում էին այն զենքերի տեսակները, որոնք չպետք է կիրառվեին պատերազմի ժամանակ, ինչպես նաև արգելվում էր սպանել զենքը վայր դրած կամ հանձնված թշնամուն։ Հետագայում մարդկային հասարակության զարգացումը և զենքերի ու պատերազմ վարելու մեթոդների, տեխնոլոգիաների կատարելագործումը անհրաժեշտություն դարձրեցին պատերազմին կամ զինված բախումներին վերաբերող համընդհանուր նորմերի ստեղծումը։

Եվ այսպես, 1864 թվականին հիմք դրվեց Ժնևի առաջին կոնվենցիայի կազմման, իսկ հետո նաև ժամանակակից մարդասիրական իրավունքի ստեղծման համար։ Պատերազմի օրենքի այս համընդհանուր նորմերը սահմանափակում են պատերազմի վարման մեթոդներն ու միջոցները՝ այդպիսով պաշտպանելով նրանց իրավունքները, ովքեր չեն մասնակցում կամ ի վիճակի չեն մասնակցել ռազմական գործողություններին։ Ընդ որում՝ միջազգային մարդասիրական իրավունքի համաձայն, հարձակումները թույլատրելի են միայն ռազմական գործողություններում մասնակցություն ունեցող անձանց և ռազմական օբյեկտների վրա։ Սրա հիմքում դրված է քաղաքացիական բնակչությանը և նրանց պատկանող գույքը պաշտպանելու սկզբունքը։

Ցավոք, պետք է նշել, որ միջազգային մարդասիրական իրավունքի նորմերը հաճախ անտեսվում կամ ոտնահարվում են, իսկ քաղաքացիական բնակչությունը դառնում է հարձակումների թիրախ։ Նույնիսկ ժամանակակից աշխարհում այդպիսի դեպքերի շատ ենք հանդիպում, իսկ մենք՝ հայերս, անգամ զգում ենք սեփական մաշկի վրա։ Սեպտեմբերի 27-ին, խախտելով հրադադարի ռեժիմը և ոտնահարելով Արցախյան հակամարտության կարգավորման ուժ կամ ուժի սպառնալիքի չկիրառման մասին հիմնարար սկզբունքը, Ադրբեջանը ռազմական ագրեսիայի դիմեց Արցախի Հանրապետության նկատմամբ։

Բայց, ինչպես նախկինում, այնպես էլ հիմա Ադրբեջանը սկսեց թիրախավորել խաղաղ բնակչությանը՝ ռմբակոծելով բնակավայրերը և հատկապես մայրաքաղաք Ստեփանակերտը, որի արդյունքում խաղաղ բնակչության շրջանում գրանցվում են բազմաթիվ զոհեր և վիրավորներ, Արցախի բնակավայրերին պատճառվում են հսկայական նյութական կորուստներ։ Քիչ չէ, որ Ադրբեջանի գործողություններն Արցախի նկատմամբ աչքի են ընկնում միջազգային մարդասիրական իրավունքի նորմերի կոպիտ խախտմամբ, Բաքուն թուրքական կողմի ակտիվ քաջալերմամբ և ռազմաքաղաքական աջակցությամբ ընդլայնեց ռազմական գործողությունների գոտին և թիրախավորելով նաև Հայաստանի տարածքը՝ ռմբակոծության ենթարկեց Վարդենիսի բնակավայրերը։ Խաղաղ բնակչության թիրախավորումը ցույց է տալիս թշնամական ուժերի գործողությունների հանցագործ բնույթը։

Եվ պատահական չէ, որ այս հանգամանքի հետ կապված հայկական կողմը դիմել է ՄԻԵԴ։ Անհրաժեշտ է, որ Ադրբեջանը և Թուրքիան համապատասխան իրավական գնահատականներ ստանան իրենց գործողությունների համար, իսկ Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը պատերազմական հանցագործություններ կատարելու համար պետք է միջազգային դատարանի առաջ կանգնի։

Crocus City Hall-ի ահաբեկչությանը մասնակցած տղամարդու ծնողները պատմել են նրա հետ վերջին զրույցի մասին Տաջիկստանում մարդիկ են ձերբակալվել Կրոկուսի ահաբեկչության հետ առնչության համար«Կրոկուսի» ահաբեկչության ժամանակ մի խումբ մարդկանց փրկած Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է Ծանրամարտի 2027 թ. աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի Երևանում Ավստրալիան մտադիր է իր արևային վահանակներն արտադրելՔննարկվել է էլեկտրոնային դեղատոմսի` մարզերում գործարկման ընթացքը Ոսկեպարում Փաշինյանին այլևս չեն էլ սպասումԹուրք պաշտոնյան ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի պատվիրակության հետ քննարկել է Հայաստան-Ադրբեջան կարգավորման հարցեր Երևանը կարող է հայտնվել կոտրած տաշտակի առաջ. ՌԴ ԱԳՆ «Հայաստանն ու Ադրբեջանը մոտ են խաղաղությանը, ինչպես երբեք». Հաջիև Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ բազայի և ՌԴ սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Անհայտ ծագման ինքնակոչների խմբավորում է ձևավորվել Շիրակի մարզում. պատգամավորն ահազանգում է Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցը չի քննարկվի. Ստանոն՝ ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ հանդիպման մասին Հայաստանն ու Հնդկաստանը կընդլայնեն համագործակցությունը կինոարտադրության և տեխնոլոգիական բնագավառում «National Geographic»-ը ներկայացրել է Հայաստանում գինու մշակույթը Ապրիլի 1-ից ֆիզիկական անձանց կողմից անձնական օգտագործման ապրանքների համար սահմանված առցանց անմաքս առևտրի արտոնության շեմը ենթարկվելու է փոփոխության Ոսկու գինն աճել է Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են Նավթի գներն աճել են Արցախից տեղահանված շուրջ 11 հազար մարդ է արտագաղթել Հայաստանից․ Գեղամ Ստեփանյան Մտքովս նույնիսկ չի անցել, որ վերջին անգամ եմ տեսնում Գագիկին․ երջանիկ տարիներից մնացին միայն քաղցր հուշեր Միջազգային պահանջ է՝ սահմանի որոշման ցանկացած գործընթաց որևէ ուժ չունի, եթե մարդկանց բնականոն կյանքը խաթարվում է. Թաթոյան Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրիԱլիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը «Ավտովազ»-ը սկսել է Lada-ի արտադրությունն Ադրբեջանում Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Ինչո՞ւ երեկ չհրապարակվեց Արայիկ Հարությունյանի մասնակցությամբ հարցազրույցը․ AzTV-ի պարզաբանումը Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ