Ереван, 05.Май.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Թուր­քի­ան պետք է հա­մա­կերպ­վի Ար­ցա­խյան հա­կա­մար­տու­թյան կար­գա­վոր­ման բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցից դուրս մնա­լու իրո­ղու­թյան հետ․«Փաստ»

АНАЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ադրբեջանաթուրքական հրոսակների կողմից սանձազերծված ագրեսիայի արդյունքում Արցախում ծավալվող ռազմական գործողությունները լուրջ վտանգ են ներկայացնում տարածաշրջանային անվտանգության համար, քանի որ անկայունության ալիքը կարող է բռնկվել ավելի մեծ աշխարհագրությամբ և ուղղակի պայթեցնել ողջ տարածաշրջանը։ Այդ իսկ պաճառով էլ ռազմական գործողությունների ծավալման ընդլայնումը թույլ չտալու և դրա ինտենսիվությունը նվազեցնելու նպատակով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրները փորձեր են ձեռնարկում իրավիճակը բեռնաթափելու, կրակը դադարեցնելու և հրադադարի հաստատմանը տանելու համար, որպեսզի հնարավոր լինի կրկին բանակցային սեղանի շուրջ նստել։

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների այսպիսի դիրքորոշումը ուղղակիորեն բխում է հակամարտության խաղաղ կարգավորման իրենց միջնորդական առաքելությունից։ Պատահական չէ, որ Արցախյան հիմնախնդրի կարգավորման բանակցային հիմնական սկզբունքներից մեկն էլ վերաբերում է ուժ կամ ուժի սպառնալիք չկիրառելուն։ Սակայն Ադրբեջանը, ստանալով Թուրքիայի անվերապահ աջակցությունը և օգտվելով այն հանգամանքից, որ համանախագահող երկրները հասցեականորեն չեն դատապարտում իր գործողությունները, կոնֆլիկտը բորբոքում է նոր ուժով։

Մեկ անգամ չէ, որ Ադրբեջանի նախագահն իր ելույթներում թիրախավորել և թիրախավորում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափը։ Թուրքիան այս առումով ևս ձայնակցում է Ադրբեջանին՝ համանախագահության ինստիտուտը համարելով անարդյունավետ, քանի որ նրանք տասնամյակներ շարունակ անընդունակ են եղել լուծել Արցախյան հակամարտությունը։ Այս հայտարարությունների տակ թաքնված է այն մտադրությունը, որ ստեղծվի կոնֆլիկտի կարգավորման այնպիսի մի ձևաչափ, որում իր գործուն մասնակցությունը կունենա Թուրքիան։ Այլ կերպ ասած՝ Թուրքիան՝ որպես Մինսկի խմբի անդամ պետություն, բացահայտ կերպով նպատակ ունի դառնալ նաև Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր։

Եվ Ադրբեջանի նախագահ Ալիևը պարբերաբար ակնարկում է այս մասին՝ նշելով Թուրքիայի կարևոր դերակատարությունը հակամարտության կարգավորման գործում։ Գաղտնիք չէ, որ համանախագահող երկրի կարգավիճակի միջոցով Թուրքիան տարածաշրջանային ազդեցության նոր լծակ կարող է ստանալ և հակազդել մյուս ուժերին։ Իսկ այդ նպատակին հասնելու ճանապարհներից մեկն էլ Արցախյան հակամարտության վրա ներգործությունն է, որը շարունակ Թուրքիան փորձում է ընդլայնել։

Ադրբեջանական օդուժի աշխատանքների կոորդինացումը փաստացի գտնվում է թուրքական հրամանատարության ձեռքերում, թուրք հատուկ ջոկատայինները ներգրավված են Արցախում ընթացող հատուկ օպերացիաներում, ռազմական գործողություններում կարևոր դեր է կատարում թուրքական սպառազինության կիրառումը։ Բացի այդ, հենց Թուրքիայի միջոցով են վարձկան ահաբեկիչները ներմուծվում հակամարտության գոտի։ Ու պատահական չէ նաև, որ հակամարտության գոտում տեղի ունեցող յուրաքանչյուր իրողություն պարտադիր միակողմանի մեկնաբանություն է ստանում Թուրքիայում, այն էլ ամենաբարձր մակարդակով։ Բնականաբար, Թուրքիայի այսպիսի ակտիվ ներգործությունը ենթադրում է տարածաշրջանային մյուս ուժերի դուրս մղում։

Սակայն Մինսկի խմբի համանախագահ երկրներից Ռուսաստանը, Հարավային Կովկասի վրա ունենալով ամենամեծ ազդեցությունը, նախաձեռնությունը վերցրել է իր ձեռքը և հրադադարի հասնելու ուղղությամբ ջանքեր է գործադրում։ ՌԴ միջնորդությամբ հոկտեմբերի 9-ին ավելի քան 11 ժամ քննարկվեց հրադադարի հասնելու պայմանավորվածությունը և, ի վերջո, եղավ ՌԴ-ի, Հայաստանի և Ադրբեջանի եռակողմ հայտարարությունը: Բայց Թուրքիային մտահոգում է այն հարցը, որ ինքը այդ հայտարարության կողմ չէ, ավելին՝ հստակ նշվում է, որ Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափը մնում է անփոփոխ։

Դրա համար էլ Անկարան Ադրբեջանին մղում է հրադադարի ռեժիմի խախտմանը և խաղաղ բնակավայրերի ռմբակոծմանը։ Այսպիսի իրավիճակից ելնելով՝ ՀՀ արտգործնախարար Մնացականյանը օրերս մեկնեց Մոսկվա և հանդիպում ունեցավ ՌԴ արտգործնախարար Լավրովի հետ, որտեղ կողմերը կրկին վերահաստատեցին հրադադարը պահպանելու անհրաժեշտությունը։ Սա, կարծես թե, արդեն մեսիջ էր Թուրքիային, որ չփորձի յուղ լցնել առանց այն էլ թեժ հակամարտության վրա։ Թուրքիային մնում է միայն համակերպվել այն իրողության հետ, որ ինքը դուրս է հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացից, իսկ կոնֆլիկտի զոնայում նրա միջամտությունները կարող են ոչ բարվոք ավարտ ունենալ իր համար։

Այս համատեքստում պատահական չէ, որ երկուշաբթի ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն հեռախոսային խոսակցություն է ունեցել Թուրքիայի ազգային պաշտպանության նախարար Հուլուսի Աքարի հետ: Ռուսաստանը հասկացնում է, որ Թուրքիայի միջամտությունները հակամարտության գոտում կոշտ արձագանքի կարող է արժանանալ ռուսական կողմից, այդ թվում և ռազմական իմաստով։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Азербайджан и Турция не видят Армению в этом регионе: Аршак КарапетянСурен Петросян о борьбе против делимитации: Это требование должно получить намного более массовый характер 55-летняя Дженнифер Энистон показала фигуру топлес Минюст США обвинил конгрессмена в получении взятки от азербайджанской нефтяной компании Ученые доказали правдивость некоторых важных событий из Библии В США возник скандал с проазербайджанским конгрессменом«Паст»: В конце концов, как были похищены руководители Арцаха, кто был замешан в этой историиМинистр попрощается с должностью: арест также не исключенКак осквернить судебную систему? Инструкция от ПашинянаПолучение званий увидим 28 мая: Аршак КарапетянЗаявление генерал-майора Аршака Карапетяна о создании Трибунала Армянского национального достоинства серьезно обеспокоило действующие властиПашинян отправил в командировку в США группу членов «Гражданского договора»Происходящее в Киранце – урок для всехНе пытайтесь пересекать красные линии, иначе я вам напомню о своей профессии: Аршак КарапетянСила одного драма - благотворительной общественной организации «Дорога жизни»Соратник Пашиняна: Власти Армении обладают эффективными инструментариями противодействия вызовам «Ай Дат»: Изменения в Тавуше позволят Азербайджану осуществить новую агрессию с более выгодных позиций Италия готовит девятый пакет военной помощи Украине В Ереване обнаружено тело 17-летнего юноши В Турции заявили, что товарооборот с Израилем был прекращен Евросоюз планирует выделить Азербайджану дополнительно 2 миллиона евро на разминирование: Купман Курсы валют в Армении В первом квартале госбюджет Армении исполнен с дефицитом в 2,2 млн. долларов Министр экономики Армении принял посла Великобритании Депутат: У Армении нет повода для гордости по вопросам, связанным с защитой прав человека Омбудсмен Армении прокомментировала ограничение права жителей Киранца на перемещение Режим провоцирует РоссиюВ транспортный парк Еревана поступят 171 новый автобус и 15 новых троллейбусов Книжная серия ДИАЛОГ представляет первую книгу молодого поэта Константина Шакаряна «Новый день» Армения улучшила позицию по Индексу свободы прессы на 2024 год и является лидером в регионе Yonhap: военные Республики Корея сбили неопознанный аэростат в Желтом море Майкл Карпентер на встрече с армянскими парламентариями подтвердил поддержку США территориальной целостности Армении «Грапарак»: На дороге от Киранца в другие села уже видна вызванная Пашиняном катастрофа АМИО банк выпускает облигацииЦены на нефть завершают неделю существенным снижением Предварительное следствие по делу Нарека Самсоняна и Вазгена Сагателяна завершено В Ереване продолжается работа очередной парламентской четырехдневки Генеральный директор Ucom прочитал лекцию во Французском университете в Армении Предложение Аршака Карапетяна о создании Трибунала Армянского национального достоинства открыло широкое поле профессиональных дискуссийКоличество туристов сократилось на 3%Чалабян: Сегодня полиция Армении пытается захватить село Киранц, чтобы сдать врагуРоссия может ввести санкцииИнтервью Пашиняна и нападение полиции в КиранцеВ Украине за сутки погибли 8 мирных жителей Россия массово блокирует въезд гражданам Узбекистана и Кыргызстана вслед за таджиками ГНКО «Национальный киноцентр Армении» реорганизована в «Фонд кино Армении» Курсы валют в Армении Следком Армении: Мужчина, застреливший во время ужина в ресторане сотрапезника, арестован В Азербайджане проводятся интенсивные занятия по боевой подготовке танковых подразделений Грузия ставит под угрозу перспективы своего членства в ЕС и НАТО: Государственный департамент США