Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Այդ մար­դու հետ պարտ­վե­լու ենք նաև տնտե­սա­կան պա­տե­րազ­մում»․«Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Մեր տնտեսությունը բավականին փոքր է, և յուրաքանչյուր թեկուզ փոքր խուճապ կարող է դրամի այսպիսի տատանման պատճառ հանդիսանալ, բայց ճգնաժամային ու անորոշ իրավիճակներում դա նորմալ երևույթ է: «Փաստի» հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց Աուդիտորների պալատի նախագահ Նաիրի Սարգսյանը՝ անդրադառնալով վերջին օրերին դոլարի փոխարժեքի աճին ու ՀՀ դրամի արժեզրկման միտումներին: «Տնտեսությունն աշխատում է սպասումներով, իսկ երբ ապագան անորոշ է, սպառողների ու բիզնեսի մոտ վարքագիծ է փոխվում:

Այսինքն, ծախսող վարքագծից անցում են կատարում խնայողական վարքագծի, ինչպես նաև բանկերից ավանդները շատ արագ հանում են, որովհետև բանկերի հետագա կայունության առումով այլևս վստահություն չկա. հայտնի չէ, թե ճգնաժամը մինչև ո՞ւր կհասնի, բանկերը կսնանկանա՞ն, թե՞ ոչ: Ավանդները հանում են, և մարդիկ խուճապից սկսում են շատ դոլար առնել, ինչը փոխարժեքների տատանման պատճառ է հանդիսանում: Բացի այդ, եթե մեր առևտրային գործընկերների մոտ տատանումներ են լինում, դա ևս իր ազդեցությունն է թողնում: Մեծ հաշվով, այս ամենը սպասելի էր, բայց պետք է շատ արագ դեմն առնել, հակառակ դեպքում շատ վատ պատկեր կունենանք»,-ասաց նա՝ կարևորելով Կենտրոնական բանկի միջամտության անհրաժեշտությունը:

Ն. Սարգսյանի խոսքով, սակայն, համալիր ջանքերի շնորհիվ է պետք կայունացնել իրավիճակը, և այդ առումով ԿԲ-ի քայլերը անհրաժեշտ, բայց ոչ բավարար հանգամանք են. «ԿԲ-ի ինտերվենցիան միանգամից ազդեցություն կունենա փոխարժեքի տատանման վրա և որոշակի առումով կզսպի, բայց դա միակ պայմանն ու գործիքը չէ: Տնտեսական կայունություն պետք է լինի, և ապագան պետք է կանխատեսելի լինի: Բիզնեսը և տնային տնտեսություններն ապագայի վերաբերյալ չպետք է որևէ մտավախություն ունենան: Եթե մտավախությունները չվերանան, իրավիճակը չկայունանա, ԿԲ-ի ինտերվենցիայի արդյունքում կուրսը որոշակի կնվազի, բայց հենց ԿԲ-ն սկսեց չմիջամտել, անմիջապես կբարձրանա»: Անդրադառնալով գնաճի հավանականությանը՝ նա շեշտեց. «ՀՀ առևտրային հաշվեկշիռը բացասական է՝ ավելի շատ ներմուծում ենք, քան արտահանում:

Արտահանման առումով վերոնշյալը դրական էֆեկտ է թողնում, ներմուծման առումով շատ վատ է, որովհետև այն միանշանակ գնաճի է հանգեցնելու: Մենք ավելի շատ ներմուծվող ապրանք ենք սպառում, և նշված միտումները ուղղակի չեն կարող չազդել այդ ապրանքների գնաճի վրա: Դրա հետևանքով աղքատության մակարդակը բարձրանալու է, որովհետև բնակչության եկամուտները նվազել են կամ իսպառ վերացել են: Երբ ամենօրյա ձեռք բերվող ապրանքները թանկանում են, գնողունակ պահանջարկն անընդհատ նվազում է, ապա այդ իրավիճակն ուղիղ համեմատական է աղքատության աճին»: Վերադառնալով համալիր ջանքերի հնարավորությանը՝ մեր զրուցակիցը շեշտեց. «Այս կառավարությունից միակ ու առավելագույն սպասելիքը, որը կա, հանցավոր անգործությունն է, եթե, իհարկե, չդիտարկենք ոչ նպատակաուղղված կամ անգրագիտության արդյունքում տարվող ավելի վատ տնտեսական քաղաքականությունը:

2,5 տարվա ընթացքում հայտարարում են տնտեսական հեղափոխության մասին, բայց չեն ընկալում, թե ինչ է դա իրենից ներկայացնում: Այդ ընթացքում ամենօրյա ռեժիմով ասում էինք, որ ներդրումային իրավիճակը պետք է բարելավել, որի առաջին գործիքակազմը մասնավորապես հարկային օրենսդրության փոփոխությունն է, մարդիկ բարձր ամբիոնից հայտարարում էին, թե կնախաձեռնեն, բայց ոչինչ չէին անում: Այս ամենին հաջորդում են կորոնավիրուսի հետևանքների չեզոքացման որևէ էֆեկտ չթողնող ծրագրերը: Եվ երբ նշվածին հաջորդում է հետպատերազմյան ճգնաժամը, մենք այս մարդկանցից որևէ դրական սպասելիք չենք կարող ունենալ:

Անգրագետներից մեծ սպասում հնարավոր չէ ունենալ»: Նրա խոսքով, բիզնեսն ազատ տնտեսական որոշումների կայացման իրավունք ունի, այն ինքնուրույն է վերապրոֆիլավորվում, որոշում իր ուղղությունները, բայց բիզնեսը նույնպես աշխատում է սպասումներով՝ ունենալով ակնկալիքներ ու դրա վերաբերյալ կանխատեսումներ. «Երբ բիզնեսի առաջ ևս անորոշություն ու մշուշ է, բիզնեսը նույնպես չի կարողանում աշխատել: Անդրադառնանք ամենատուժած ոլորտներին՝ զբոսաշրջություն, հյուրանոցային տնտեսություններ, հանրային սննդի ոլորտ: Նրանց մոտ անորոշությունն այնպիսին է, որ նույնիսկ վերապրոֆիլավորման մասին չեն կարողանում մտածել, որ կազմակերպությունները շարունակեն գոյատևել, աշխատավարձերը վճարել: Այս կազմակերպությունները փակվում են:

Մյուս բիզնես ոլորտների մոտ էլ եթե շրջանառությունը չի նվազել, կնվազի՝ բացառությամբ մանրածախ առևտրի ոլորտի: Մարդիկ անցնում են խնայողական վարքագծի, որովհետև երբ չգիտեն երկրի հետագա ճակատագիրն ինչպիսին է լինելու, խնայում են այդ գումարը, որ հետո կապիտալն ուղղեն այն երկրներ, որտեղ ապահովություն, կայունություն ու կանխատեսելիություն կա: Եվ միամտություն է ասել, որ բիզնեսն առանց կառավարության ծրագրերի ու ջանքերի կզարգանա: Միևնույն ժամանակ, կառավարության նման ղեկավարի հետ հետագա ճանապարհ անցնելու դեպքում տնտեսական աղետալի հետևանքներ ասվածը շատ մեղմ է: Ինչպե՞ս է առհասարակ բիզնես վարքագիծ ձևավորվում: Որոշումներ են կայացնում՝ հիմնվելով կա՛մ նախորդ տարիների փորձի վրա, կա՛մ նայում են քաղաքական հայտարարություններին, հաշվի առնում իշխանության նկատմամբ ունեցած վստահությունը:

Երբ հետ ենք գնում, տեսնում ենք, որ այս իշխանությունը միշտ արել է հայտարարություն, որի վերաբերյալ գործողությունն անպայման հակասել է հայտարարությանը: Ուղղակի անհնար է, որ այս սուտասան, անգրագետ կառավարության հետ բիզնեսը կողմնորոշվի: Անընդհատ ասվում է՝ պարտված հրամանատարը պետք է հեռանա: Սրանք ողղակի խոսքեր չեն, ինչո՞ւ պետք է հեռանա. եթե անգրագետ, անկայուն որոշումների հետևանքով պարտվել ես մարտի դաշտում, ապա հետպատերազմյան ժամանակահատվածում, երբ արդեն տնտեսական պատերազմ պետք է տանենք, տնտեսություն պետք է զարգացնենք, այդ մարդու հետ պարտվելու ենք արդեն այդ պատերազմում: Ոչ ոք ներդրում չի անելու»:

Աննա Բադալյան

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել