Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Սառը զենք, որն այժմ արգելված է աշխարհի շատ երկրներում․ «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Կաստետը սառը զենքի տեսակ է (հարվածային-ջախջախիչ), որը հագնում են ձեռ քին և հարմարեց նում մատ ն ե ր ի արանքում: Այն օգտագործվում է հիմնականում ձեռնամարտի ժամանակ: Չնայած իր պարզ կառուցվածքին, այն վտանգավոր զենք է. կաստետի ուժեղ հարվածը կարող է առաջացնել տարբեր ծանրության, նույնիսկ մահացու վնասվածքներ։ Կաստետն իր անունը ստացել է ֆրանսիական casse-tete բառից, որը թարգմանվում է որպես «ջարդում եմ գլուխը»: Կաստետը պատրաստվում է գործարանային, արհեստանոցային կամ ինքնաշեն եղանակով։ Այն կարող է պատրաստված լինել մետաղից, ամուր պլաստմասից (հաճախ տեքստալիթից), ոսկորից, փայտից կամ այլ ամուր նյութից։

Դասական ձևի կաստետներն ունեն ընդհանուր մաս (սայրով կամ առանց դրանց), հենարան և հենարանի կանգնակ։ Ինքնաշեն կաստետները կարող են ունենալ ավելի պարզեցված ձև (առանց հենարանի, չորս մատի համար մեկ անցք և այլն)։ Կապարից պատրաստված պարզագույն կաստետը (կամ ուղղակի սեղմվող բռունցքում կապարի երկարացված ձևի գործիք) կրում է «սվինչատկա» (ռուս.՝ свинчатка) անվանումը։ Որպես կաստետի տարբերակ՝ կարելի է դիտարկել ներսից մետաղե մասերով ծանրացրած ձեռնոցները։ Կան նաև կաստետի նման բռնակ ունեցող դանակներ (օրինակ՝ ամերիկական խրամատային դանակները Առաջին համաշխարհային պատերազմից)։ Մարտական դանակների որոշ մոդելներ (օրինակ՝ Ստիլետ V-42) բռնակի գլխիկի վրա ունեն սուր սեպ, որը նախատեսված է գլխին հարվածելու համար (անգլ.՝ skull-crusher, բառացի՝ «գանգ ջարդիչ»)։ Պատմության մեջ առաջին անգամ կաստետները հիշատակվում են մեր թվարկության 2-րդ դարից:

Որպես զենք՝ սկզբում դրանք օգտագործել են ամֆիթատրոններում հանդես եկող գլադիատորները: Օրինակ՝ հռոմեական փաստաթղթերում կարելի է գտնել կաստետների նկարագրություններ, որոնց անունն է «բրոնզե բռունցք»: Սրանք բրոնզից պատրաստված ափսեներ են մատների անցքերով: Հարվածելիս հակառակորդին մեծ վնաս հասցնելու համար մարտիկները իրենց ձեռքում սեղմել են այդ «բրոնզե բռունցքը»: Ի սկզբանե ծանոթանալով փաստաթղթերին՝ պատմաբանները ենթադրել են, որ խոսքը մեկ այլ զենքի մասին է, որը կոչվում է «ցեստուս»:

Բայց 1923 թվականի պեղումները հերքել են այդ վարկածը, քանի որ հայտնաբերվել են բրոնզե կաստետներ (երկու օրինակ), որոնց տեսքը լիովին համընկել է պատմական փաստաթղթերում նկարագրված զենքի հետ: Միջնադարի պատմագրության մեջ կաստետների գոյության մասին ոչինչ գրված չէ (փաստաթղթեր և իրեր բացակայում են): Ակնհայտ է, որ զենքի այդ տեսակը երկար ժամանակ մոռացված է եղել և հիշվել է միայն 15-17-րդ դարերում, երբ նավաստիները օգտագործել են կաստետի նման ինչ-որ զենք, երբ ստիպված են եղել պաշտպանել իրենց նավը:

Մոտավորապես նույն ժամանակահատվածում կաստետները տարածվել են ողջ Արևել յան Ասիայում: Դրանք եղել են տարատեսակ մատանիներ և այլ նմանատիպ հարմարանքներ: Ժամանակի ընթացքում ամբողջ աշխարհում են սկսել օգտագործել կաստետներ: Մեր օրերում դրանց օգտագործումը արգելված է աշխարհի շատ երկրներում, բայց չնայած այդ արգել քին, այն, ցավոք, բավականին տարածված զենք է փողոցային կռիվներում:

Կամո Խաչիկյան

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Զատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան