Այսքան ապիկար, ապաշնորհ իշխանություն Հայաստանը երբեք չի ունեցել․ «Փաստ»
POLITICS«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Շուրջ երեք տարի Հայաստանի Հանրապետությունն ունի նոր իշխանություններ։ Հիմա բնորոշումը վստահաբար այլ է՝ վայ իշխանություններ։ Երեք տարվա մեջ մենք չտեսանք գեթ մեկ որոշում, ստորագրված փաստաթուղթ, կայացած քննարկում և հանդիպում, որի վերաբերյալ հարցեր չառաջացան։ Նշանակումներ պաշտոններում, որոնք ոչ միայն անհասկանալի էին, այլ նաև անընդունելի։ Բարձր պաշտոնների նշանակվեցին մարդիկ, որոնք ոչ միայն կապ չունեին իրենց վստահված ոլորտի հետ, այլ նաև իրենց տգիտությամբ ու ապաշնորհությամբ վերջնականապես քանդեցին արդեն իսկ կայացած համակարգը։ Անհասկանալի ֆինանսական հոսքեր, անընդունելի պարգևավճարներ, աշխատավարձի և պարգևավճարի չափի քննարկում պատերազմական իրավիճակում գտնվող երկրում։
Էլ չենք խոսում պաշտոնյաների անընդունելի խոսքի մշակույթի մասին։ Երբեմն ուզում ես ասել՝ վերջ տվեք բռնություն գործադրել մայրենի լեզվի նկատմամբ, գոնե դա մի պղծեք, դա չեք հասցրել անել, գոնե դա իր տեղում թողեք։ Պատգամավորների, նախարարների մտքի գոհարներից երբեմն այնքան ես շոկի ենթարկվում, որ ակամա սկսում ես կարոտել Մաեստրոյին։ Նրա մեկնաբանությունները գոնե անվնաս էին, հումորային, իսկ ներկայիս իշխանավորների արտասանած ամեն մի խոսքը քեզ ստիպում է մեկ անգամ էլ հիասթափվել իրենցից։ Չնայած ոնց որ էլ տեղ չկա: Հիմա շատերը կասեն՝ բա՞ նախկինները, չէ՞ որ սա շատերի սիրելի արդարացումն է՝ ուզո՞ւմ եք նրանք վերադառնան։ Ինչևէ, «նախկիններին» կարելի է շատ մեղքերում մեղադրել, բայց նրանց դեպքում գոնե գործ չունեինք մարտնչող տգիտության հետ, ինչպես հիմա։ Երբեմն տպավորություն է, թե պաշտոն ստանալուց առաջ այսօրվա մեր իշխանավորները «հատուկ» թեստ են լրացրել ու լրացնում, հետո եթե համապատասխանել են որոշակի «պահանջներին», նոր նշանակվել են պաշտոնի կամ դարձել պատգամավոր։ Հայտնի անեկդոտի նման՝ «իսկ դա պարտադի՞ր է» հարցով:
Նկատե՞լ եք, թե որքան նման են նրանք իրար իրենց արտահայտած մտքերով, դեմքի արտահայտությամբ, իրենց չիմացությունը թաքցնել չկարողանալու հատկությամբ ու ապաշնորհությամբ։ Նիկոլ Փաշինյանը հաճախ է սիրում կիրառել «աննախադեպ» բառը, ինչ ոլորտի գնահատական է տալիս, ասում է աննախադեպ առաջընթաց է գրանցվել, քայլեր են արվել։ Ես, որպես Հայաստանի Հանրապետության արդեն ոչ հպարտ քաղաքացի, ավաղ, երեք տարվա մեջ որևէ աննախադեպ բան չտեսա, որևէ առաջընթաց չտեսա։ Այո՛, այս իշխանությունը վստահաբար աննախադեպ է մի հարցում. չեմ հիշում մի իշխանություն, որի հանդեպ այսքան ատելություն կար կուտակված, որին այսքան չէին հարգում, և որ հենց ինքը գեներացներ այդ ատելությունն իր շուրջը, ցավոք՝ նաև հանրության մեջ, միմյանց նկատմամբ։ Մեր այս իրականության մեջ անգամ տղամարդիկ ու կանայք են այլ։
Տղամարդիկ, որոնք չեն կարողանում զսպել իրենց, գարշելի վարք են դրսևորում, ի ցույց դնում իրենց տգիտությունը, անասնական բնազդները, կանայք, որոնք կարծիք են արտահայտում բացառապես փողոցային բառապաշարով, հայհոյախառն արտահայտություններ օգտագործելով։ Երբեմն ուղղակի քեզ հույս ես տալիս, թե գործ ունես ֆեյք էջերի հետ, բայց, ավաղ, պարզվում է, որ նրանք իրական, մեր կողքին ապրող մարդիկ են։ Այսքան ապիկար, ապաշնորհ իշխանություն Հայաստանը երբեք չի ունեցել, վստահ եմ՝ չի էլ ունենա։ Կառավարման համակարգում երբեք այս կարգի ամենաթողություն չի եղել, քաղաքացին երբեք այսքան անտեսված չի եղել, քաղաքացին երբեք այսքան ոտնատակ չի տրվել։ Օրերս միջազգային ռազմարդյունաբերական ցուցահանդեսում Հայաստանի տաղավարը դատարկ էր։ Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության պատճառաբանությունը հետևյալն էր՝ առաջացած լոգիստիկ խնդիրների հետևանքով հայկական ռազմական տեխնիկայի ցուցանմուշները չէին հասել Աբու Դաբի։
Մեր հարևաններից մեկն իր բարեկամներից մեկի մասին ասում էր՝ «դա մի կնիկ չի կարողանում տիրություն անի, ո՞ւր մնաց, թե դիրեկտոր աշխատի»։ Հիմա մերն է։ Ումից ինչ ենք պահանջում։ Լավ, այդ մեկ մարդը չի հասկանում, կողքից մի հասկացող չկա՞, որ նրան ասի, թե սա վերջն է, որ հայրենիքը տանուլ տալուց հետո ոստիկանական մեծաթիվ ուժերի միջոցով չես կարող երկար ժամանակով իշխանություն պահել։ Սա վերջն է, սրանից հետո ինչպե՞ս, ի՞նչ երեսով կարելի է մնալ իշխանության, քայլել փողոցում, դուրս գալ ժողովրդի մեջ։ Հեռանալու ժամանակն է, ուղղությունը՝ դատական նիստերի դահլիճ, իսկ հետո... Դա արդեն ապագայի հարց է։
Լուսինե Առաքելյան
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում