Ի վերջո, ո՞վ է Իվան Ահեղի գահի հեղինակը․ «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Անհիշելի ժամանակներից ի վեր Ռուսաստանի պետության ուժն ու հարստությունը մարմնավորել են յոթ խորհրդանիշ՝ Մոնոմախի գլխարկը, ինքնիշխանության խնձորը (գունդ), գայիսոնը, ցարական թիկնոցը, ռինդաները (թիկնապահներ), թագավորական կնիքը և, իհարկե, գահը: Ռուսական գահերի շարքում ամենահներից մեկը Իվան 4-րդ Ահեղ ցարի գահն է, որը փաստացի բարձր փայտե թիկնաթոռ է: Գահը ծածկված է փղոսկրյա փորագրված պատկերազարդ թիթեղներով, իսկ պատկերներում աստվածաշնչյան Դավիթ թագավորի արարքներն են, ինչպես նաև փորագրված են դիցաբանական կենդանիներ:
Կա մի լեգենդ, որի համաձայն, գահը Բյուզանդիայից Ռուսաստանում է հայտնվել Իվան 3-րդի երկրորդ կնոջ՝ Սոֆյա Պալեոլոգի շնորհիվ: Նա այն որպես նվեր է բերել Իվան 4-րդի ծնողների՝ Ելենա Գլինսկայայի և Վասիլի 3-րդի հարսանիքին: Այս վարկածի գրավոր հաստատումը Սիգիզմունդ ֆոն Հերբերսթայնի «Նոթեր մոսկովյան հարցերով» աշխատությունն է, որտեղ հեղինակը նկարագրում է իր հանդիպումը Վասիլի 3-րդի հետ, որի ընթացքում վերջինս նստած է եղել փղոսկրե գահի վրա: Այսինքն, ըստ ֆոն Հերբերսթայնի, Իվան Ահեղի հարսանիքից դեռ շատ առաջ այդ գահը գտնվում էր մոսկովյան Կրեմլում:
Այնուամենայնիվ, կա մեկ այլ վարկած, որի համաձայն, «փղոսկրյա աթոռը» տրվել է որպես նվեր Իվան 4-րդին, քանի որ նրա թագավորության ժամանակաշրջանին են վերաբերում փղոսկրյա գահին առնչվող փաստաթղթերը: Հավանաբար այդ պատճառով էլ այն կոչվում է «Իվան Ահեղի գահ»: Գիտնականները համընդհանուր կարծիք չունեն նաև այդ գահի ստեղծողների հարցում, քանի որ դեռ 17-րդ դարի կեսերին մոսկովյան արհեստավորներն իրականացրել են դրա վերականգնումը` կոտրված փղոսկրե թիթեղները փոխարինել են նորերով:
Գահի հին պատկերների հիման վրա որոշ փորձագետներ կարծում են, որ գահը պատրաստել են եվրոպական արհեստավորները, բայց կարծիքներն այստեղ նույնպես տարբերվում են: Ինչ-որ մեկը դրանք վերագրում է իտալացի վարպետների ստեղծագործություններին, մյուսները` գերմանացիներին: Որոշ գիտնականներ կարծում են, որ գահը բյուզանդական արհեստավորների աշխատանքն է, հնարավոր է նաև, որ հայ արհեստավորների: Իվան Ահեղի գահը փղոսկրյա փորագրություններով առաջին գահն է եղել Ռուսաստանում: Դրանից առաջ իշխաններն ու թագավորները նստել են փայտե գահերի վրա, որոնք երեսպատված են եղել ոսկով և զարդարված են եղել թանկարժեք քարերով: Այնուամենայնիվ, Ռուսաստանի հյուսիսցի արհեստավորները ևս վարպետ են եղել ոսկորների փորագրման գործում:
Օրինակ՝ պապական ունցիա Հովհաննես Պլանո Կարպինին 1245 թվականին իր զեկույցում գրել է, որ, մասնակցելով Ոսկե Հորդայի խան Գույուկին ընտրելու միջոցառմանը, տեսել է գերեվարված ռուս վարպետ Կուզմային և նրա կողմից երիտասարդ խանի համար պատրաստված շքեղ փորագրված գահը, որը զարդարված է եղել ոսկով և թանկարժեք քարերով ... Ընդ որում, փորագրությունները խիստ զարմացրել են պապական բանագնացին, որը մինչ այդ, իհարկե, ծանոթ է եղել իտալացի վարպետների շատ գործերի:
Կամո Խաչիկյան
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Как Пашинян вводит в заблуждение: в Воскепаре говорит одно, в Беркабере – другое
В Ереване открылась выставка «Академия ювелирного искусства»
В Иране после прозвучавших взрывов ситуация стабильна: СМИ
Иранские военные заявили, что не намерены отвечать на удар Израиля по Исфахану
Четыре шахматистки Армении начинают выступления на индивидуальном ЧЕ по шахматам среди женщин
Лавров: Мы до сих пор считаем Армению союзником, юридически мы –союзники
Почему представитель МИД России распространяет и комментирует ложь?
Отказ от карт «Мир» в первую очередь ударил по пенсионерам
Действующая власть серьезно обеспокоена политической заявкой Аршака Карапетяна
NYT: целью удара Израиля по Ирану была авиабаза рядом с городом Исфахан
В Ереване произошел наезд со смертельным исходом
СМИ: города Ирана не подвергались атакам со стороны иностранного государства
Госдеп: Членство Палестины в ООН преждевременное
Опубликованный в азербайджанских СМИ документ является фейком: МИД Армении
Глава Союза художников Армении: Мы будем защищать свои интересы
Казахстан хочет транспортировать до 5 млн тонн в год казахстанской нефти по нефтепроводу Баку-Супса
Генерал КСИР: Иран не использовал современные ракеты при ударе по Израилю
Кадры вывода российских миротворцев и их техники из Карабаха
Британия вводит уголовную ответственность за дипфейки эротического содержания
Курсы валют в Армении
Я не видел ни одного турка, которого назовут армянином, и он не обидится на это: Аршак Карапетян
Карта Amio Visa Signature. Когда возможности безграничны
Армении выделяется незначительная сумма денег, которая преподносится режимом как огромная помощь.
Президент Грузии наложила вето на закон об отмене квот для женщин на выборах
Obesity: тренировки перед завтраком помогают быстрее худеть
Маркедонов: для многих уход россиян будет восприниматься как поражение
Захарова: Запад рассматривает Армению как инструмент, которым, наигравшись, бросит
Ученые выяснили, как делали самые древние копья
«Бавария» и «Реал» вышли в полуфинал Лиги чемпионов
Пашинян испугался, или снова пытается отвлечь внимание жителей Тавуша?
Избитому молодому человеку предъявлено новое обвинение: Пашинян идет во-банк, чтобы сохранить сплоченность своей команды
Премьер Армении: Сейчас напряжение больше всего связано с общинами Киранц и Беркабер
The Conversation: детские травмы могут вызвать патологическое накопительство
Сократился экспорт из Армении в страны ЕАЭС и ЕС: анализ эксперта
Необходимо увеличить помощь вынужденным переселенцам из Нагорного Карабаха и сократить ее Азербайджану: Брэд Шерман
Пашинян идет в совершенно противоположном направлении, подвергая Армению новым опасностям: Аршак Карапетян
Кешбэк до 1% при оплате картами IDBank-а на Wildberries
24 апреля в Санкт-Петербурге состоится концерт, посвященный Дню памяти жертв Геноцида армян в Османской империи
Истинное отношение граждан к «революционерам»
Скрещивание властей и криминала является ярким проявлением авторитаризма. Общенациональное движение «Единство»
Погода в Армении
Сокровища истории: статуэтка XV-XIV вв. до н. э., обнаруженная в могильнике Лчашена была символом власти
В предварительном списке Всемирного наследия ЮНЕСКО может появиться еще один армянский памятник
Кэмерон: Израиль решил ответить за воздушную атаку Ирана
Индия заняла первое место в мире по численности населения
Курсы валют в Армении
ВТБ (Армения) выступил главным партнером фестиваля ARMMONO
Ему нужны люди, которым скажет – вы виноваты.
Премьер-министр Никол Пашинян встретился с жителями общин Киранц и Беркабер
Под давлением общественности отказались от очередной предательской программы 
