Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ծնողների ամուսնալուծության դեպքում երեխայի իրավունքների մասին․ «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

«Փաստը» նախորդ համարում անդրադարձել էր ամուսնալուծությանը վերաբերող իրավական կարգավորումներին։ Միանշանակ է, որ այս գործընթացում կարևոր է երեխայի իրավունքների ու շահերի պաշտպանությունը։ Իրավաբան Սյուզաննա Չիլինգարյանը հիշեցնում է՝ երեխայի իրավունքները սահմանվում և պաշտպանվում են Սահմանադրությամբ, Ընտանեկան օրենսգրքով, ինչպես նաև «Երեխայի իրավունքների մասին» ՄԱԿ-ի կոնվենցիայով: Երբ ծնողներն ամուսնալուծվում են, առաջ են գալիս ապրուստավճարի, երեխայի բնակության վայրի և մի շարք այլ հարցեր: Բացի դա, կարող է արդյոք երեխան ընտրել, թե ծնողներից ում հետ շարունակի բնակվել:

Նախ անդրադառնում ենք երեխային տրամադրվող ալիմենտի հարցին: Իրավաբանն ընդգծում է՝ երեխան իր ծնողներից և ընտանիքի այլ անդամներից ապրուստի միջոց պահանջելու իրավունք ունի, միևնույն ժամանակ ծնողներն ունեն հավասար իրավունքներ և կրում են հավասար պարտականություններ իրենց երեխաների նկատմամբ։

«Ալիմենտի չափի շուրջ անհամաձայնության կամ ալիմենտ վճարելու պարտավորություն ունեցող ծնողի կողմից դրա վճարումից խուսափելու դեպքում ալիմենտի բռնագանձումը կատարվում է դատական կարգով: Դատարանն իրավունք ունի բռնագանձվող ալիմենտի ամենամսյա չափը սահմանելու կայուն դրամական գումարով, եթե ծնողը վաստակ կամ այլ եկամուտ չի ստանում կամ չունի: Կայուն դրամական գումարի չափը որոշում է դատարանը` ելնելով երեխայի նախկին կենսաապահովման մակարդակի առավելագույն պահպանման հնարավորությունից, այդ թվում` երեխաների առողջության, ֆիզիկական, հոգևոր և բարոյական զարգացման համար պահանջվող նվազագույն պայմաններից՝ հաշվի առնելով կողմերի գույքային ու ընտանեկան դրությունը և ուշադրության արժանի շահերը։

Կայուն դրամական գումարով ալիմենտի բռնագանձման պահանջ քննելիս դատարանները ալիմենտի կայուն չափը որոշելիս հաճախ հիմք են ընդունում Ազգային վիճակագրական ծառայության կողմից միջին ընթացիկ գներով հաշվարկված նվազագույն սպառողական զամբյուղի արժեքը՝ մեկ շնչի հաշվով և ամսական կտրվածքով»,«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Չիլինգարյանը:

Ընդգծում է՝ Ընտանեկան օրենսգրքի 69-րդ հոդվածի համաձայն՝ ծնողներից ալիմենտի բռնագանձումը կատարվում է դատական կարգով՝ հետևյալ չափերով ամենամսյա վճարումներ կատարելու միջոցով՝ մեկ երեխայի համար ծնողների վաստակի և այլ եկամտի մեկ քառորդը (25%), երկու երեխաների համար՝ մեկ երրորդը (33%), երեք և ավելի երեխաների համար՝ կեսը (50%), միևնույն ժամանակ ամենամսյա վճարումների չափը յուրաքանչյուր երեխայի համար չպետք է պակաս լինի սահմանված նվազագույն աշխատավարձի տասնապատիկի չափից, իսկ գործազրկության նպաստ ստացող ծնողներից ալիմենտ բռնագանձելիս՝ գործազրկության նպաստի 20 տոկոսից: Լինում են դեպքեր, երբ ծնողները չեն վճարում սահմանված ալիմենտը։ Այդ դեպքում ալիմենտ չվճարող ծնողը ենթակա է պատասխանատվության:

«Առաջինը ծնողական իրավունքից զրկելն է: Ըն տ ան ե կ ա ն օրենսգրքի 59-րդ հոդվածը սահմանում է ծնողական իրավունքից զրկելու դեպքերը, և հենց տվյալ հոդվածի առաջին մասի «ա» կետով սահմանված է, որ ծնողը կարող է զրկվել ծնողական իրավունքներից, եթե խուսափում է ալիմենտ վճարելուց, ընդ որում՝ այս փաստը ալիմենտ վճարելու պարտավորությունից նրան չի ազատում: Մյուս դեպքում նա կարող է քրեական պատասխանատվության ենթարկվել։ Քրեական օրենսգիրքը նախատեսում է քրեական պատասխանատվություն՝ 3 և ավելի ամիս ապրուստի միջոց տրամադրելուց չարամիտ խուսափելու դեպքում: Արարքը պատժվում է տուգանքով՝ նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկից երկուհարյուրապատիկի չափով։ Ալիմենտի բռնագանձում սահմանող դատական ակտը կամավոր չկատարելու պարագայում այն կատարում է ԴԱՀԿ-ն: Բռնագանձված գումարները կապիտալացվում են և փոխանցվում հարկադիր կատարման ծառայության դեպոզիտ հաշվին:Այդ գումարների հատկացումը պահանջատիրոջը կատարվում է կատարողական թերթով սահմանված չափով և պարբերականությամբ»,-նշում է մեր զրուցակիցը։

Ամուսնալուծվելու դեպքում բացի ալիմենտից առաջ է գալիս հարցը՝ արդյո՞ք երեխան ունի բնակտարածության իրավունք։««Երեխայի իրավունքների մասին» օրենքի 16-րդ հոդվածը նախատեսում է, որ երեխան իրավունք ունի բնակվել իր ծնողին սեփականությամբ կամ վարձակալության իրավունքով պատկանող բնակարանում: Դա իրավունք է, որը երեխան կարող է իրականացնել ցանկացած պարագայում՝ անգամ տվյալ ծնողի համաձայնության բացակայության դեպքում, նա կարող է նման պահանջով դատարան դիմել և ստանալ տվյալ բնակարանում ապրելու իրավունք»,-ընդգծում է իրավաբանը։

Իսկ կարո՞ղ է երեխան որոշել, թե ում հետ շարունակի ապրել և ով լինի իր խնամակալը ծնողների ամուսնալուծվելու դեպքում։«Եթե ծնողների միջև չկա վեճ, ապա երեխան կարող է բնակվել այն ծնողի բնակարանում, որտեղ նա կորոշի, և նրա կարծիքը հաշվի է առնվում այն դեպքում, երբ լրացել է նրա տասը տարեկանը: Իսկ եթե ծնողների միջև կա վեճ երեխայի բնակության վայրի վերաբերյալ, ապա այս դեպքում բազմաթիվ հանգամանքներ են հաշվի առնում՝ սկսած երեխայի լավագույն կենսապայմաններից, նրա շարունակական կրթությունը, մյուս հարազատների՝ եղբայրների և քույրերի հետ կապը ապահովվելուց»,-եզրափակում է Սյուզաննա Չիլինգարյանը։

Լուսինե Առաքելյան

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Մոսկվա-Երևան թռիչքի տոմսերը կտրուկ էժանացել են․ ի՞նչ արժեն այս պահինՄոսկվայի դատարանը ձերբակալել է «Կրոկուսի» ահաբեկչության մեջ մեղադրվող 9-րդ անձին Արագածոտնի մարզում արձանագրվել են որսագողության 2 դեպք․ առգրավել է որսագողերի զենքերը Ողբերգական դեպք՝ Տավուշում․ կիսակառույց շինությունում հայտնաբերվել է տղամարդու մոխրացած մարմինՍահմանապահ Բաղանիսն ամուր է, քան երբևէՈ՞վ է փչացնում հայ-ռուսական հարաբերությունները Crocus City Hall-ի ահաբեկչությանը մասնակցած տղամարդու ծնողները պատմել են նրա հետ վերջին զրույցի մասին Տաջիկստանում մարդիկ են ձերբակալվել Կրոկուսի ահաբեկչության հետ առնչության համար«Կրոկուսի» ահաբեկչության ժամանակ մի խումբ մարդկանց փրկած Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է Ծանրամարտի 2027 թ. աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի Երևանում Ավստրալիան մտադիր է իր արևային վահանակներն արտադրելՔննարկվել է էլեկտրոնային դեղատոմսի` մարզերում գործարկման ընթացքը Ոսկեպարում Փաշինյանին այլևս չեն էլ սպասումԹուրք պաշտոնյան ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի պատվիրակության հետ քննարկել է Հայաստան-Ադրբեջան կարգավորման հարցեր Երևանը կարող է հայտնվել կոտրած տաշտակի առաջ. ՌԴ ԱԳՆ «Հայաստանն ու Ադրբեջանը մոտ են խաղաղությանը, ինչպես երբեք». Հաջիև Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ բազայի և ՌԴ սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Անհայտ ծագման ինքնակոչների խմբավորում է ձևավորվել Շիրակի մարզում. պատգամավորն ահազանգում է Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցը չի քննարկվի. Ստանոն՝ ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ հանդիպման մասին Հայաստանն ու Հնդկաստանը կընդլայնեն համագործակցությունը կինոարտադրության և տեխնոլոգիական բնագավառում «National Geographic»-ը ներկայացրել է Հայաստանում գինու մշակույթը Ապրիլի 1-ից ֆիզիկական անձանց կողմից անձնական օգտագործման ապրանքների համար սահմանված առցանց անմաքս առևտրի արտոնության շեմը ենթարկվելու է փոփոխության Ոսկու գինն աճել է Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են Նավթի գներն աճել են Արցախից տեղահանված շուրջ 11 հազար մարդ է արտագաղթել Հայաստանից․ Գեղամ Ստեփանյան Մտքովս նույնիսկ չի անցել, որ վերջին անգամ եմ տեսնում Գագիկին․ երջանիկ տարիներից մնացին միայն քաղցր հուշեր Միջազգային պահանջ է՝ սահմանի որոշման ցանկացած գործընթաց որևէ ուժ չունի, եթե մարդկանց բնականոն կյանքը խաթարվում է. Թաթոյան Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրիԱլիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը «Ավտովազ»-ը սկսել է Lada-ի արտադրությունն Ադրբեջանում Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Ինչո՞ւ երեկ չհրապարակվեց Արայիկ Հարությունյանի մասնակցությամբ հարցազրույցը․ AzTV-ի պարզաբանումը Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան