Yerevan, 29.March.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Սահմանին և սահմանից ներս. ինչ է սպասվում գազի գնին.168.am

ECONOMICS

Գազի ներմուծման գինը լուրջ գլխացավանք է դարձել իշխանության համար։ Ոչ մի կերպ չեն կարողանում դուրս գալ այն շրջապտույտից, որի մեջ հայտնվել ենք։

Երեք տարի բանակցելուց հետո, ներմուծման գինը կրկին օրակարգում է։

Միջազգային շուկաներում արձանագրված ռեկորդային թանկացումը խնդիրներ է ստեղծել նաև Հայաստանին մատակարարվող գազի գնի հարցում։ Ռուսական կողմի հետ բանակցությունները վերսկսվել են։

«Այս պահին բանակցություններ են ընթանում, և չեմ կարող որևէ հստակ բան ասել սահմանին գազի գնի վերաբերյալ։ Այսօր միջազգային շուկայում գները ցույց են տալիս, որ գազի գնի հարցը արդիական է, ինչը հանգեցրել է բանակցային գործընթացի»,- վերջերս հայտարարեց  փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը։

Հայաստանը գազը ստանում է 165 դոլարով, մինչդեռ միջազգային շուկայում գինը մի պահ հասել էր 1,9 հազար դոլարի։ Հիմա էլ 1,2-1,3 հազար դոլարի սահմաններում է։ Գազի թանկացումը, ըստ Մ.Գրիգորյանի, բարդություններ է ստեղծում բանակցությունների առումով։

Չնայած միջազգային շուկաներում արձանագրվող բարձր գնաճին, Հայաստանը ձգտում է անփոփոխ պահել գազի ներմուծման գինը։ Հայտնի է, որ այն միշտ էլ կապված չի եղել միջազգային շուկաների գնային իրավիճակի հետ։ Բայց կա մի խնդիր, որը մեր ձեռքով ենք ստեղծել։

Եթե հիշում եք, անցած տարի, երբ տնտեսական ճգնաժամի պատճառով միջազգային շուկայում գազի գները նվազել էին, Հայաստանը շտապեց օգտվել առիթից և պահանջ ներկայացրեց ռուսական կողմին։ Նույն Մհեր Գրիգորյանը նամակով դիմեց «Գազպրոմի» ղեկավարությանը։

«Հաշվի առնելով կանխատեսումներն ու համաշխարհային շուկաներում էներգառեսուրսների, այդ թվում՝ նավթի և գազի գների հետ կապված ընթացիկ իրավիճակը, նպատակահարմար ենք համարում սկսել նոր բանակցություններ Հայաստանի Հանրապետություն մատակարարվող գազի գնի փոփոխության վերաբերյալ: Մասնավորապես, մենք պատեհաժամ ենք համարում Հայաստանի և Վրաստանի սահմանին 1000 խորանարդ մետրի համար գազի գինը նվազեցնելու, ինչպես նաև գազի համար վճարումը ազգային արժույթով կատարելու վերաբերյալ կանոն սահմանելու հարցերի քննարկումը»,- դիմելով «Գազպրոմի» վարչության նախագահ Ա.Միլլերին՝ գրել էր Մ.Գրիգորյանը։

Դեռ այն ժամանակ շատերն էին զգուշացնում, որ միամտություն է Հայաստանին մատակարարվող գազի գինը կապել միջազգային շուկաների կոնյունկտուրայի հետ։ Դա հետագայում կարող է ավելի լուրջ խնդիրների առաջ կանգնեցնել։

Բայց լսող չեղավ։

Գների անկման շրջանում Հայաստանին մատակարարվող գազի էժանացման պահանջ ներկայացրած Մհեր Գրիգորյանը հիմա խոստովանում է, որ միջազգային շուկաներում գազի թանկացումը բարդություններ է ստեղծել բանակցություններում։

Այլ կերպ, բնականաբար, չէր էլ կարող լինել։ Եթե միջազգային շուկայի էժանացման պարագայում պահանջում ես էժանացնել գները, թանկանալու պարագայում՝ պետք է պատրաստ լինես թանկացման։ Սա պարզ տրամաբանություն է, որին հիմա բախվել ենք։ Թե ինչպիսին կլինի հանգուցալուծումը, կերևա առաջիկայում։

Ամեն դեպքում՝ դատելով փոխվարչապետի հայտարարություններից, իրավիճակն ամենևին էլ նպաստավոր չէր մեր համար։ Այս պահին հակվածությունն ավելի շուտ սահմանին գազի գնի բարձրացման ուղղությամբ է։

Վերջին անգամ գազի ներմուծումը սահմանին թանկացել է 2019թ.։ Այն ժամանակ գինը բարձրացավ 10 տոկոսով՝ 150-ից դառնալով 165 դոլար։

Ճիշտ է, առաջին տարում հաջողվեց խուսափել ներքին սակագների բարձրացումից, սակայն արդեն հաջորդ տարի գազամատակարարման համակարգում ի հայտ եկած խնդիրները ստիպեցին գնալ ներքին սակագների վերանայման։

2020թ. սակագները վերանայվեցին, և բեռն ամբողջությամբ դրվեց տնտեսության վրա։

Բնակչության համար սակագինը փաստացի մնաց անփոփոխ, բայց միայն արտաքուստ։ Տնտեսությունից ազդեցություններն աստիճանաբար փոխանցվեցին սպառողական շուկաներ։

Գազի թանկացումից տուժեցին հատկապես տնտեսության այն հատվածները, որոնք խթանելու նպատակով՝ ժամանակին արտոնյալ սակագներ էին կիրառել։ Խոսքը, մասնավորապես՝ ջերմոցային տնտեսությունների և վերամշակման ոլորտի մասի է։ Հետևանքները տեսնում ենք՝ ինչպես արտադրության ծավալների, այնպես էլ՝ գների բարձրացման տեսքով։

Այն, որ այս տարի գյուղմթերքն անհամեմատ թանկ է, նաև դրա հետևանք է։

Ներքին սակագնի բարձրացումը, անշուշտ, բացասաբար է ազդել գազի սպառման ծավալների վրա։ Բայց ներմուծումը, միևնույն է, ավելացել է։

Առաջին կիսամյակում շուրջ 100 մլն խորանարդ մետրով ավել գազ է բերվել, չնայած այն հիմնականում չի գնացել ընդհանուր օգտագործման ոլորտ։

Բաշխման համակարգում, որտեղից սնվում են սպառողները, սպառումն անհամեմատ քիչ է ավելացել. 6 ամսում ընդամենը 6 մլն խորանարդ մետրով։ Այն էլ՝ հիմնականում բնակչության սպառման և ավտոգազալցակայաններում իրացվող գազի ծավալների ավելացման հաշվին։

Տարվա առաջին կեսին բաշխման համակարգում իրացվել է ընդհանուր առմամբ 1 մլրդ 85 մլն խորանարդ մետր գազ՝ 6 միլիոնով ավելի, քան անցած տարի։ 16-ական միլիոնով ավելացել է բնակչության և գազալցակայաններում սպառված գազի ծավալը։

Արդյունաբերության մեջ սպառումը նախորդ ճգնաժամային տարվանից ավելի է ընդամենը 3 միլիոն խորանարդով։ Այն էլ հավանաբար կապված է հանքարդյունաբերության և ընդերքի շահագործման ծավալների ավելացման հետ։

Գազի սպառումը մեկ անգամ ևս ցույց է տալիս, թե ինչ տեմպերով է մեր տնտեսությունը դուրս գալիս ճգնաժամից։

Երբ անցած տարի, հասարակության աչքին լավամարդ երևալու համար, սակագնի բարձրացման բեռը դնում էին տնտեսության վրա՝ չէին ուզում ընդունել, որ դա վնասելու է տնտեսությանը։ Հիմա չպետք է զարմանալ, որ մեր տնտեսությունը չափազանց դանդաղ է հաղթահարում ճգնաժամի հետևանքները։ Ու դեռ չհաշված, որ առաջիկայում գազի ներքին սակագնի բարձրացման հարցը կարող է կրկին օրակարգ վերադառնալ։

Առայժմ քննարկումները վերաբերում են սահմանին վաճառվող գազի գնին։ Բայց եթե այդ քննարկումները ցանկալի արդյունք չտան, ապա կրկին բախվելու ենք ներքին սակագների վերանայմանը։ Այն, բնականաբար, լինելու է բարձրացման ուղղությամբ։ Դրա համար ներսում ևս պատճառներ կան։

AraratBank places its 27th issue of dollar bonds Ucom launches network modernization efforts in few regions of ArmeniaUcom Launches Network Modernization Efforts in Regions of Armenia5 000 dram bonus from IDBank for pension card holders World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the countryIDBank as a Participant in the Conference of My Forest Armenia NGOIDBank issues the 1st tranche of dollar bonds of 2024In 2023, the SME Loan Portfolio of Ameriabank Reported More Than 30% GrowthMining plays an important role in providing materials for energy transition and green economy: Roman Khudoli Amio digital cards with unlimited opportunities and 5% cashbackInternational Client’s Day at IDBank Termination of service of MIR cards. IDBankThree Sad Stories about FraudstersUcom showed high and stable growth in fixed and mobile communications in 2023 The number of Team mobile subscribers is over 1 million On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded 3,780,052 Drams to the City of Smile Fund: The Power of One Dram Will Go to My forest Armenia in MarchGlobal Finance Recognizes Ameriabank's Leadership in Sustainable Finance in ArmeniaHow AMIO succeeded in gathering its team, partners and customers around a common goalWhat to Give on The Occasion of Women's Day? Idram and IDBankHalf Price for Everyone and up to AMD 15.000 Welcome Bonus for New Customers. IDBank Ucom congratulates everyone with spring holidays with a special offer Doing Digital Forum Returns Featuring Brett King as Keynote Speaker We celebrate the successes of AMIO BANK and Ingo Armenia in 2023ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structureA Millionaire Wanted: New Draw from IdramUcom's fixed network is now available at AshtarakVisa & Unibank Unique opportunities to Olympic Games fans thanks to Visa in ArmeniaThe renovated Ucom sales and service center opened at Komitas 30Privileged conditions with the Business Prime packageInterview with Chairman of BOGG PLC Mel CarvillGet 5% cashback on your AMIO digital card! Get 5% cashback on your AMIO digital card!Book Giving Day in Khnko Aper Library. IDBankTransfer your loan and take benefit of the 1.5% low interest refinancing offerAraratBank Donates to Regional Libraries: BOOKS FOR ALLAmeriabank set to join BOGG, a London Stock Exchange (LSE) listed financial group as a standalone entityWhich Book to Choose as a Gift for the Book Giving Day? A Piece of Advice from Idram and IDBankAMIO BANK will start the leasing process in the immediate futureFast Bank has received a Mastercard membership license Two new sports channels in Ucom's uTV channel listA bunch of smiles in the city. "Artsakh" branch of AMIO BANK has been reopened A network ready for the transition to 5G and qualitatively new television. Ucom signed official agreements with Nokia and MediaKindHow to Celebrate Love Days? A Piece of Advice from Idram and IDBankVisa Travel card - your best friend of the road Ardshinbank announces agreement to acquire HSBC ArmeniaFastex to Provide up to 5 Million $FTN to the “Olympionic” Sports FoundationAMD 3,665,972 to Armenian Mothers. In February, Cancer Awareness Month, The Power of One Dram will be directed to the City of Smile Ambassadors accredited to Armenia, Galaxy Group and Ucom leaders spoke at the largest event of the European Business Association Idplus Digital Fuel Cards: Everyone Makes a Plus