Ереван, 29.Март.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Իշխանությունն իր ձախողումները փորձում է փաթաթել ուրիշների վզին. Ինչ կապ ունի գազի գինը 5-րդ էներգաբլոկի հետ, և ում մեղքով առաջացավ այդ խնդիրը.168.am

ПОЛИТИКА

Հայաստանի էներգահամակարգի խնդիրներն աստիճանաբար գլուխ են բարձրացնում։ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունն ամեն ինչ արեց դրա համար։ Էներգետիկ համակարգի մեկ այլ օղակում ծագած խնդիրները սկսել են ազդել այլ օղակների վրա։ Դրա պատճառով կրկին կանգնած ենք գազի կամ էլեկտրաէներգիայի գնի բարձրացման ռիսկի առաջ։

Այդ խնդիրը չէր առաջանա, եթե ժամանակին կատարվեին էներգահամակարգում նախատեսված ծրագրերը։ Ծրագրերը կամ դրանց իրականացման ժամկետները ձախողել են ու համակարգը կանգնեցրել փաստի առաջ։

Հայաստանին մատակարարվող գազի գինը կամ ներքին սակագինը կապված է Հրազդանի 5-րդ էներգաբլոկում առաջացած խնդիրների հետ։ Եթե հաջողվի լուծել 5-րդ էներգաբլոկի խնդիրները, գազը չի թանկանա, ասում է փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը՝ «Ըստ էության բուն սահմանին գազի գնի և ՀՀ տարածքում գործող սակագնի հետ կապված մենք կոնսենսուս ունենք, որովհետև, եթե հիշում եք, մենք 2019 թվականին ծանր և բազմաբաղադրիչ բանակցությունների մեջ ենք եղել։ Կարծում եմ՝ բավականին խորը քննարկել ենք այդ հարցը և որոշակի իմաստով նաև համաձայնեցրել ենք։ Բայց գլոբալ իմաստով մենք ի՞նչ խնդիր ունենք «Գազպրոմ» խմբի հետ կապված՝ ժամանակին, 2013 թվականի համաձայնագրի հիման վրա կառուցվել է 5-րդ էներգաբլոկը, որը ջերմակայան է՝ էլեկտրաէներգիա արտադրող։ Կայանը, ցավոք, հիմա չի աշխատում, միևնույն ժամանակ բոլոր ներդրումները, որոնք «Գազպրոմ» խմբի կողմից իրականացվում են ՀՀ-ում, նույն այդ համաձայնագրի ուժով պետք է ունենան 9 տոկոս տարեկան եկամտաբերություն»։

«Հրազդան 5-ում» իրականացվել են ավելի քան 360 մլն դոլարի ներդրումներ։ Էներգաբլոկը կառուցվել է, բայց լիարժեք չի աշխատել և չի ստացել նախատեսված եկամուտները։ Թե ինչո՞ւ, մեկ այլ հարց է, որն էլ ուղղակիորեն առնչվում է Իրան-Հայաստան երրորդ բարձրավոլտ գծի կառուցմանը։

Էներգաբլոկի ներդրումային ծրագիրը փոխկապակցված է եղել Իրան էլեկտրաէներգիա արտահանելու հետ։ Այն պիտի աշխատեր և արտադրված էլեկտրաէներգիայի կեսը՝ գազ-էլեկտրաէներգիա ծրագրի շրջանակներում, մատակարարեր իրանական շուկա։ Մատակարարումը պիտի իրականացվեր Իրան-Հայաստան երրորդ բարձրավոլտ գծի միջոցով։

Գծի կառուցումը նախատեսված էր ավարտել 2018թ. վերջին, բայց մինչև այժմ չի ավարտվել։ Ու դեռ հայտնի չէ, թե երբ կարող է ավարտվել։ Սահմանված վերջին ժամկետը այս տարվա դեկտեմբերն է։ Սակայն դա էլ այլևս արդիական չէ։

Իշխանությունները ձախողել են գծի կառուցման բոլոր հնարավոր ժամկետները։

Նախկինում էլ աշխատանքները դանդաղ էին ընթանում, բայց իշխանափոխությունից հետո, կարելի է ասել, գրեթե կանգնեցին։ Իշխանափոխությունից առաջ գծի կառուցման վերջնաժամկետն էր 2019թ. սեպտեմբերը։ Իշխանափոխությունից հետո այն տարեցտարի երկարացվեց։

Հիմա էլ համավարակն են պատճառ բերում, երբ մինչ այդ բոլոր հնարավորություններն ունեին նախատեսված ժամկետում գծի կառուցումն ավարտելու համար։

Այս անգամ էլ սահմանված վերջնաժամկետը 2021թ. վերջն է։ Տարվա ավարտին 2 ամիս է մնացել, ու կրկին նույն իրավիճակն է։ Դժվար է նույնիսկ մոտավոր ժամկետներ ասել, թե երբ հնարավոր կլինի ավարտել երրորդ բարձրավոլտ գծի կառուցումը։

Օրերս տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարն այցելել էր Սյունքի մարզ, որտեղ ծանոթացել էր այն ենթակայանի շինարարական աշխատանքներին, որը պիտի սպասարկի երրորդ բարձրավոլտ գիծը։ Խոսքը  «Նորավան» ենթակայանի մասին է։ Այցի ընթացքում «իրատեսական է համարվել 2022-2023 թթ. ընթացքում հաղորդալարերի մոնտաժման և սարքավորումների տեղադրման ամբողջությամբ իրականացումը»: Մեջբերումը պաշտոնական հաղորդագրությունից է։

Ահա այսպես։

Թե ինչ նշանակություն ունի այս գծի կառուցումը մեր երկրի համար, բազմիս ասվել է։ Այն 3 անգամ մեծացնում է էլեկտրաէներգիայի մատակարարման հնարավորությունը, պայմաններ ստեղծելով ավելացնել իրանական գազի ներմուծման ծավալները։

Բայց ունենք այն, ինչ ունենք։ Ի սկզբանե նախատեսված ժամկետից անցել է արդեն 3 տարի, իսկ գծի շահագործման հեռանկարները շարունակում են անորոշ լինել։

Երրորդ բարձրավոլտ գծի կառուցման ձգձգումն էլ դարձել է Հրազդանի 5-ում առաջացած ֆինանսական խնդիրների հիմնական պատճառը։ Գիծը պիտի շահագործվեր, որպեսզի ամբողջ հզորությամբ աշխատեր նաև էներգաբլոկը։ Գծի կառուցման ժամկետները ձախողվել են, խնդիրներ ստեղծելով նաև Հրազդան 5-ի համար։

Կայանը մի պահ աշխատում էր հզորությունների 30 տոկոսի չափով, իսկ այս տարվա սկզբից ընդհանրապես դադարեցրել է աշխատանքը։ Կուտակվել են գրեթե 100 մլն դոլարի պարտքեր։ Եվս 16 մլն եվրոյի անհրաժեշտություն է առաջացել՝ գազատուրբինի հիմնանորոգման համար։ Ու քանի որ Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը, իշխանություններին դուր գալու համար, նպատակահարմար չի համարել դա ներառել սակագներում, կայանը ապրիլից կանգնած է։

Այդպես չէր լինի, եթե ժամանակին իրականացվեր Իրան-Հայաստան երրորդ բարձրավոլտ գծի կառուցումը։

Կառավարությունը ստանձնել է պարտավորություններ, որոնք ձախողել է։ Ու հիմա բոլորս ենք ստիպված լինելու կրել դրա հետևանքները։ Այն կարող է լինել՝ ինչպես գազի, այնպես էլ՝ էլեկտրաէներգիայի սակագնի բարձրացման տեսքով։ Նայած, թե ինչպիսի լուծում կընտրվի։

Էլեկտրաէներգիայի սակագնի վրա՝ առանց «Հրազդան 5-ի» էլ, առկա է ֆինանսական ճնշման մեծացում։ Թեև օրերս, շահագործման ժամկետի երկարաձգման միջոցառումների իրականացումից հետո, վերաթողարկվեց ատոմակայանը, այնուհանդերձ այն նախատեսվածից գրեթե 2 շաբաթ ուշացումով միացավ ցանցին։ Երկարաձգման աշխատանքները պլանավորված էր ավարտել 141 օրում, ավարտվեցին 155 օրում։

Թվում է, թե մեծ բան չէ, հատկապես նման ծավալի աշխատանքներից հետո։ Բայց պետք է իմանալ, որ ատոմակայանի յուրաքանչյուր չաշխատած օրը, առավել ևս՝ նախատեսված ժամկետից 14-օրյա շեղումն էական ազդեցություն է ունենում էներգամատակարարման հաշվեկշռի, հետևաբար՝ նաև համակարգի ֆինանսական վիճակի վրա։

Խոսքը միլիոնավոր դոլարների մասին է, որոնք ինչ-որ կերպ պիտի փոխհատուցվեն։ Իսկ փոխհատուցման հիմնական աղբյուրը սակագներն են։

Погода в Армении: резкое потепление МИД Армении и Кореи обсудили перспективы двустороннего сотрудничества Пашинян отправляет группы в Тавушскую областьЛавров: Миссия ЕС в Армении превращается в миссию НАТО Курсы валют в Армении Глава МИД Латвии подал в отставку Шаг назад от подачи заявки на вступление в ЕС?Азербайджан обвинил Францию в создании шпионской сети на своей территории Россия не собирается воевать с НАТО: Путин Погода в Армении: резкое потепление Экономист назвал условия создания единой валюты БРИКС Парламентская ассамблея Евронест призвала ЕС увеличить помощь вынужденно перемещенным лицам из Нагорного Карабаха Армения направит жителям Газы около 30 тонн гуманитарного груза В Армении семьи без вести пропавших и находящихся в плену гражданских лиц продолжат получать соцподдержку В Армении в 2024 году тариф на питьевую воду не повысится Международный банк реконструкции и развития предоставит Армении бюджетный кредит в 92,3 млн. евро Генсек ОДКБ: Армения в последнее время не участвует в работе секретариата Эксперт заявил о неизбежности деглобализации мировой экономики Пашинян: Некоторые действия кругов из Нагорного Карабаха угрожают безопасности Армении Politico указал на сроки представления плана по помощи ЕС Украине Из более чем 100 тысяч арцахцев в Армении трудоустроены лишь 11800 человек Я понимал, что документ о "роспуске" НКР был незаконным, но это был единственный способ спасти соотечественников. Самвел Шахраманян Генпрокуратура Армении решила национализировать здания союзов писателей и художников В ЕП подняли вопрос о причинах блокировки соглашения между РФ и Украиной Нефть Brent подорожала до $85,76 за баррель ВАШ РОМАНТИЧЕСКИЙ ГОРОСКОП НА 28 МАРТА Следующая цель администрации — российская военная базаКого обвиняет Андраник Кочарян?Когда российская военная база будет выведена, Армения никому не будет интересна: Аршак КарапетянДля эффективной борьбы с действующими властями необходима консолидация широких слоев общества։ Аршак КарапетянМария Захарова: Будущее всего Южного Кавказа является для Парижа лишь инструментомМиллиардные инвестиции, поступающие из ЕАЭС, и пустые обещания, исходящие от ЕС Сборная Азербайджана по самбо отказалась приехать в ЕреванИнвестиции Эмиратов становятся все более заметными в экономике Армении: вице- спикер Парламента Армении “Крылья Татева” открывают новый туристический сезон Никол Пашинян и Анн-Лоранс Петель обсудили процессы, происходящие на Южном Кавказе Ева Мендес рассказала, кто сподвиг ее отказаться от карьеры Министр: В водном секторе Армении сложилась довольно тяжелая и сложная ситуация В водном секторе Армении довольно тяжелая ситуация: министр территориального управления и инфраструктур РА Лева Би-2* пожаловался на финансовые проблемы группы: «Мы в общем-то банкроты» Погода в Армении Fox News: К дому советника президента США подбросили навоз В Сюникской области произошло ДТП со смертельным исходом Французские депутаты и посол Оливье де Котиньи ознакомились с ситуацией безопасности в районе Соткского месторождения Французский университет в Армении и SPRING PR подписали меморандум в рамках DDF24 Пашинян даже несколько метров проходит по улице в окружении телохранителей Глава партии «Демократическая консолидация» отправился в Воскепар: Здесь решается вопрос государственности Вице-президент российского банка заявил о пропаже 153 млн рублей из ячейки Институт Лемкина: Азербайджан должен немедленно освободить всех пленных армян Пригожин рассказал, что Валерия думала о завершении карьеры из-за блогеров