«Դասականը պետք է միշտ լինի թատրոնում, բայց պետք է գա նաև նոր միտքը»․ «Փաստ»

ИНТЕРВЬЮ 30 Ноябрь, 2021 11:07

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Գյումրու Վարդան Աճեմյանի անվան պետական դրամատիկական թատրոնը 156 տարվա պատմություն ունի: «Այն ունի հարուստ և հզոր ավանդույթներ: Այստեղ ստեղծագործել են Վարդան Աճեմյանը, Գրիգոր Մկրտչյանը, Երվանդ Ղազանչյանը, Հակոբ Ղազանչյանը, Խորեն Աբրահամյանը, Ալբերտ Մկրտչյանը, Նիկոլայ Ծատուրյանը, և այսօր պետք է կարողանաս նման մեծ արվեստագետների աշխատանքը շարունակել, պահպանել ունեցած ավանդույթները և կառուցել նորը»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է թատրոնի տնօրեն և գեղարվեստական ղեկավար Լյուդվիգ Հարությունյանը:

Նշում է՝ թատրոնն այսօր կարողանում է իր աշխատանքով մրցակցել մայրաքաղաքի բոլոր թատրոնների հետ: «Վերջին տասը տարվա ընթացքում չկա մի ամիս, որ թատրոնը հյուրախաղերով հանդես չգա մայրաքաղաքում և մարզերում, խոսքը ոչ թե մեկ, այլ մի քանի ներկայացումների մասին է: Վերջին 3-4 տարվա ընթացքում թատրոնը կարողացավ ընդլայնել իր հյուրախաղերը՝ ընդհուպ մինչև ԱՄՆ, Լիբանան և այլուր: Թատրոնն առաջիններից էր, որ որոշեց՝ պետք է ունենալ մենեջմենթի դպրոց: Պրոդյուսեր երևույթը մտավ թատրոն, և կարողացան ճիշտ համագործակցել պրոդյուսերը և թատրոնի գեղղեկավարը, կարևորվեց թատրոնը փիառի: Շատ կարևոր է, այն էլ հիմա՝ 21-րդ դարում, հասարակությանը ճիշտ ներկայացնել թատրոնի աշխատանքը: Մեծ թիմ ստեղծվեց՝ հասարակության հետ կապերի պատասխանատու, որն առաջ չի եղել, դիզայներ, ռեժիսոր, որը նկարում է ներկայացման մասին պատմող ֆիլմ, պրոդյուսեր, ունեցանք պաշտոնական կայք և այլն: Սրա հիմքերը ես չեմ դրել, բայց փորձում եմ շարունակել:

Հիմա ներկայացումների գեղարվեստական որակի մասին: Մի քանի տարի առաջ որոշվեց հետևյալը՝ թատրոնը չունի ռեժիսոր, այստեղ հրավիրվում են տարբեր ռեժիսորներ, պարտադիր չէ, որ թատրոնի գեղղեկավարը միշտ ինքն անի բեմադրություններ: Մոտ տասը տարի է՝ Գյումրու թատրոնը հրավիրում է Հայաստանի լավագույն ռեժիսորներին, դերասաններին: Սա շատ կարևոր է մեզ համար, քանի որ լինում են գեղարվեստական տարբեր ճաշակներ և մոտեցումներ՝ Արթուր Սահակյան, Հրաչյա Ղազարյան, Հրաչ Քեշիշյան, Նիկոլայ Ծատուրյան և այլք, նրանց կողքին երիտասարդներն են, որոնք ևս տարբեր բեմադրություններ են անում: Մի կարևոր բան ևս: Կարծում եմ՝ առաջիններից մեկն էինք, թատրոնի համար հատուկ պիես գրվեց, սկսեցինք աշխատել ժամանակակից դրամատուրգների հետ: Աշխատեցինք Անահիտ Աղասարյանի հետ, գրեցինք «Հարսանիք թիկունքում» պիեսը, բեմադրեցինք այն: Այդ ներկայացման ծնունդը ժամանակի պահանջ էր, գաղտնիք չէ, թե այն ինչ պատմություն ունեցավ, հետագայում նաև ֆիլմ նկարահանվեց: Հասկացանք, որ շատ կարևոր է, երբ աշխատում ես դրամատուրգի հետ, և պիեսը ծնվում է թատրոնում»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Ասում է՝ հետագա քայլերն արդեն երիտասարդ դրամատուրգներին թատրոնի աշխատանքների մեջ ներգրավելն էր: «Ծնունդով գյումրեցի դրամատուրգ Վազգեն Զաքարյանը պիեսներ գրեց, և սկսեցինք բեմադրել, երիտասարդ ռեժիսոր Տաթև Ժաքյանը բեմադրում է նոր պիես, որը գրել է երիտասարդ դրամատուրգ Մարիա Ակոպովան: Արդյունքում՝ ունենք կոլեկտիվ աշխատանք և պիեսներ, որոնք ժամանակի պահանջն ունեն: Դասականը պետք է միշտ լինի թատրոնում, բայց պետք է գա նաև նոր միտքը: Այսօրվա երիտասարդները շատ հետաքրքիր են մտածում»,-ընդգծում է Հարությունյանը:

Հիշեցնում է՝ թատրոնի 150-ամյակի կապակցությամբ իրենց ուժերով ստեղծվեց «Մհեր Մկրտչյան» փոքր բեմը:«Բացի նրանից, որ թատրոնն ունի մեծ դահլիճ, ունի նաև էքսպերիմենտալ բեմ, որտեղ բեմադրվում են միայն նորարարական պիեսներ, հիմնականում ստեղծագործում են երիտասարդները: Մեր այս ներկայացումները մասնակցել են բազում փառատոնների»,-հավելում է թատրոնի տնօրենը: Փաստորեն, թատրոնում սերնդափոխությունը բավականին հետաքրքիր ձևով է տեղի ունենում: «Կարծում եմ՝ այն սահուն է եղել, քանի որ ունեցել են շատ առողջ դատողությամբ մեծեր: Երիտասարդ տարիքում դարձա թատրոնի գլխավոր ռեժիսոր, հետո գեղղեկավար: Իմ կողքին եղել է Նիկոլայ Ծատուրյանը, և ինքն իր ցանկությամբ առաջարկել է, որ իրեն փոխարինեմ ես: Նա այսօր էլ թատրոնում է, գեղարվեստական խորհրդատուն է: Բնական է՝ երբ տեսնում ես նման մոտեցում մեծերի կողմից, չես կարող այլ կերպ վարվել: Ինձ համար կարևոր է, որ երիտասարդները լինեն թատրոնում: Ուսումը կարևոր է, բայց կարևոր է տեսական գիտելիքները գործնականում կիրառելը»,- ընդգծում է թատրոնի գեղղեկավարը:

Իսկ զրույցի վերջում՝ ավանդական հարց խնդիրների մասին: «Գեղարվեստական տեսանկյունից ինքներս ենք մեզ համար խնդիրներ ստեղծում: Ինչ վերաբերում է վարչարարությանը... Լինելով պետական թատրոն, ֆինանսավորվելով պետության կողմից՝ ինքդ պիտի կարողանաս շատ հարցեր լուծել: 2019 թ.-ից թատրոնի ամբողջ բեմահարթակն ու գորգածածկը փոխվեց, թատրոնը վերանորոգվեց: Բայց կան խնդիրներ, որոնք ինքնուրույն լուծել չես կարող: Լուսային ու հնչյունային համակարգը հին է, նոր տեխնիկայի անհրաժեշտություն կա: 21-րդ դարում չես կարող հին լուսարձակներով ներկայացում բեմադրել, զարմացնել հատկապես պատանիներին: Այս խնդիրն առանց պետական աջակցության լուծել չենք կարող: Տանիքի նորոգման խնդիր կա, ունենք բեմական հին սարքավորումներ, որոնք խաթարվել են, իրենց «դարն ապրել»:

Որքան էլ տարաբնույթ հարցերը փորձում ենք ինքնուրույն լուծել, բայց պետության աջակցությունը շատ կարևոր է»,-եզրափակում է Գյումրու Վարդան Աճեմյանի անվան պետական դրամատիկական թատրոնի տնօրեն և գեղղեկավար Լյուդվիգ Հարությունյանը՝ հրավիրելով դեկտեմբերի 10-ին ներկա գտնվել «Մաուգլի» մեծամասշտաբ ներկայացման պրեմիերային: