Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Մեր երկրում չկա սննդի անվտանգության ռիսկի վրա հիմնված համակարգ». «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Վերջին շրջանում սննդային թունավորումները բավականին շատ էին, ահազանգերը հաջորդում էին մեկը մյուսին: Պատկան մարմինները ստուգումներ իրականացրեցին, հանդես եկան համապատասխան հայտարարություններով: Դեռ նախորդ տարի սպիրտից թունավորման դեպքեր գրանցվեցին, արձանագրվեցին մահվան դեպքեր, այս ամենի մասին բավականին խոսվեց, բայց այդպես էլ չտրվեցին կարևոր հարցերի պատասխաններ: Էկոկենտրոնի սննդի ռիսկերի կենտրոնի ղեկավար, սննդագիտության դոկտոր (Իտալիա) Դավիթ Պիպոյանը նշում է՝ ունեցանք թունավորման դեպք նախորդ տարի, խոսվեց դրա մասին, սակայն ոչինչ չարվեց:

«Այդպես կարող եմ հիշել բազմաթիվ այլ դեպքեր: Ցավոք, մեզ մոտ բոլոր խնդիրները կրում են դեպքային բնույթ: Ամբողջ աշխարհն անցել է այդ տերմինաբանությանը, այսինքն՝ երբ տեղի է ունենում մի դեպք, նոր սկսում ենք խոսել այդ պրոբլեմի մասին: Հավաստիացնում եմ՝ դա ամենաձախողված փորձն է, և դա ցույց են տալիս բոլոր այն երկրները, որոնք լուծումների գնում են դեպքերով: Եթե չես ուզում նման դեպքեր ունենալ, նախորդներից պետք է դասեր քաղես և իրականացնես միջոցառումներ, որոնք ուղղված կլինեն կանխարգելմանը: Երբ սննդամթերքի անվտանգության ապահովման սկզբունքը ոչ թե կանխարգելման, այլ կոնկրետ խախտումից հետո արձագանքման սկզբունքն է, ապա, բնականաբար, կլինեն և կան թունավորման բազմաթիվ դեպքեր:

Ցավոք, անցած տարի ունեցանք նաև մահացության դեպքեր: Պատճառները բազմազան են: Որպես գլոբալ պատճառ պետք է նշել համակարգային լուրջ բացերը, որոնք առաջանում են առաջին հերթին օրենսդրական բացերից ելնելով: Իրականում նշեմ՝ ոչ թե օրենսդրական բացերն են, որ համակարգերը չկան, այլ պարզապես ուշադիր չենք անվտանգության կառավարման համակարգերի ներդրման ուղղությամբ: Այսօր ամբողջ աշխարհը հանրային սննդի կետերում անվտանգության համակարգի պահանջ է դրել, որոնք կոչվում են վտանգի վերլուծության և հսկման կրիտիկական կետեր: Մեզ մոտ ևս կա ժամանակացույց, ասվում է, որ Հայաստանում ևս պետք է ներդրվի, տարիներ շարունակ սպասում ենք, վերջին օրը մոտենում է, համակարգը չենք ներդնում, ժամանակացույցը երկարեցնում ենք:

Սա անհասկանալի մի բան է դարձել, կարծես թե, ավելի շատ ձևական մի փաստաթուղթ լինի, որ միջազգային կառույցներին ասենք՝ այդ կանոններն ընդունել ենք, ունենք թղթի վրա գրված: Բայց ո՞ւմ է պետք թղթի վրա գրած կանոնը, եթե փաստացի կյանքի կիրառություն չունի այս համակարգը: Հաջորդն ինչ կուզենայի շեշտել՝ ամբողջ աշխարհում հանրային սննդի կետերը, արտադրությունները մրցակցում են իրար հետ իրենց անվտանգության կառավարման համակարգերով: Մենք իրար հետ ավելի շատ մրցակցում ենք շքեղ կահույքով, սպասքով, ուտելիքներով: Ոչ միայն կառավարման համակարգերով չենք մրցակցում, այլ, գուցե շատ վատ բան եմ ասում, թե ում մոտ կդրսևորվեն թունավորման դեպքեր: Հանրային սննդի մեկ ցանցում թունավորման դեպքերը չավարտած, հաջորդ՝ բավականին մեծ ցանցում գրանցվեցին թունավորման դեպքեր»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Պիպոյանը:

Ընդգծում է՝ եթե խնդիրներին չենք տալիս օպերատիվ և ֆունդամենտալ լուծում, որոշ ժամանակ հետո կունենանք թունավորման հերթական դեպքերը: «ԶԼՄ-ները կգրեն այդ մասին, կհիշեն նախորդները, պատկան մարմինները անհասկանալի բովանդակությամբ հաղորդագրություններ կտարածեն, հասարակությունն էլ տերմինների կեսը չի հասկանա, կբողոքեն և ամեն ինչ կանցնի, կգնա: Ամենացավալին այստեղ նաև հանրային ընկալման խնդիրն է: Երբ երկրում կա մասսայական թունավորման դեպք, և այդ ցանցն օրեր անց սկսում է աշխատել, ու հաճախորդները շարունակում են այցելել հանրային սննդի այդ նույն կետերը, հավատացեք՝ այս երկրում շատ դժվար է հանրային իրազեկման միջոցով իրականացնել լուրջ աշխատանք, որպեսզի հասարակության իրավագիտակցության մակարդակը հասնի այն աստիճանի, որ ասես՝ եկեք ոչ թե պետության, այլ հանրային դաշտի օգնությամբ լուծենք այս խնդիրը: Արդյունքում՝ հանրային դաշտը չի կարողանում հարց լուծել, այդ խնդիրներին լուծումներ տալու հարցում պետությունն էլ արտառոց ցանկություն չունի»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Ասում է՝ սննդամթերքի անվտանգության խնդիրները գլոբալ են, հատվածական չեն: «Երկրում չկա սննդի անվտանգության ռիսկի վրա հիմնված համակարգ: Դա նշանակում է, որ չկան անվտանգության կառավարման համակարգեր, որովհետև, երբ երկիրն ունի անվտանգության կառավարման համակարգեր՝ հետագծելիություն սնման շղթայի բոլոր փուլերում, այդ երկրում հնարավոր է ապահովել անվտանգություն, չկա, ուրեմն հնարավոր չէ: Մեր երկրում այն չկա: Կամայական պատկան մարմինն ասում է՝ «հետագծելիության սկզբունքով հետ գնացինք…»: Ի՞նչ հետագծելիության սկզբունք: Հայաստանում ապրանքների քանի՞ տոկոսը մակնշված չէ, կենդանիների համարակալում չկա, միրգ-բանջարեղենն արտադրվում է, ով և որտեղ ցանկանում, վաճառում է, մեկ ապրանքաուղեկից փաստաթուղթ չկա: Ինչպե՞ս եք ապահովում հետագծելիության սկզբունք: Այս պայմաններում գտեք, թե որտեղ թունաքիմիկատ կար, ապրանքը որտեղից եկավ և ուր գնաց»,-եզրափակում է Դավիթ Պիպոյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխելՄեկ օրում հանրապետությունում արձանագրվել է 16 ՃՏՊ. 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորվել Արտառոց դեպք՝ Գեղարքունիքում․ հայրը կասկածվում է դստերը ծեծելու և սեռական հարաբերության փորձի համար Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Բոլոր ծրագրերը պետք է սպասարկեն Արցախ մեր հավաքական, անվտանգ ու արժանապատիվ վերադարձի տեսլականին Տավուշում տեղի ունեցողը կոպիտ սխալների արդյունք է. ԹաթոյանՍեպտեմբերից աշակերտներն այլևս գնահատական չեն ստանա Ադրբեջանի ՄԻՊ-ն օկուպացված Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ «Զանգի, ասա` ռnւմբ կա «Դալմա մոլ»-ում». զգուշացե՛ք, թիրախում երեխաներն են (լուսանկար) Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանԱզատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»Ու՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Հայաստանը վերածվում է Արեւմուտքի՝ ծայրահեղ վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի․ Զախարովա ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով տուժածների թիվն աճել է Ռուսաստանը չի պատրաստվում կռվել ՆԱՏՕ-ի հետ, սա ուղղակի անհեթեթություն է. Պուտին Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Նավթի գներն աճել են Ոսկու գինն աճել է «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Կառավարության որոշումը՝ ջրի սակագնի վերաբերյալ «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար ԱԱԾ սահմանապահ զորքերը կազմակերպում է ընդունելություն «Զվարթնոց», «Բագրատաշեն» և ՀՀ պետական մյուս սահմանային անցակետերում ծառայության անցնելու համար (տեսանյութ) Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն կատարողները հավաքագրվել են ԻՊ-ի «Խորասանի ձայն» տաջիկական ՏԳ ալիքի միջոցով Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Եղանակային վատ պայմանների պատճառով Վրաստանից Հայաստան տանող ճանապարհը փակ է Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակել են 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոսներ Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ հինգշաբթի է. ժամերգությունից հետո կատարվում է ոտնլվայի արարողություն Սամվել Շահրամանյանը Le Figaro-ին ասել է՝ քանի հայ է մնացել օկուպացված Արցախում Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով բեռնատարների համար, դժվարանցանելի՝ մյուս տեսակի տրանսպորտային միջոցների