Yerevan, 28.March.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Արդյո՞ք մենք օգտագործում ենք իսկական դարչին. «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Դարչինը կամ ցեյլոնյան դարչնածառը (լատ.՝ Cinnamomum verum) դափնազգիների ընտանիքի ծառ է, որի չորացրած կեղևն էլ օգտագործում են որպես համեմունք։ Աճում է Շրի-Լանկայում և Հարավային Հնդկաստանում, մշակվում է Սեյշել յան կղզիներում, Վեստ Ինդիայում և արևադարձային Ասիայում։ Դարչինը հայտնի է հնուց ի վեր։ Այն բավականին բարձր է գնահատվել հին ազգերի կողմից, այդ պատճառով էլ հաճախ այն նվիրել են միապետներին ու այլ իշխանավորներին։ Դարչինը ներմուծվել է Հին Եգիպտոս Հին Չինաստանից մինչև մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակը, այն հիշատակված է Կտակարանում, երբ Մովսես մարգարեին խորհուրդ է տրվում օգտագործել քաղցր դարչին։ Դարչինի մասին գրել են նաև Հերոդոտը և այլ հին հեղինակներ։

Դարչինը օգտագործել են Հին Հռոմում դիակիզումների ժամանակ, իսկ Ներոն կայսրը, որոշ աղբյուրների համաձայն, 65 թվականին այրել է դարչինի տարեկան պաշարը իր կնոջ՝ Պոպպեյ Սաբինի մահվան ժամանակ։ Միջին դարերում արևմուտքի երկրների համար դարչինի ծագումը հանելուկ է եղել։ Արաբ վաճառականները համեմունքը ցամաքային ճանապարհով տարել են Եգիպտոս՝ Ալեքսանդրիա, որտեղ այն գնել են իտալացի վենետիկյան վաճառականները, որոնք Եվրոպայում համեմունքի վաճառքի մենաշնորհ են ունեցել։ Այդ առևտրի դադարեցումը, որը պայմանավորված է եղել այլ միջերկրածովային ուժերի ի հայտ գալով, ինչպես Մամլուքների դինաստիան և Օսմանյան Կայսրությունը, դարձել է այն բազմաթիվ հանգամանքներից մեկը, որ եվրոպացիներն ակտիվորեն սկսել են ծովային ուղի փնտրել դեպի Ասիա։ Ի վերջո, 15-րդ դարի վերջում պորտուգալացի առևտրականները հասել են Ցեյլոն (Շրի-Լանկա) և փոխառել Սալագամա կաստայի դարչինի արտադրության ավանդական ձևը։ 1518 թվականին պորտուգալացիները կղզում հիմնել են ամրոց և իրենց մենաշնորհը պահպանել ավելի քան 100 տարի։

Հոլանդացի առևտրականները, միություն կազմելով Ցեյլոնի Քանդի թագավորության հետ, դուրս են մղել պորտուգալացիներին։ Նրանք 1638-1640 թվականներին հիմնել են փոստային ծառայություն, իրենց ձեռքը վերցրել գործարանների նկատմամբ հսկողությունը և 1658 թվականին վերջնականապես դուրս մղել պորտուգալացիներին։ Ահա մի պահպանված գրառում այդ ժամանակներից. «Կղզու ափերը լիքն են դրանով, և այն լավագույնն է ամբողջ արևելքում, եթե կանգնես քամու ուղղությամբ, ապա կարելի է դարչինի հոտը զգալ նույնիսկ ափից 8 լ յո հեռավորության վրա»։ Հոլանդիայի՝ արևելահնդկական ընկերությունը շարունակել է վայրի դարչին հավաքել և արդյունքում աճեցրել է անգամ սեփական ծառերը։ 1976 թվականին անգլիացիները դուրս են մղել հոլանդացիներին, չնայած ցեյլոնյան մենաշնորհն արդեն այնքան էլ կարևոր չի եղել։ Դարչինի ծառեր սկսել են աճեցնել այլ տեղերում, դարչինը դարձել է մատչելի, իսկ սուրճը, թեյը, շաքարն ու շոկոլադը սկսել են դուրս մղել նախկինում հայտնի այդ ավանդական համեմունքի մշակությունը Ցեյլոնից։

Այնուամենայնիվ, ցեյլոնյան դարչինի կեղևն ավելի բարձր է գնահատվում, քան, օրինակ՝ չինականը։ Դարչինը հիմնականում օգտագործվում է խոհարարության մեջ որպես համեմունք կամ հոտավետ հավելում։ Դարչինն ունի նաև «ազգակից»՝ կասսիանը (Cinnamomum aromaticum), որը երբեմն վաճառվում է հենց դարչինի անվան տակ, բայց այն, ի տարբերություն իսկական դարչինի, պարտադիր պետք է պիտակավորվի որպես «ինդոնեզական դարչին»: Իսկական դարչինից վերցնելով միայն կեղևի ներքին բարակ շերտը՝ ստանում են լավագույն, քիչ խիտ և ավելի փխրուն կազմության համեմունք: Իսկական դարչինը ավելի ուժեղ և սուր համեմունք է: Ինդոնեզական դարչինը սովորաբար միջին կամ մուգ կարմրաշագանակագույն երանգ ունի, և քանի որ օգտագործվում է ամբողջ կեղևը, ապա կառուցվածքով ավելի շատ ծառ է հիշեցնում: Դարչինի մեծ մասը, որը վաճառվում է ներկայումս, իրականում հենց «ինդոնեզական դարչինն» է, չնայած այն իսկական դարչինից տարբերվում է ինչպես արտաքին տեսքով, այնպես էլ իր քիմիական կազմով:

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

AraratBank places its 27th issue of dollar bonds Ucom launches network modernization efforts in few regions of ArmeniaUcom Launches Network Modernization Efforts in Regions of Armenia5 000 dram bonus from IDBank for pension card holders World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the countryIDBank as a Participant in the Conference of My Forest Armenia NGOIDBank issues the 1st tranche of dollar bonds of 2024In 2023, the SME Loan Portfolio of Ameriabank Reported More Than 30% GrowthMining plays an important role in providing materials for energy transition and green economy: Roman Khudoli Amio digital cards with unlimited opportunities and 5% cashbackInternational Client’s Day at IDBank Termination of service of MIR cards. IDBankThree Sad Stories about FraudstersUcom showed high and stable growth in fixed and mobile communications in 2023 The number of Team mobile subscribers is over 1 million On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded 3,780,052 Drams to the City of Smile Fund: The Power of One Dram Will Go to My forest Armenia in MarchGlobal Finance Recognizes Ameriabank's Leadership in Sustainable Finance in ArmeniaHow AMIO succeeded in gathering its team, partners and customers around a common goalWhat to Give on The Occasion of Women's Day? Idram and IDBankHalf Price for Everyone and up to AMD 15.000 Welcome Bonus for New Customers. IDBank Ucom congratulates everyone with spring holidays with a special offer Doing Digital Forum Returns Featuring Brett King as Keynote Speaker We celebrate the successes of AMIO BANK and Ingo Armenia in 2023ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structureA Millionaire Wanted: New Draw from IdramUcom's fixed network is now available at AshtarakVisa & Unibank Unique opportunities to Olympic Games fans thanks to Visa in ArmeniaThe renovated Ucom sales and service center opened at Komitas 30Privileged conditions with the Business Prime packageInterview with Chairman of BOGG PLC Mel CarvillGet 5% cashback on your AMIO digital card! Get 5% cashback on your AMIO digital card!Book Giving Day in Khnko Aper Library. IDBankTransfer your loan and take benefit of the 1.5% low interest refinancing offerAraratBank Donates to Regional Libraries: BOOKS FOR ALLAmeriabank set to join BOGG, a London Stock Exchange (LSE) listed financial group as a standalone entityWhich Book to Choose as a Gift for the Book Giving Day? A Piece of Advice from Idram and IDBankAMIO BANK will start the leasing process in the immediate futureFast Bank has received a Mastercard membership license Two new sports channels in Ucom's uTV channel listA bunch of smiles in the city. "Artsakh" branch of AMIO BANK has been reopened A network ready for the transition to 5G and qualitatively new television. Ucom signed official agreements with Nokia and MediaKindHow to Celebrate Love Days? A Piece of Advice from Idram and IDBankVisa Travel card - your best friend of the road Ardshinbank announces agreement to acquire HSBC ArmeniaFastex to Provide up to 5 Million $FTN to the “Olympionic” Sports FoundationAMD 3,665,972 to Armenian Mothers. In February, Cancer Awareness Month, The Power of One Dram will be directed to the City of Smile Ambassadors accredited to Armenia, Galaxy Group and Ucom leaders spoke at the largest event of the European Business Association Idplus Digital Fuel Cards: Everyone Makes a Plus