Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Աերոստատ. ողբերգությունների պատճառ դարձած, բայց գրավչությունը չկորցնող «փոխադրամիջոցը». «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

«Աերոստատը» հունարենից թարգմանվում է որպես «օդում կանգնած» (անշարժ): Իրականում դա շատ պարզ կառուցվածք է. մեծ գնդաձև պարկ՝ պատրաստված ռետինե գործվածքից, տաք օդով կամ ջրածնով լցված (ներկայումս՝ նաև հելիումով): Ապա զամբյուղն է (aka gondola), որը մալուխների միջոցով միացված է գնդաձև պարկին։ Աերոստատի առաջին նմուշները, ասոցացված դրանց գյուտարարի հետ, երկար ժամանակ կոչվել են «մոնգոլսֆերաներ»:

Բացի դա, Սեզար Չարլզի պատվին երբեմն օգտագործվել է նաև «չարլերիեր» կամ «շարլերիեր» անվանումը, բայց այդ տարբերակը շատ ավելի քիչ է տարածված եղել: Առաջին կինը, որը ազատ թռիչք է իրականացրել աերոստատով, եղել է մադամ Թիբլը: Դա տեղի է ունեցել 1784 թվականի մայիսի 20-ին Ֆրանսիայում։ Այդ միջոցառմանը մասնակցել է Շվեդիայի թագավորը։ Ժամանակի ընթացքում պարզվել է, որ աերոստատները լիովին կախված են օդային հոսքերի շարժումներից, ուստի առաջացել է դրանց կառավարման հարցը։ Դեռևս 1784 թվականին ֆրանսիացի ԺանՊիեռ Բլանշարն է զամբյուղին կցել ձեռքի շարժումով աշխատող վեցթևանի պտուտակ: Իհարկե, դա ոչ մի կերպ չի ազդել աերոստատի տեղաշարժի վրա։

Բլանշարն, ընդհանուր առմամբ, կիրք է ունեցել օդային ճանապարհորդության նկատմամբ։ Նա նույնիսկ զոհվել է թռիչքի ժամանակ՝ 1809 թվականին սրտի կաթվածից: Իսկ 10 տարի անց աերոստատով թռիչքի ժամանակ զոհվել է նաև նրա այրին։ Ճիշտ է, դա արդեն տեղի է ունեցել ջրածնի հետ անզգույշ վարվելու պատճառով։ Բանն այն է, որ նա և իր ընկերները որոշել են աերոստատից ճայթուկներ բաց թողնել: Բնականաբար, աերոստատը, որը լցված է եղել ջրածնով, բռնկվել է, և ողջ անձնակազմը զոհվել է։ Աերոստատներ ստեղծվել են նաև ԱՄՆ-ում: Իսկ առաջին ամերիկյան թռիչքը կատարել է նույն Ժան Պիեռ Բլանշարը։ Խորհրդային Միությունը ևս հետ չի մնացել Եվրոպայից. օրինակ՝ 1935 թվականին խորհրդային օդագնաց Ռոմանովը աերոստատով բարձրացել է 9,8 կմ։ Բայց միայն բարձրությունը չի եղել նրա ռեկորդը։

Բանն այն է, որ թռիչքի ժամանակ նա գտնվել է բաց տարածքում։ Այսինքն, նա առանց որևէ պաշտպանության բարձրացել է շնչելու համար գործնականում ոչ պիտանի բարձրություն։ Աերոստատով թռիչքները եղել են շատ վտանգավոր: Պայթուցիկ ջրածինը և հելիումը հաճախ են աղետների հանգեցրել։ Այդ իսկ պատճառով քսաներորդ դարի 40-ական թվականներին Խորհրդային Միությունում աերոստատներով թռիչքներն արգելվել են: Այդ դադարը տևել է մինչև 1962 թվականը, երբ ստեղծվել է Լենինգրադի ավիացիոն գիտահետազոտական բյուրոն։ Դրա նպատակը ԽՍՀՄ-ում օդագնացության աշխուժացումն էր։

Հենց այդ կոնստրուկտորական բյուրոյի հիման վրա էլ հաջորդ 20 տարվա ընթացքում կառուցվել են տասնյակ խորհրդային աերոստատներ։ Այդ նախագծերում օգտագործվել են ամենաառաջադեմ և նորարարական այն տեխնոլոգիաները, որոնք մշակվել են խորհրդային ինժեներների և գյուտարարների կողմից օդագնացության համար: Պետք է, սակայն, նշել, որ Արևմուտքում այդ տեսակի տեխնոլոգիայի զարգացումն ավելի արագ է ընթացել, չնայած այնտեղ օգտագործվել են Խորհրդային Միությունում կատարված բազմաթիվ մշակումներ։ Աերոնավագնացության զարգացմանը նպաստել է նաև ռադիոտեխնիկայի զարգացումը։ Նրա օգնությամբ շատ ավելի հեշտ է դարձել հետևել աերոստատի շարժին և չկորցնել նրա կապը ցամաքի հետ։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել