Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Իրադարձությունների հետագա զարգացումը շատ բանով կախված կլինի նրանից, թե արդյո՞ք Փաշինյանը կմնա իշխանության ղեկին․ «Փաստ»

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

 ritmeurasia.org-ը «Հայացք Վրաստանից. Հայ-ադրբեջանական սրացում» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Թբիլիսին անհանգիստ հետևում է հայ-ադրբեջանական հերթական սրացմանը՝ չբացառելով, որ եթե ռազմական գործողությունների վերսկսման դեպքում Ռուսաստանը, այնուամենայնիվ, որոշի օգնության հասնել իր դաշնակից Երևանին, ապա Վրաստանը նույնպես կարող է անուղղակիորեն ներքաշվել այդ հակամարտության մեջ։ Ինչպես ասել է վրացի անկախ վերլուծաբան Զաալ Անջափարիձեն, այս անգամ հայադրբեջանական սահմանային սրման պատճառը հավանաբար Ադրբեջանի ցանկությունն էր ճեղքել միջանցք դեպի Նախիջևան և դրանով իսկ Թուրքիայի հետ ընդհանուր սահման ստանալ։

«Բաքուն, ըստ երևույթին, որոշել է օգտվել այն հանգամանքից, որ Ռուսաստանն այժմ հիմնականում կենտրոնացած է Ուկրաինայի վրա և այնքան էլ հակված չէ աջակցել Հայաստանին ՀԱՊԿ-ի միջոցով։ Իսկ այն, որ կողմերը միմյանց մեղադրում են սադրանքների մեջ, սովորական պրակտիկա է, որը մենք նախկինում էլ ենք նկատել»,- ասել է վերլուծաբանը։ Ինչ վերաբերում է կովկասյան տարածաշրջանի երկրների նկատմամբ Արևմուտքի ակտիվության աճին, ԵՄ ներկայացուցիչների հայտարարություններին և հատկապես Շառլ Միշելի ջանքերին, ապա Զաալ Անջափարիձեն թերահավատորեն է նայում դրանց և հիշեցնում, որ ժամանակին նմանօրինակ ջանքերը Վրաստանում անարդյունավետ են եղել: «Ես չեմ հավատում Եվրամիության միջնորդական ջանքերին, քանի որ եթե այդ ջանքերն արդյունավետ լինեին, բնականաբար, զինված բախումներ չէին լինի։ Գործընթացը կմտներ դիվանագիտական հուն: Եվ նույնիսկ դեպի Նախիջևանի անկլավ միջանցքի հարցը կորոշվեր ոչ թե մարտի դաշտում, այլ բանակցությունների սեղանի շուրջ։

Բայց Շառլ Միշելը այնքան էլ լավ միջնորդ չէ»,- նշել է վերլուծաբանը։ Նրա խոսքով, Եվրախորհրդի նախագահի միջնորդական ջանքերը ձախողվել են, և վերջին իրադարձությունները ցույց են տալիս, որ այն նախկին պայմանավորվածությունները, որոնք իբր խաղաղություն էին բերելու Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, այժմ փակվել են։ Անջափարիձեի խոսքով, սեպտեմբերի 14-ին կողմերի միջև ձեռք բերված հրադադարի պայմանավորվածությունը ժամանակավոր իրադարձություն է, քանի որ հիմնական խնդիրը չի լուծվել։ «Քանի դեռ Ադրբեջանը և Թուրքիան, որը նույնպես շահագրգռված է Ադրբեջանի հետ ընդհանուր սահման ունենալու հարցում, մուտք չեն գործել դեպի Նախիջևան, բնականաբար կանգ չեն առնի, և Էրդողան-Ալիև զույգը կշարունակի առաջ մղել իրենց շահերը»,- պարզաբանել է Անջափարիձեն։ Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ապա, վրացագետի խոսքով, նա շատ խոցելի վիճակում է հայտնվել այն առումով, որ այժմ չի կարող ռազմական ճանապարհով պաշտպանել Հայաստանը։

«Ռուսաստանը չի ցանկանում վիճել Ադրբեջանի հետ, որովհետև դա ինքնաբերաբար խնդիրներ կառաջացնի Թուրքիայի հետ հարաբերություններում։ Ուստի, հիմա Մոսկվան տատանվում է և փորձում է նվազագույն կորուստներով դուրս գալ ստեղծված իրավիճակից»,- ասել է Անջափարիձեն։ Իսկ Ադրբեջանը, ըստ վրացի փորձագետի, այսօր բավականին նշանակալից խաղացող է դարձել տարածաշրջանում հատկապես ԵՄ-ի հետ էներգակիրների մատակարարման կրկնապատկման մասին համաձայնագրի կնքումից հետո և իր շուրջ ստեղծել է մի տեսակ պաշտպանիչ գոտի։ Հայաստանը, ըստ Անջափարիձեի, հայտնվել է շատ աննախանձելի վիճակում և հույս ունի ստանալ արտերկրում գտնվող իր մեծ սփյուռքի աջակցությունն ու օգնությունը։

«Բախումները սկսվելուն պես Փաշինյանը առաջին հերթին զանգահարեց Բլինկենին, իսկ հետո՝ Մակրոնին, այսինքն՝ այն երկրների ղեկավարներին, որտեղ մեծ ու ազդեցիկ հայկական սփյուռք կա։ Վերջին, բայց ոչ պակաս կարևոր բանն այն է, որ հայկական սփյուռքի ազդեցության տակ տեղի ունեցավ Փելոսիի այցը Հայաստան։ Եվ դա ինձ հիշեցրեց նրա այցը Թայվան: Ռազմական գործողությունների ֆոնին նրա ցուցադրական այցը Երևան ասես Հայաստանին աջակցության ժեստ է։ Եվ հայկական սփյուռքն ակնհայտորեն իր դերն ուներ դրանում»,- ենթադրել է վերլուծաբանը։ Ըստ Անջափարիձեի, իրադարձությունների հետագա զարգացումը շատ բանով կախված կլինի նրանից, թե արդյո՞ք Փաշինյանը կմնա իշխանության ղեկին։ «Դատելով իր վերջին հայտարարությունից՝ Փաշինյանը հակված է Ղարաբաղը վերադարձնել Ադրբեջանին, քանի որ միջազգային հանրությունն այն ճանաչում է որպես Ադրբեջանի անբաժանելի մաս։ Եվ եթե դա այդպես է, ապա Հայաստանը պետք է այնտեղից դուրս բերի իր զինված կազմավորումները և դրա դիմաց ստանա այնտեղ մնացած հայ բնակչության անվտանգության և իրավունքների պաշտպանության ամուր երաշխիքներ։

Դատելով վերջին տեղեկություններից, կա հայ բնակչության արտագաղթ Ղարաբաղից։ Բայց այն հայերը, ովքեր կմնան այնտեղ, իրենց իրավունքների պաշտպանության կարիքն ունեն։ Եվ այստեղ հարց է առաջանում, թե ի՞նչ դեր կարող է ունենալ Ռուսաստանը այդ հարցում, և ինչպե՞ս կնպաստի Եվրամիությունը դրան»,- ասել է վերլուծաբանը։ Նա չի բացառել, որ Ադրբեջանի վրա որոշակի ճնշում կգործադրվի, որպեսզի երբ Ղարաբաղը վերադառնա Բաքվի վերահսկողությանը, այնտեղի հայ բնակչության իրավունքները չոտնահարվեն։ Ըստ Անջափարիձեի, եթե Փաշինյանը, այնուամենայնիվ, որոշի և ստորագրի Լեռնային Ղարաբաղը Ադրբեջանին վերադարձնելու մասին փաստաթուղթը, ապա նա դրանով քայլ կանի Հայաստանի՝ ռուսական կախվածությունից ազատելու ուղղությամբ։

«Այսպիսով, Փաշինյանը մեծ և լուրջ քայլ կանի այն առումով, որ Հայաստանն այլևս այդքան կախված չի լինի Ռուսաստանից, քանի որ հենց Ռուսաստանի աջակցությունն է նպաստել Հայաստանի դիրքորոշմանը Ղարաբաղի հարցում։ Հենց այդ աջակցությունը թուլացավ, եղան այն հետևանքները, որոնք մենք այսօր տեսնում ենք»,- պարզաբանել է փորձագետը։ Ինչ վերաբերում է հայ-ադրբեջանական հերթական սրացման դեպքում Վրաստանին սպառնացող հնարավոր սպառնալիքին, ապա, ըստ Անջափարիձեի, դա կարող է լինել այն դեպքում, եթե Ռուսաստանը Վրաստանից պահանջի ճանապարհ Հայաստան զորքեր և զինտեխնիկա տեղափոխելու համար։ Իսկ Վրաստանի համար դա շատ տհաճ սցենար կլինի։ Սակայն Թբիլիսիում հույս ունեն, որ իրադարձությունների նման զարգացում չի լինի։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել