Երբ և ինչպես այլասերվեց պրոֆեսիոնալ սպորտը. «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Պրոֆեսիոնալ սպորտը, բացի մեծ հետաքրքրությունից, մրցակցությունից, ենթադրում է մեծ փողեր, ինտրիգներ, դոպինգներ, տրանսֆերներ, գովազդ և այլն... Բայց պատկերացրեք, որ ներկայիս զարգացած պրոֆեսիոնալ սպորտը եղել է և նախկինում, ընդ որում՝ այն ժամանակ էլ են այդ ոլորտում փողերի հսկայական շրջանառություններ եղել: Դրանք եղել են օլիմպիական խաղերի ժամանակ հին Հունաստանում և Հռոմում: Թվում է, թե այն հին ժամանակներում մրցումները անցնում էին անշահախնդրության և ազատ մրցակցության պայմաններում, ու երիտասարդ մարզիկները ցուցադրում էին իրենց ուժը և ճարպկությունը: Ինչ վերաբերում է ազատ մրցակցությանը, հնարավոր է, որ դա եղել է, բայց այն ժամանակ այնպիսի գումարներ են շրջանառվել, որ անհնար էր՝ անազնիվ պայքար չլիներ:
Օլիմպիադայում հաղթողներին ոչ միայն ձիթենու պսակ էին տալիս և արձանը կանգնեցնում, նրանց նաև միանվագ պարգևատրում էին ու նշանակում ցմահ թոշակ, կամ ցմահ ազատում հարկերից: Հայտնի է, որ ժամանակին Հին Աթենքի բարձրագույն պաշտոնյա հանդիսացող Սոլոնը յուրաքանչյուր օլիմպիական չեմպիոնի իր քաղաքի բյուջեից վճարում էր 500 դրախմ (սա համարժեք է աթենացի զինվորի երկու տարվա աշխատավարձին): Ինչպես տեսնում ենք, դեռ հնում բավականին շահավետ է եղել դառնալ լավ մարզիկ: Իտալիայի հարավում հնէաբանների կողմից մի դամբարանում մահացածի ոսկորների հետ հայտնաբերվել են ձիթայուղով սափորներ: Ըստ նրանց, դա օլիմպիական չեմպիոնի դամբարան է, իսկ սափորները նրա մրցումների արդյունքում ձեռք բերած պարգևներն են:
Հայտնի է, որ վազքի մրցման ժամանակ հաղթողին տրվել է այդպիսի 100 սափոր, կամ 1000 լիտր ձիթայուղ (ներկայիս հաշվարկներով դրա արժեքը մոտավորապես 100 000 դոլար է): Պատմաբանները համոզված են, որ դեռևս մեր թվարկությունից առաջ 4-րդ դարում Հունաստանում եղել են պրոֆեսիոնալ մարզիկներ, որոնք մարզվել են ամբողջ օրը: Եղել են նաև հատուկ դիետաներ և մարզիչների ու օգնականների հաստիքներ: Հաշվի առնենք, որ մարզիկի՝ օլիմպիադայում հաղթանակը պետք էր ոչ միայն իրեն՝ մարզիկին, այլ նաև համապատասխան քաղաք-պետությանը, որը ուղարկել է նրան: Պարզ է, որ ծաղկում էր նաև «աստղերի վաճառքը»՝ տրանսֆերները:
Ընդ որում, այդ վաճառքը այն աստիճանի էր, որ անգամ դատավորները չէին կարողանում ոչինչ անել: Իհարկե, չմոռանանք, որ այդ պայմաններում արդեն իսկ դատավորների անկաշառության մեջ դժվար է համոզված լինել: Այնպես որ, դժվար թե օլիմպիադաներում պայքարը արդար լիներ: Խաղերի օրենքների պահպանմանը հետևում էին 10 գլխավոր դատավորները և, այսպես կոչված, էլլանոդիկները: Ամենատարածված խախտումը հակառակորդներին կաշառելն էր: Նա, ով բռնվում էր այդ գործում, խիստ պատժվում էր (և՛ կաշառք տվողը, և՛ վերցնողը): Ընդ որում, պատժում էին անգամ տեղում՝ մտրակահարելով: Օրինակ՝ թեսալացի Էվպոլոմը 98-րդ օլիմպիական խաղերի ժամանակ բռնցքամարտի մրցումներում որոշակի գումար էր տվել իր երեք հակառակորդներին, որ նրանք պարտվեն: Արդյունքում չորսին էլ այդ ամենի համար պատժել են:
Համարվում է, որ օլիմպիական խաղերը դադարեցվել են քրիստոնեության տարածման հետ կապված՝ 3-4-րդ դարերում, քանի որ քրիստոնյաները փորձում էին մոռացության տալ հեթանոսական բոլոր սովորությունները: Բայց կա ևս մի կարծիք, որ այն ժամանակ այդ խաղերը այնքան էին այլասերվել, որ անհնար էր դրանք շարունակել: Ի վերջո համարյա արդեն նույն վիճակն է նկատվում նաև մեր ժամանակակից սպորտում:
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Как обмануть жителей Тавуша: краткое руководство от Никола Пашиняна
Они хотят, чтобы мы забыли Геноцид, а через 100 лет забыли и Арцах: Жпит Мелконян
Эр-Рияд и Ереван разработают «дорожную карту» по установлению дипломатических отношений: интервью главы МИД Армении
Кешбэк до 10% от GetTransfer с картами IDBank
Денежные переводы в Армению из России сократились более чем наполовину
Ларс из-за ремонта закрыт для большегрузов
Страны G7 призвали Иран отказаться от поддержки палестинского движения ХАМАС
Реальные политические причины «форсажа» Запада в региональных процессах.
Как Пашинян вводит в заблуждение: в Воскепаре говорит одно, в Беркабере – другое
В Ереване открылась выставка «Академия ювелирного искусства»
В Иране после прозвучавших взрывов ситуация стабильна: СМИ
Иранские военные заявили, что не намерены отвечать на удар Израиля по Исфахану
Четыре шахматистки Армении начинают выступления на индивидуальном ЧЕ по шахматам среди женщин
Лавров: Мы до сих пор считаем Армению союзником, юридически мы –союзники
Почему представитель МИД России распространяет и комментирует ложь?
Отказ от карт «Мир» в первую очередь ударил по пенсионерам
Действующая власть серьезно обеспокоена политической заявкой Аршака Карапетяна
NYT: целью удара Израиля по Ирану была авиабаза рядом с городом Исфахан
В Ереване произошел наезд со смертельным исходом
СМИ: города Ирана не подвергались атакам со стороны иностранного государства
Госдеп: Членство Палестины в ООН преждевременное
Опубликованный в азербайджанских СМИ документ является фейком: МИД Армении
Глава Союза художников Армении: Мы будем защищать свои интересы
Казахстан хочет транспортировать до 5 млн тонн в год казахстанской нефти по нефтепроводу Баку-Супса
Генерал КСИР: Иран не использовал современные ракеты при ударе по Израилю
Кадры вывода российских миротворцев и их техники из Карабаха
Британия вводит уголовную ответственность за дипфейки эротического содержания
Курсы валют в Армении
Я не видел ни одного турка, которого назовут армянином, и он не обидится на это: Аршак Карапетян
Карта Amio Visa Signature. Когда возможности безграничны
Армении выделяется незначительная сумма денег, которая преподносится режимом как огромная помощь.
Президент Грузии наложила вето на закон об отмене квот для женщин на выборах
Obesity: тренировки перед завтраком помогают быстрее худеть
Маркедонов: для многих уход россиян будет восприниматься как поражение
Захарова: Запад рассматривает Армению как инструмент, которым, наигравшись, бросит
Ученые выяснили, как делали самые древние копья
«Бавария» и «Реал» вышли в полуфинал Лиги чемпионов
Пашинян испугался, или снова пытается отвлечь внимание жителей Тавуша?
Избитому молодому человеку предъявлено новое обвинение: Пашинян идет во-банк, чтобы сохранить сплоченность своей команды
Премьер Армении: Сейчас напряжение больше всего связано с общинами Киранц и Беркабер
The Conversation: детские травмы могут вызвать патологическое накопительство
Сократился экспорт из Армении в страны ЕАЭС и ЕС: анализ эксперта
Необходимо увеличить помощь вынужденным переселенцам из Нагорного Карабаха и сократить ее Азербайджану: Брэд Шерман
Пашинян идет в совершенно противоположном направлении, подвергая Армению новым опасностям: Аршак Карапетян
Кешбэк до 1% при оплате картами IDBank-а на Wildberries
24 апреля в Санкт-Петербурге состоится концерт, посвященный Дню памяти жертв Геноцида армян в Османской империи
Истинное отношение граждан к «революционерам»
Скрещивание властей и криминала является ярким проявлением авторитаризма. Общенациональное движение «Единство»
Погода в Армении
Сокровища истории: статуэтка XV-XIV вв. до н. э., обнаруженная в могильнике Лчашена была символом власти 
