Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Ամեն ինչ Վահեին է հիշեցնում, դժվար է առանց նրա ապրել»․ «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Անվերջանալի թվացող պատերազմում՝ 2021 թ.-ի դեկտեմբերի 10-ին Վերին Շորժայում ընթացող մարտերի ժամանակ զոհվում է ժամկետային զինծառայող Վահե Մանասերյանը: Վահեի մայրիկի՝ տիկին Երանուհու հետ զրուցել ենք Վահեի մասին. անսահման ցավից ու կարոտից զատ կա անվերջանալի սպասում: Ասում է՝ ծանր է որդու մասին խոսել, ասելիքը շատ է, բայց դժվար է մտքերը մեկտեղել:

«Երկու քույրերի փոքր եղբայրը, տան փոքրն ու սիրելին, մեր տան թագավորը»,-այսպես ենք սկսում մեր զրույցը: «Հանգիստ երեխա էր, բայց և ժիր ու աշխույժ: Սպորտսմեն էր, հաճախել է թեքվանդոյի, լողի, թիավարության: Բոլոր մարզաձևերից պատվոգրեր ու դիպլոմներ ունի: 2020 թ. սեպտեմբերին ընդունվեց Երևանի ֆիզիկական կուլտուրայի պետական ինստիտուտ: Առաջին կուրսի ուսանող էր, երբ զորակոչվեց բանակ: Ինքնակամ գնացել էր զինկոմիսարիատ, ասել՝ առողջ տղա եմ, ինչո՞ւ ինձ չեք զորակոչում, իմ ընկերներն այնտեղ կյանքի ու մահու կռիվ են տալիս: Իրեն պատասխանել էին՝ երբ ժամանակը գա, դու էլ կմեկնես զինծառայության»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշում է Վահեի մայրիկը:

«Ինքն ուզում էր բանակ գնալ, ուզում էր ծառայել: Երբ պատերազմն սկսվեց, ընկերների հետ գնացել էր զինկոմիսարիատ, որ մեկներ մարտի դաշտ: Բնական է՝ իրեն չէին տարել, ասել էին՝ քո 18 տարին էլ դեռ չի լրացել: Պատասխանատու էր, սրտացավ, ընկերասեր ու բարի: Հրամանատարը պատմում էր, որ հարձակման օրը, երբ վիրավոր տղաները՝ Վահեի ընկերները, ուշքի էին եկել, առաջին հարցը եղել էր՝ Վահեն ո՞նց է, հո Վահեին բան չի՞ եղել»,-վերհիշում է զրուցակիցս:

Նրա խոսքով, Վահեն հայրենասեր էր, գիտեր հայրենիքի արժեքը, տանը շատ էին խոսում կարևոր գաղափարների մասին: «Զանգում էր, զրուցում էինք տարբեր թեմաներից, ճիշտ է՝ պատերազմը փաստացի ավարտվել էր, բայց անհանգիստ էինք: Պատերազմի սկսվելուց հետո մեզ հետ ինչ-որ բան էր կատարվում, Վահեն գնաց բանակ, այդ օրվանից էլ ավելի անհանգիստ էինք: Ինքն ասում էր՝ երբ դիրքերում եմ լինում, եթե անգամ ընկերս է հերթապահ, գիշերը չեմ քնում, ոնց որ տղերքին «պահակ» լինեմ: Հրամանատարներն էլ էին ասում՝ շատ զգոն էր, զգում էր՝ վտանգը որտեղից կարող է գալ»,-ասում է տիկին Երանուհին:

Հիշում է որդու խոսքերը՝ պետք է միշտ ընկերներիս հետ լինեմ, որ իրենց մատը փուշ չմտնի: Վահեի զոհվելու օրը մարտական դիրքում հակառակորդի հետ միջդիրքային փոխհրաձգություն է սկսվել, մարտական դիրքի անձնակազմի հմուտ գործողությունների շնորհիվ կանխվել է թշնամու հարձակման փորձը։ Սակայն թշնամին կիրառել է «Բայրաքթար» հարվածային սարք, որի հետևանքով էլ Վահեն զոհվել է. «Անգամ հրամանատարներն են ասում՝ պատրաստված զինվոր էր, երբեմն անգամ որպես շարքային չէին դիտարկում իրեն»:

Զոհվելու նախորդ օրը երեկոյան խոսել է տան անդամների հետ, հարցրել, թե «գանձերը ո՞նց են»: «Քույրիկներին գանձեր էր ասում: Վահեիս զոհվելուց առաջ երազ տեսա, երազ էլ չէր, տեսիլք էր, բայց այդ ժամանակ չհասկացա: Զոհվելու առավոտյան քույրիկներին գրել էր՝ «ո՞նց եք, գանձերս, ձեզ լավ նայեք, լավ եղեք»: Տեսիլքիս մասին չեմ պատմի, բայց կարծես զգուշացնում էր ինձ, թե ինչ է լինելու, զգում էի, որ մի բան այն չէ: Միշտ զգացել ենք իրար, կապված էինք իրար հետ: Անգամ, երբ չէր պատմում, թե ինչ է իր հետ կատարվում, միևնույնն է՝ գիտեի, անգամ ինքն էր զարմանում, ասում էր՝ մերս, որտեղի՞ց գիտես, քեզ ո՞վ ա ասել: Առհասարակ, մեր ընտանիքում բոլորիս մեջ փոխադարձ վստահություն կա, քույրերն ու Վահեն կապված էին իրար հետ, կիսվում էին, միմյանց գաղտնիքներ վստահում»,վերհիշում է տիկին Երանուհին: Ժամանակ առ ժամանակ արցունքներով ընդհատվող զրույցի ընթացքում մայրիկը վերապրում է ցավը, որն իրեն հավերժ է ուղեկցելու:

«Մինչև հիմա պայքարի մեջ եմ, չեմ հաշտվում: Սպասում ենք իրեն: Միշտ ասում էի՝ ցավդ տանեմ, զգույշ եղիր, քեզ ենք սպասում: Պատասխանում էր՝ հա, մերս, տղուդ ոնց գիտես: Ամեն խոսքից հետո ավելացնում էր՝ պայքար, պայքար մինչև վերջ, պայքարող ազգ ենք… Մեզ այս ցավը տվեց: Գոնե վիրավոր լիներ, պայքարեր, իր համար ամեն ինչ կանեի: Հիմա էլ ամեն զոհվող տղայի հետ վերապրում եմ իմ վիշտը, չէի ցանկանա, որ որևէ մեկը նույն ցավն ապրեր: Կարոտը խեղդում է, մինչև հիմա սպասում եմ, դռան զանգ եմ լսում, մտածում եմ՝ գուցե Վահես է»,-հավելում է մայրիկը:

Վերջին զրույցներից մեկի ժամանակ Վահեն մայրիկին ասել է՝ մնալու եմ տղերքի կողքին: «Մի պահ չհասկացա, թե ինչ է ասում: Ասաց՝ ծառայությունս ավարտվի, դառնալու եմ պայմանագրային զինծառայող: Հարցրեցի՝ բա ուսո՞ւմդ: Պատասխանեց՝ ամեն ինչ կհասցնեմ, ամեն ինչ կունենամ, մենակ հավատա ինձ: Փաստորեն, հավատիս արդյունքը սա պետք է լիներ»,-տիկին Երանուհին փորձում է ի մի բերել հիշողություններն ու ասելիքը. «Ամեն ինչ իրեն է հիշեցնում, ամեն իր ձեռքս վերցնելիս Վահեին եմ հիշում, ամեն գործ անելիս աչքիս առաջ Վահեն է: Դժվար է առանց իրեն ապրել, հիմա էլ տանից դուրս եմ գալիս, մտքերս խառն են, իրեն եմ փնտրում: Աղջիկներս ասում են՝ մամ, մտածիր, որ ուրիշ երկրում է ապրում, որ ուղղակի հեռու է: Իրեն հաճախ էի ասում՝ զգում եմ, որ քո մոտ անհանգիստ է, կռիվը չի էլ վերջացել, գալու եմ զենքով կողքիդ կանգնեմ: Բայց չհասցրեցի, ափսոս չհասցրեցի: Զոհվելուց մի քանի օր առաջ իր մոտ էինք գնացել: Ամբողջ ընթացքում գրկում էր ինձ ու հորը: Ամուսինս մինչև հիմա ասում է՝ կարո՞ղ է տղես չիմացավ, թե իրեն ինչքան եմ սիրում: Բայց ինքը գիտի, որ մենք իրեն անսահման շատ ենք սիրում»: Հ. Գ. Վահե Մանասերյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայության» մեդալով: Վահեն պապիկի ու հորեղբոր կողքին է՝ Տեղեր գյուղի գերեզմանատանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան Գերիների վերադարձը պետք է յուրաքանչյուր հայի աշխատանքի հիմքում լինի. Սեյրան Օհանյան Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. BMW-ն հայտնվել է CPS բենզալցակայանի մոտակա տարածքում Մասնագիտությունը պահանջված և արդիական կլինի, քանի դեռ կլինի հանքարդյունաբերությունը. ԶՊՄԿ Հունաստանում 5,7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կարևոր․ կենսաթոշակի և նպաստի 10 % հետվճարի ծրագրից ո՞ր բանկերի քարտապաններն են կարող օգտվել «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհը կարող է մնալ ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ․ Սուրեն Պետրոսյան (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Հայաստանի տարածքում արգելափակվել են Սոլովյովի հաղորդումները Ջուր չի լինի Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Մարտի 29-ի եղանակային կանխատեսումները Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ ԵրևանումԶատիկին հաջորդող մեռելոցն աշխատանքայի՞ն կլինի, թե՞ ոչ Իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին և Լարսում Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Պուտինը զարմացած էր, որ Փաշինյանը ԼՂ-ն Պրահայում ճանաչել է Ադրբեջանի մաս. Լավրով Այսօր Ավագ Ուրբաթ է՝ Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրը Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտնում է ուկրաինական 15 հրթիռ խոցելու մասին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան