Yerevan, 29.March.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


«Սոցիալական խնդիրները ոչ միայն չեն մեղմվելու, այլ ավելի խորանալու ու սրվելու են». «Փաստ»

INTERVIEW

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Երկրի թիվ մեկ ֆինանսական փաստաթուղթը պետք է արտացոլի այն բոլոր առաջնահերթ խնդիրները, որոնք կան տնտեսությունում և հուզում են հասարակությանը: Անդրադառնալով 2023 թ. պետական բյուջեի նախագծին՝ այս մասին «Փաստի» հետ զրույցում ասել է տնտեսագետ Կառլեն Խաչատրյանը:

«Հաշվի առնելով առկա իրողությունները, բնականաբար, մեզ համար առաջնայինն անվտանգային խնդիրներն են, դրանից հետո՝ սոցիալական և որոշ տնտեսական հարցեր: Օրինակ՝ մենք արտահանելի հատվածի խթանման խնդիր ունենք, տնտեսության առանձին հատվածներ բավականին ծանր վիճակում են հայտնվել:Պետությունը պետք է փորձեր այդ խնդիրներին ադեկվատ լուծումներ տալ, այդ ծրագրերը պետք է իրենց արտացոլումը գտնեին բյուջեի նախագծում: 2023թ. բյուջեի նախագծի տրամաբանությունը, մեծ իմաստով, էապես չի տարբերվում նախորդ տարիների տրամաբանությունից: Անվտանգային խնդիրների տեսանկյունից դրական է, որ պաշտպանության ծախսերը նախորդ տարվա համեմատ մոտ 45 տոկոսով աճել են, բայց, մեծ հաշվով, այդ աճն ուշացած է:Պատերազմից միայն երկու տարի անց ընդամենը 45 տոկոսով ավելի գումար նախատեսելն այդքան էլ ճիշտ ժամանակին արված քայլ չէ: Այն անհրաժեշտ էր անել դեռ 2 տարի առաջ, բայց, ամեն դեպքում, լավ է ուշ, քան երբեք, և այդ իմաստով դրական արձանագրում կարող ենք անել»,նշեց տնտեսագետը:

Որպես առաջնահերթ ուղղություն՝ Կառլեն Խաչատրյանը առանձնացրեց սոցիալական խնդիրները, որոնց հետ հասարակության մի ստվար զանգված ամեն օր բախվում է: «Այստեղ կարող ենք շեշտել գնաճի, հատկապես պարենային ապրանքների գնաճի հանգամանքը, նաև այն, որ մարդկանց եկամուտները չեն աճում: Այս ֆոնին թվում է, թե սոցիալապես խոցելի խմբերին պետությունը պետք է բավարար չափով օժանդակություն տար, որ գոնե գնաճի ազդեցությոնը խոցելի խավի վրա առավելագույնս չեզոք լիներ: Փոխարենը տեսնում ենք, որ սոցիալական ոլորտի ծախսերը նախորդ տարվա համեմատ աճել են ընդամենը 10 տոկոսով, և այդ աճն առավելապես պայմանավորված է կենսաթոշակների ինդեքսավորմամբ, որը իրականացվեց 2022-ի սեպտեմբերից: Այդ էֆեկտը նաև հաջորդ տարի է շարունակվելու: Ընդ որում, սոցիալական բլոկի առումով հարկ եմ համարում ընդգծել, որ բյուջեում ընտանեկան նպաստի կամ սոցիալապես խոցելի խավի այլ խնդիրներ փաստացի ատացոլված չեն: Այս իմաստով սոցիալական ծրագրերին հատկացվող գումարներն ընդամենը 10 տոկոսով ավելացնելն ադեկվատ չէ, չի ծածկում անգամ գնաճը»,-նկատեց տնտեսագետը:

Ինչ վերաբերում է գալիք տարում սպասվելիք հնարավոր ռիսկերին, տնտեսագետը շեշտեց. «Կանխատեսումներ անելը բարդ ու անշնորհակալ գործ է, բայց, ամեն դեպքում, կարող ենք վստահ պնդել, որ տեղի ունեցող գնաճային երևույթներն առաջիկայում որևէ կերպ չեն մեղմվելու: Սա նշանակելու է, որ սոցիալական խնդիրները ոչ միայն չեն վերանալու, չեն մեղմվելու, այլ ավելի խորանալու ու սրվելու են»:

Կառլեն Խաչատրյանի հետ զրույցում անդրադարձանք նաև ներդրումների ցուցանիշներին, որոնք, ըստ կառավարության ներկայացուցիչների, բավականաչափ աճ են արձանագրել, ավելին՝ անգամ Սփյուռքից մեծ ներդրումներ անելու ցանկություններ կան: «Այդ ներդրումները, փաստացի, տեսանելի են միայն պետական պաշտոնյաների համար, որովհետև թե՛ վիճակագրությունը, թե՛ տնտեսությունում տիրող վիճակը, թե՛ մարդկանց կենսամակարդակը տրամագծորեն հակառակի մասին են խոսում: Եթե կան ներդումներ, և դրանք որևէ կերպ չեն նպաստում մարդկանց կենսամակարդակի փոփոխմանը, եթե այդ ներդրումներից մարդկանց եկամուտը չի բարձրանում, ներդրումներն անիմաստ են դառնում:

Իրականում ներդրումները չեն կարող մեծ ծավալի լինել, ու դրանք երբեք շոշափելի չեն կարող լինել, քանի դեռ երկրում անվտանգային խնդիրները լուծված չեն, քաղաքական անկայուն վիճակ է, սոցիալ-տնտեսական վիճակը շարունակում է ծանր լինել: Այս պարագայում ակնկալել, որ ներդրումներն էապես կշատանան, միամտություն է: Ավելին ասեմ, խոսքը ոչ միայն օտարերկրյա, այլև անգամ տեղական ներդրումների մասին է: Բավական է միայն նայել Կենտրոնական բանկի պաշտոնական տվյալները, թե իրավաբանական անձանց հաշիվների վրա որքան ազատ դրամական միջոցներ կան: Միայն այդ պատկերն ակնհայտ է դարձնում, որ բիզնեսն սպասման փուլում է»,-ասաց նա՝ շեշտելով, որ բիզնեսը կուտակած բավականին մեծ ֆինանսական միջոցներ ունի իր ընթացիկ հաշիվներին:

«Կոպիտ ասած՝ բիզնեսը փողը քնեցնում է, չի դնում շրջանառության մեջ, դրանով ավելի եկամուտ չի գեներացնում, որովհետև իր համար թե՛ անվտանգային, թե՛ քաղաքական, թե՛ տնտեսական հսկայական անորոշություններ կան: Կարծում եմ՝ դժվար է այլ ավելի մեծ ցուցիչ գտնել՝ պատկերացնելու, թե այսօր տնտեսությունում ինչ իրավիճակ է, ու ընկերություններն ինչպես են արձագանքում երկրում տիրող տնտեսական վիճակին»,-եզրափակեց տնտեսագետը:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 
AraratBank places its 27th issue of dollar bonds Ucom launches network modernization efforts in few regions of ArmeniaUcom Launches Network Modernization Efforts in Regions of Armenia5 000 dram bonus from IDBank for pension card holders World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the countryIDBank as a Participant in the Conference of My Forest Armenia NGOIDBank issues the 1st tranche of dollar bonds of 2024In 2023, the SME Loan Portfolio of Ameriabank Reported More Than 30% GrowthMining plays an important role in providing materials for energy transition and green economy: Roman Khudoli Amio digital cards with unlimited opportunities and 5% cashbackInternational Client’s Day at IDBank Termination of service of MIR cards. IDBankThree Sad Stories about FraudstersUcom showed high and stable growth in fixed and mobile communications in 2023 The number of Team mobile subscribers is over 1 million On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded 3,780,052 Drams to the City of Smile Fund: The Power of One Dram Will Go to My forest Armenia in MarchGlobal Finance Recognizes Ameriabank's Leadership in Sustainable Finance in ArmeniaHow AMIO succeeded in gathering its team, partners and customers around a common goalWhat to Give on The Occasion of Women's Day? Idram and IDBankHalf Price for Everyone and up to AMD 15.000 Welcome Bonus for New Customers. IDBank Ucom congratulates everyone with spring holidays with a special offer Doing Digital Forum Returns Featuring Brett King as Keynote Speaker We celebrate the successes of AMIO BANK and Ingo Armenia in 2023ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structureA Millionaire Wanted: New Draw from IdramUcom's fixed network is now available at AshtarakVisa & Unibank Unique opportunities to Olympic Games fans thanks to Visa in ArmeniaThe renovated Ucom sales and service center opened at Komitas 30Privileged conditions with the Business Prime packageInterview with Chairman of BOGG PLC Mel CarvillGet 5% cashback on your AMIO digital card! Get 5% cashback on your AMIO digital card!Book Giving Day in Khnko Aper Library. IDBankTransfer your loan and take benefit of the 1.5% low interest refinancing offerAraratBank Donates to Regional Libraries: BOOKS FOR ALLAmeriabank set to join BOGG, a London Stock Exchange (LSE) listed financial group as a standalone entityWhich Book to Choose as a Gift for the Book Giving Day? A Piece of Advice from Idram and IDBankAMIO BANK will start the leasing process in the immediate futureFast Bank has received a Mastercard membership license Two new sports channels in Ucom's uTV channel listA bunch of smiles in the city. "Artsakh" branch of AMIO BANK has been reopened A network ready for the transition to 5G and qualitatively new television. Ucom signed official agreements with Nokia and MediaKindHow to Celebrate Love Days? A Piece of Advice from Idram and IDBankVisa Travel card - your best friend of the road Ardshinbank announces agreement to acquire HSBC ArmeniaFastex to Provide up to 5 Million $FTN to the “Olympionic” Sports FoundationAMD 3,665,972 to Armenian Mothers. In February, Cancer Awareness Month, The Power of One Dram will be directed to the City of Smile Ambassadors accredited to Armenia, Galaxy Group and Ucom leaders spoke at the largest event of the European Business Association Idplus Digital Fuel Cards: Everyone Makes a Plus