Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Թագուհու վզնոց». ենթադրյալ խարդախության դասական օրինակ․ «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

«Թագուհու վզնոցը» (ֆրանս. Collier de la reine) ենթադրյալ խարդախության օրինակ է Ֆրանսիայի թագուհի Մարի Անտուանետի համար նախատեսված վզնոցին տիրանալու նպատակով, որը հիմք է հանդիսացել Ֆրանսիական հեղափոխությունից քիչ առաջ՝ 1785 թվականին, աղմկահարույց և սկանդալային քրեական դատավարության համար: Բայց այդ գործի ոչ բոլոր մանրամասներն են հաստատվել բավարար որոշակիությամբ։ Լյուդովիկոս 15-րդի մահից հետո ֆրանսիացի ոսկերիչներ Բոեմերի ու Բասանժի մոտ էր մնացել հսկայական արժեք ունեցող ադամանդե շքեղ վզնոց, որը պատրաստվել էր թագավորի սիրելի կոմսուհի Դյուբարիի համար։

Թագավորի մահից հետո այդքան թանկ զարդի համար նոր գնորդ գտնելը հեշտ չէր։ Ոսկերիչները փորձել են 1781 թվականին համոզել նոր թագուհուն՝ ՄարիԱնտուանետին, գնել վզնոցը, սակայն ֆինանսական դժվարությունների պատճառով թագուհին չի համարձակվել մեծ գումար պահանջել Լյուդովիկոս 16-րդից։ Որոշ ժամանակ անց արքունիքի տիկին, խարդախ և արկածախնդիր կոմսուհի Ժաննա ԼամոտՎալուան իր համաձայնությունն է հայտնել ոսկերիչների խնդրանքին՝ խոսելու Մարի-Անտուանետի հետ: Մի քանի օր անց Լամոտը հայտարարել է, որ թագուհին գնում է վզնոցը, և այդ գործարքի բանակցությունները վստահված են մի նշանավոր անձի։ Կարդինալ Լուի դը Ռոգանն է գնացել ոսկերիչների մոտ և թագուհու անունից 1 միլիոն 600 հազար լիվրով վզնոցը գնել, գումարի մի մասը վճարել է կանխիկ, իսկ մնացածի համար տարբեր ժամկետներով փոխառություններ են տրվել։

Երբ եկել է վճարման առաջին ժամկետը, գումարը չի վճարվել, բացի այդ, պարզվել է, որ վզնոցի գնման պայմանների վերաբերյալ թագուհու ստորագրությունը կեղծ է։ Ոսկերիչները տագնապի մեջ են ընկել, հարցը հասցրել են Լյուդովիկոս 16-րդին, և շուտով՝ 1785 թվականի օգոստոսի 15-ին, կարդինալ դե Ռոգանը, իսկ մի քանի օր անց Մադամ Լամոտ-Վալուան և մի քանի ուրիշներ (ներառյալ հայտնի արկածախնդիր Ալեսանդրո Կալիոստրոն, որը դե Ռոգանի ընկերն ու խորհրդականն էր) ձերբակալվել են խարդախության և վզնոցը թագուհու անվան տակ յուրացնելու մեղադրանքով: Դատավարության ժամանակ պարզվել է, որ Ռոգանը բավականին անկեղծորեն իրեն համարել է թագուհու վստահված անձը և դարձել իր սիրուհու՝ կոմսուհի Լամոտեի խաբեության զոհը։

Վերջինս տեղյակ էր Մարի Անտուանետին տեսնելու, նրա բարեհաճությունը շահելու և քաղաքական կարիերան բարելավելու՝ կարդինալի կրքոտ ցանկությանը, ավելին, բոլորը կարծում էին, որ թագուհին շատ է սիրում զարդեր։ Օգտվելով Ռոգանի դյուրահավատությունից՝ կոմսուհի Լամոտը նրա համար Վերսալի այգում կազմակերպել էր երևակայական հանդիպում թագուհու հետ, որին ներկայացնում էր մեկ այլ անձ (դատարանը պարզել է, որ դա Օլիվա կեղծանունը կրող Նիկոլ Լեգեն էր): Վզնոցի գործը հարթել է Փարիզի խորհրդարանը, որը վճիռ է կայացրել 1786 թվականի մայիսի 31-ին։ Կարդինալ դե Ռոգանը և Կալիոստրոն արդարացվել են և միայն վտարվել երկրից, Լամոտ-Վալուան դատապարտվել է մարմնական պատժի, խարանման և բանտարկության մարմնավաճառների Salpetriere բանտում, նրա ամուսինը նույնպես հեռակա կարգով դատապարտվել է մարմնական պատժի և խարանի, քանի որ հաջողացրել էր վզնոցի որոշ քարեր հանել և թաքնվել Լոնդոնում: 1786 թվականի հունիսի 21-ին Ժաննա Լամոտին մտրակել են Գրևի հրապարակում, այնուհետև դահիճը նրա ուսին մակնշել է «V» տառը՝ «voleuse» («գող»): Վզնոցի դատավարությունը նպաստել է երկրում դժգոհության զարգացմանը։

Շուտով Լամոտին հաջողվել է փախչել բանտից և միանալ ամուսնուն Լոնդոնում, որտեղ հրապարակել է թագուհու մասին իր սկանդալային և «բացահայտող» հուշերը, որոնցում գերակշռել են երկրորդական փաստերն ու հորինվածքները, բայց հեղափոխության շատ առաջնորդներ վստահությամբ են վերաբերվել դրանց, ընդ որում՝ դա ձեռնտու էր նրանց։ Թագուհու վզնոցի դեպքը պատկերված է Ա.Դյումա հոր համանուն վեպում՝ պատմական փաստերից զգալի շեղումներով։ Շտեֆան Ցվեյգն իր «Մարի Անտուանետ» գրքում մանրամասն ներկայացրել է վզնոցի գողության պատմությունը։ 1789 թվականին Լյուդովիկոս 16–րդը, որը Ֆրանսիական հեղափոխության հետ կապված ստիպված էր լքել Վերսալը, իր նստավայրը տեղափոխել է Թյուիլերի պալատ։ 1792 թվականի օգոստոսի 10-ին, գրավելով Թյուիլերի քաղաքը, Փարիզի ապստամբ բնակչությունը տապալել է միապետությունը։

1871 թվականի մայիսի 24-ին Թյուիլերի մեծ մասն այրվել է Փարիզի կոմունարների մարտերի ժամանակ։ Կոմունայի ճնշելուց հետո պալատի տարածքում իրականացվել է ավերակների մաքրում: Տեղեկություններ կան, որ բանվոր Օգյուստ Դոլոնեն է մի երկաթե սնդուկ հայտնաբերել։ Գտածոն տարվել է Ֆրանսիայի ներքին գործերի նախարարություն, որտեղ հանդիսավոր բացվել է Թիերի կառավարության ղեկավարի, նախարարների և Փարիզի ոստիկանության պրեֆեկտի ներկայությամբ։ Սնդուկում հայտնաբերվել են բազմաթիվ զարդեր. ի թիվս այլ բաների, եղել է շքեղ վզնոց, որը նույնականացվել է որպես հայտնի «Թագուհու վզնոց»: Չնայած այն հանգամանքին, որ Պրուսիայի հետ պատերազմից հետո Ֆրանսիան փողի խիստ կարիք է ունեցել, բայց գանձը փոխանցվել է ոչ թե գանձարան, այլ Բուրբոնների դինաստիայի ներկայացուցիչներին։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել