Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Միակ հույսն այն է, որ արցախցիները պինդ կանգնած են հողին ու չեն պատրաստվում որևէ զիջումների գնալ». «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ադրբեջանի նպատակն է անտանելի պայմաններ ստեղծել արցախցիների համար, նվազագույնը՝ վերահսկել Բերձորի ճանապարհը կամ էլ այդ ճանապարհի դիմաց Մեղրիով դեպի Նախիջևան «միջանցք» ստանալ: Անդրադառնալով շրջափակված Արցախի խնդրին, առկա իրողություններին ու գործընթացներին՝ «Փաստի» հետ զրույցում նման կարծիք է հայտնել քաղաքական վերլուծաբան Ռուբեն Մարգարյանը:

«Այս փուլում միակ դրականն այն է, որ Արցախը դիմադրում է ու չի պատրաստվում հանձնվել, կուլ գնալ այդ պայմաններին: Այս հանգամանքը Երևանին միջազգային հանրության առջև ինչ-որ հարցեր բարձրացնելու, որոշակի դրական գործընթացների, Ադրբեջանի նկատմամբ ճնշումների հասնելու հնարավորություն է տալիս: Բնականաբար, Ադրբեջանը հենց այնպես չի բացի ճանապարհը: Թե ինչի արդյունքում կլինի ապաշրջափակումը, կախված է շատ գործընթացներից: Կարծես, նոր եռակողմ հանդիպում է նախապատրաստվում, ինչից շատ բան է կախված: Մյուս կողմից՝ Հայաստանի վրա ևս ճնշում կա: Եթե Ադրբեջանի վրա ճանապարհը բացելու որոշակի ճնշում կա, ապա Արևմուտքից Հայաստանի վրա խաղաղության պայմանագիրը ստորագրելու ու հարցը փակելու ճնշում կա»,-ասաց Ռ. Մարգարյանը՝ շեշտելով, որ ամեն ինչ կախված է նաև տարածաշրջանային գործընթացներից:

«Այս փուլում Իրանի և Ադրբեջանի հարաբերությունները բարդացել են: Բնական է, որ էլի առևտուր է գնում: Պետք է հասկանանք, որ եթե այսօր Ադրբեջանը «մատ է թափ տալիս» Իրանի վրա, խնդիրն այն չէ, որ պատրաստվում է հարձակվել Իրանի վրա: Նման վարքագծով ուզում է հասնել իր նպատակներին՝ հաշվի առնելով Իրանի հակազդեցությունն Ադրբեջանի ծրագրերին, նաև այն, որ Իրանը մերժում է «Զանգեզուրի միջանցքի» բացման հնարավորությունը: Մեծ հաշվով, ամեն ինչ կախված է Արցախից, ու այս առումով չի կարելի ասել, թե վիճակը շատ անհույս է. ՀՀ-ն դիրքորոշումները կոշտացնելու, Ադրբեջանի բոլոր նախապայմաններին չհամաձայնելու հնարավորություն ունի՝ հաշվի առնելով նաև Իրանից, Արևմուտքից, ՌԴ-ից եկող օժանդակության ազդակները»,- հավելեց մեր զրուցակիցը:

Թե որքանով ՀՀ իշխանությունը կօգտվի այդ հնարավորությունից, ըստ քաղաքական վերլուծաբանի, շատ հանգամանքներից է կախված. «Բայց առավելագույնը, որ կարող ենք սպասել այս իշխանություններից, թերևս այն է, որ նոր զիջումների չդիմեն: Այսինքն, Ադրբեջանի հետ չստորագրեն որևէ փաստաթուղթ, որը վերջնականապես կփակի Արցախի հարցը: Պետք չէ հույսեր ունենալ, թե Ադրբեջանը տեղի կտա միջազգային ճնշումներին: Փոքր զիջումների միգուցե գնա, բայց խնդիրն այն է, որ Հայաստանը դրա համար որևէ գին չվճարի: Փոքր զիջումներ ասելով՝ նկատին ունեմ, օրինակ՝ երթևեկությունն ավելի քիչ սահմանափակելը, որովհետև Ադրբեջանը Լաչինի միջանցքն ամբողջովին չի բացի, և երթևեկությունը սահմանափակելու առիթ միշտ էլ կգտնի»:

Թե Արցախի հարցում ինչ կետից ուր հասանք, ինչպես ամեն ինչ վերածվեց հումանիտար խնդրի, քաղաքական վերլուծաբանը մի քանի դիտարկում արեց: Այս փուլում, երբ երկրի մի կետից մյուս կետ Կարմիր խաչի միջոցով տեղափոխվելը որպես հաջողություն է ընկալվում, երբ լրահոսում «Արցախում մանդարին է հայտնվել» վերնագրով լուր ենք կարդում, Ռ. Մարգարյանի խոսքով, ցավալի իրականություն է. «Մինչդեռ մի քանի տարի առաջ խոսում էինք այն մասին, թե ինչ պետք է անել, որ միջազգային հանրությունը ճանաչի Արցախի անկախությունը, խոսում էինք ՀՀին վերամիավորվելու հարցերի մասին, ինչը ռեալ հեռանկար էր՝ բանակցություններն այդ ուղղությամբ էին գնում: Հիմա ուրախանում ենք միայն նրանով, որ Արցախի բնակչությունը չի պատրաստվում լքել հայրենիքը: Մի քանի տարվա մեջ այն կետից այս կետ հասանք, որի գլխավոր պատասխանատուն այսօրվա իշխանություններն են: Նորից վերադառնում ենք նախորդ դարի 80-ականների վերջ, երբ Արցախում վերամիավորման շարժումը նորնոր էր սկսվում, թեպետ հիմա վերադառնում ենք ավելի վատ պայմաններում:Ու նորից միակ հույսն այն է, որ արցախցիները պինդ կանգնած են հողին ու չեն պատրաստվում որևէ զիջումների գնալ՝ անկախ այն դժվարություններից, որ ստեղծում է Ադրբեջանը: Այն ժամանակ էլ էր Լաչինի միջանցքը փակ մեզ համար, հիմա էլ են ադրբեջանցիները փակում: 80-ականների վերջերին, երբ Խորհրդային Միությունը փլուզվում էր, և՛ Հայաստանը, և՛ Արցախը, և՛ Ադրբեջանը նույն վիճակում էին: Այն ժամանակ պայմանները հավասար էին: Հիմա մենք ավելի թույլ վիճակում ենք: Հարկավոր է վերականգնվել: Նորից արցախցիներն են դիմադրելու, և վերականգնվելու ժամանակ հենց արցախահայությունն է տալու Հայաստանին»:

Մարգարյանի խոսքով, այս կետին մեզ հասցրեց վերջին տարիների սխալ քաղաքականությունը բոլոր ուղղություններով: «Իշխանության այն թեզը, ըստ որի՝ «այսպես թե այնպես պետք է պատերազմ լիներ», արդարացման ձև է: «Այսպես թե այնպես» պատերազմ չպետք է լիներ, եթե անգամ լիներ, պետք է շատ ավելի շուտ լիներ: Ամբողջը վարված քաղաքականության հետևանքն է, այս մեծ բեռը տանելուն պատրաստ չլինելը: Եկավ մի թիմ, որը մտածում էր, թե երևի ամեն ինչ շատ հեշտ է, ու արդյունքում հասանք այս վիճակին, որը փնթի կառավարման, պատրաստ չլինելու, մեծ-մեծ խոսելու, խնդիրների կարևորությունը չտարբերելու հետևանք է: Թերևս, համոզված էին, որ Արցախի հարցը երևի արդեն լուծված է, և իրենց միայն մնում է բանակին ելակով ապահովել: Բայց մարտահրավերները շատացան, որոնց ոչ մի դեպքում դիմակայելու պատրաստ չէին: Մենք մինչև հիմա էլ հենց այդ քաղաքականության հետևանքներն ենք տեսնում: Նշանակվում են մարդիկ, որոնք գլուխ չեն հանում այս կամ այն ոլորտից: Օրինակները բազմաթիվ են, ամենացայտունը պաշտպանության նախարարն է, բանակի վիճակը»,-ասաց քաղաքական վերլուծաբանը:

Ռուբեն Մարգարյանի կարծիքով, ամեն դեպքում, այն, որ Արցախը չի հանձնվում, ուժ է տալիս նաև ՀՀ բնակիչներին:«Այս իրողությունը մարդկանց մեջ զարթոնքի հույս է առաջացնում: Հնարավորություն ու հույս կա, որ մարդիկ ծնկած վիճակից կկանգնեն, որովհետև տեսնում են մի օրինակ, որ դիմադրելու շնորհիվ կարելի է ինչ-որ արդյունքի հասնել: Երբ Արցախը նոր էր շրջափակվել, Արցախից հնչում էին մտահոգություններ, թե խնդիրը արձագանք չի գտնում Հայաստանում: Բայց հիմա աստիճանաբար, կարծես, ստեղծվում են նոր զարթոնք ապահովելու բոլոր նախապայմանները: Իհարկե, այն շատ գործոններից է կախված: Այսօր կա ընդդիմությանն ուղղված տեղին քննադատություն, որ ակտիվ չեն, Արցախին օժանդակելու աշխատանքներ դրսում տարվում են, ներսում՝ ավելի քիչ: Ամեն դեպքում, կարծում եմ, որ, տեսնելով Արցախի շարունակվող դիմադրությունը, այստեղ էլ աստիճանաբար համախմբում կլինի՝ չնայած իշխանությունների փնթի, ներսում ջլատելու քաղաքականությանը, ինչի առումով առանձնապես ոչինչ չի փոխվել: Հենց տեսնում են, որ իրենց իշխանությանը վտանգ է սպառնում, սկսում են այդ մարդկանց հարվածել: Ամենահեշտ բանն իրականում վատատես լինելն է: Պետք է լավատես լինել ու հույս ունենալ, որ հայ ժողովուրդը նորից կկարողանա հասնել 1988-ից սկսված այն զարթոնքին, մեր հաղթանակներին»,- եզրափակեց մեր զրուցակիցը: 

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխելՄեկ օրում հանրապետությունում արձանագրվել է 16 ՃՏՊ. 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորվել Արտառոց դեպք՝ Գեղարքունիքում․ հայրը կասկածվում է դստերը ծեծելու և սեռական հարաբերության փորձի համար Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Բոլոր ծրագրերը պետք է սպասարկեն Արցախ մեր հավաքական, անվտանգ ու արժանապատիվ վերադարձի տեսլականին Տավուշում տեղի ունեցողը կոպիտ սխալների արդյունք է. ԹաթոյանՍեպտեմբերից աշակերտներն այլևս գնահատական չեն ստանա Ադրբեջանի ՄԻՊ-ն օկուպացված Ստեփանակերտում հանդիպել է այնտեղ մնացած արցախցիների հետ «Զանգի, ասա` ռnւմբ կա «Դալմա մոլ»-ում». զգուշացե՛ք, թիրախում երեխաներն են (լուսանկար) Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանԱզատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»Ու՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Հայաստանը վերածվում է Արեւմուտքի՝ ծայրահեղ վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի․ Զախարովա ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով տուժածների թիվն աճել է Ռուսաստանը չի պատրաստվում կռվել ՆԱՏՕ-ի հետ, սա ուղղակի անհեթեթություն է. Պուտին Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»