Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Ամեն ինչ արվում է, որ կիրառվի համաշխարհային լավագույն փորձը». «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

ԶՊՄԿ-ում սեփականատիրական և ղեկավար կազմի փոփոխություններից հետո մի քանի անգամ ընկերության ղեկավարության կողմից հնչեցվել է այն պնդումը, որ բնապահպանական խնդիրները հնարավոր է լուծել, բայց դրա համար ժամանակ է անհրաժեշտ։ Արդեն մեկ տարուց ավելի ժամանակ է անցել փոփոխություններից հետո, ու թեև «ժամանակ» ասելով՝ գուցե ԶՊՄԿ ղեկավարությունը ավելի երկար շրջան նկատի ուներ, այդուհանդերձ, եթե ինչ-որ միջոցառումներ ձեռնարկվում են, հավանաբար դրանք արդեն պետք է տեսանելի լինեն։ «Փաստը» դիմեց ԶՊՄԿ, և մեր հարցերին պատասխանեց Բնապահպանական և աշխատանքի անվտանգության ղեկավար Տարոն Նավասարդյանը։

- Պարոն Նավասարդյան, մենք կցանկանայինք տեղեկանալ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի մոտեցումների մասին՝ կապված տարածաշրջանի բնապահպանական հիմնախնդիրների և բնապահպանական կայունության պահպանման հետ։ Դա հատկապես կարևոր է, քանի որ վերջերս կառավարությունն ընդունել է հանքարդյունաբերական ոլորտի ռազմավարությունը, և ոլորտի ամենախոշոր ընկերությունը, փաստորեն, այդ ռազմավարության հիմնական շահառուն է ու պատասխանատուն։

- Հանքարդյունաբերության ոլորտում բնապահպանական խնդիրները իրոք ժամանակակից մարտահրավերներից են, իսկ առկա հիմնախնդիրների լուծման համար «ԶՊՄԿ» ՓԲԸ-ի կողմից ներդրվող ջանքերը՝ ոգևորող, քանի որ ընկերությունը հանդիսանում է Հայաստանում հանքարդյունաբերական ոլորտի լոկոմոտիվն ինչպես արդյունաբերական ծավալներով, այնպես էլ վճարված հարկերով։ Սակայն հարկ է նաև նշել, որ ընկերությունը գործում է արդեն 70 տարի և իր վրա կրում է խորհրդային տարիների բնապահպանական մշակույթը, որն այսօր մեծ քայլերով փոխարինվում է ժամանակակից տեխնոլոգիաներով և բնապահպանական ու աշխատանքի անվտանգության արդի լուծումներով։ Մենք ձգտում ենք շրջակա միջավայրի վրա Ընկերության հնարավոր բնապահպանական ազդեցությունները բացահայտել, կառավարել և մեղմացնել՝ իրական հնարավորություն ստեղծելով դրանց հնարավոր մինիմալիզացման համար։ Դրա վրա մենք ոչինչ չենք խնայում, ամեն ինչ արվում է, որ առկա հիմնախնդիրների կառավարման համար կիրառվեն հանքարդյունաբերական արդի նորարարությունները և համաշխարհային լավագույն փորձը։

- Այդ դեպքում, հարցին անդրադառնանք ըստ ոլոտների. մասնավորապես, ի՞նչ է արվում, օրինակ՝ ջրային ռեսուրսների վրա հանքի ազդեցությունը բացառելու ուղղությամբ։ Ընդհանրապես դա հնարավո՞ր է։

- Ժամանակակից հանքարդյունաբերության մեջ գրեթե ամեն ինչ հնարավոր է։ Մենք շարժվում ենք այդ ուղղությամբ։ Ընկերությունը դիմել է և արդեն ունի հաստատված նոր ջրօգտագործման թույլտվություն, որը հնարավորություն է տալիս ավելի համակարգված և ճշգրիտ օգտագործել տարածաշրջանում մակերևութային ջրային ռեսուրսները՝ պահպանելով բոլոր էկոլոգիական նորմերը և անելով ամեն ինչ, որ չխաթարվի ջրային էկոհամակարգը։ Այդ համատեքստում կարևոր է, որ նոր ջրօգտագործման թույլտվությունը համապատասխանի ինչպես ընկերության տեխնոլոգիական պահանջներին, այնպես էլ տարածաշրջանի էկոլոգիական հավասարակշռությանը։ Դրան զուգահեռ ընկերությունը, համագործակցելով Կապանի տեղական ինքնակառավարման մարմինների հետ, իրականացնում է գետերի մաքրման աշխատանքներ։ Գետերը մաքրվում են բնական գետաբերուկներից և տարբեր գործոնների հետևանքով առաջացած օրգանական և անօրգանական աղտոտումից։ Սա մի ծրագիր է , որը նախատեսում է Ողջի գետի մաքրում։ Ընկերությունը նախատեսում է իրականացնել նմանօրինակ համագործակցություն նաև Քաջարան համայնքի հետ, որպեսզի հնարավոր լինի մաքրել Ողջի գետի այն հատվածը, որը գտնվում է Քաջարան համայնքի տարածքում։

- Հանքի պոչամբարի հնարավոր ազդեցությունը նույնպես հիմնականում կարող է կրել Ողջի գետը։ Հնարավոր է արդյո՞ք նման ազդեցությունը չեզոքացնել։

- Անշուշտ, հնարավոր է և արվում է։ Պոչամբարը հատուկ խնամք և հատուկ ուշադրություն է պահանջում՝ ռիսկերի կառավարման առումով։ Ընկերությունն Արծվանիկի պոչամբարի կայունության բարձրացման և վերահսկողությանը ուղված մի քանի խոշոր ծրագիր է իրականացնում, մասնավորապես՝ ուղղահայաց դրենաժային համակարգի նախագծումն ու մոնտաժումը։ Կարևոր եմ համարում հատուկ ընդգծել մի նոր ծրագիր, որն ուղղված է պոչամբարի սեյսմիկ կայունության գործակցի բարձրացմանը։ Դա ավտոմատ ռեժիմով աշխատող էլեկտրոնային սեյսմիկ համակարգ է, որը մշտապես տեղեկատվություն է տրամադրում պոչամբարի պատվարի հնարավոր սեյսմիկ ռիսկերի վերաբերյալ։ Սա կարևորագույն հարց է, մեր տարածաշրջանում պարտադիր անհրաժեշտություն է մշտական հսկողության տակ պահել պոչամբարի սեյսմիկ զգայունությունը՝ տարբեր սեյսմիկ ռիսկերի նկատմամբ։

- Ինչպե՞ս է դա աշխատելու։

- Պոչամբարում տեղադրվելու են սեյսմիկ զգայուն ընկալիչներ, որոնք առցանց ռեժիմով մշտապես տեղեկություն են փոխանցելու երկրաշարժերի և ցանկացած սեյսմիկ շարժի վերաբերյալ։ Սա շատ կարևոր ծրագիր է, և ուզում եմ հատուկ հպարտությամբ ընդգծել, որ Հայաստանի հանքարդյունաբերական ոլորտում սա առաջին նմանատիպ ծրագիրն է, որը կարող է էականորեն բարձրացնել պոչամբարի կայունությունը ու հուսալիությունը։ Համակարգի ներդրման համար պայմանագրային աշխատանքներն արդեն ավարտման փուլում են, և իրականացվում են զուգահեռ ուսումնասիրություններ՝ սարքավորումների տեղադրման ճշգրիտ տեղադիրքերի որոշման համար։ Կիրառվում է ճապոնիայի փորձը, սարքավորումները իտալական են, դրանք տեղադրելու են տեղացի մասնագետները, որոնք միջազգային տարբեր հարթակներում բավարար փորձառություն են ձեռք բերել։ Մեծ հույս ունեմ, որ մինչև տարեվերջ համակարգը կգործարկվի։

- Քանի որ հանքավայրը մոտ է քաղաքային բնակավայրերին, մակերևութային ջրերի պաշտպանության հարցին հավասար մտահոգիչ է նաև փոշու խնդիրը, և համայնքում հաճախ են բողոքում հենց փոշու առկայությունից։ Ինչպե՞ս է կատարվում փոշու կառավարումը, եթե, իհարկե, կատարվել է ընդհանրապես։

- Հանքավայրերում փոշու առաջացումը այս ոլորտի մարտահրավերներից մեկն է, և դա է պատճառը, որ աշխարհում այդ խնդրին տեխնոլոգիական ամենատարբեր լուծումներ են փնտրել և գտել։ Այս խնդիրը միշտ առկա է եղել նաև ընկերության արտադրական հրապարակներում։ Այժմ սկսել ենք խնդրի լուծմանն ուղղված ծրագրեր իրականացնել։ Ձեռք ենք բերում նորագույն սարքավորումներ, որոնք ջրի ցողային շիթի միջոցով կատարում են փոշենստեցում՝ շուրջ 150 մետր շառավղով։ Սարքավորումների տեղադիրքերի ընտրության համար կիրառվել են առկա մշտադիտարկումների տվյալները, վերլուծվել են հավանական քամու ուղղությունները՝ համադրելով դրանք փոշու հավանական հոսքերի հետ։ Արդեն պատվիրել ենք 5-6 այդպիսի սարքավորում։ Սարքավորումները Հայաստանում կլինեն առաջիկա շաբաթներին, և լիահույս եմ, որ ամռան չորային սեզոններին փոշու ռիսկը լավագույնս կկառավարվի։ Ծրագրի ընհանուր արժեքը կկազմի շուրջ 50 միլիոն դրամ։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Վրաստանի պատվիրակությունը շրջել է Հայաստանի պատմության թանգարանովՀՀ-ն սառեցրել է իր անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին, մինչև հասկանաք, թե այդ կազմակերպությունը կա՞, չկա՞, գործո՞ւմ է․ ԱԺ նախագահԱլիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) Քանի՞ մարդ է թունավորվել ՀայաստանումՄԱԿ-ի դատարանը Իսրայելին պարտավորեցրել է Գազա օգնություն հասցնելու միջոցներ ձեռնարկել Երկար ժամանակով լույս չի լինելու․ հասցեներԶելենսկին նշել է՝ ՌԴ խոշոր հարձակման ժամկետըՍարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել Եկեք համախմբվենք մեր ջանքերում՝ պաշտպանելու Արցախի ժողովրդի շահերն ու իրավունքները․ Արտակ ԲեգլարյանՕդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 8-10 աստիճանովՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետին ՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը 4 զn՞հ և թթվածնի պակա՞ս. ի՞նչ է կատարվել «Աերոֆլոտ»-ի՝ Կրասնոյարսկ մեկնող չվերթումԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարար «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված. ՆԳՆ ԱՄՆ բենզալցակայանում հզոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ)Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են «Nissan»-ն ու «Ford Transit»-ը. վարորդները հիվանդանոցում ենՎիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ Երևանում․ կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր 5,7 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ ԱֆղանստանումՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Բաքուն օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը ներկայացրել է որպես «գաղտնի ռազմական համալիր»Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի բաց նամակ-հարցումը Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինին Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան «Կրոկուսի» վրա հարձակված ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ են եղել Վթարային ջրանջատում Երևանի Մալաթիա Սեբաստիա վարչական շրջանում Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիԼարսը բաց է Telegram-ը գործիք է դառնում ահաբեկիչների ձեռքում. Պեսկով Փարիզը Բաքվում լրտեսական ցանց է ստեղծում․ Ադրբեջանի Պետական ​​անվտանգության ծառայություն Պեսկովը պատասխանել է Crocus-ում ահաբեկչության վերաբերյալ վարկածների մասին հարցին Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Գազամատակարարման վթարային դադարեցում Գյումրի քաղաքում «Գոյ»-ը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոն Հայաստանից թողել են «տրաֆարետը», որի տակ աշխատում է թուրքական շահերի սպասարկողը. Էդուարդ Շարմազանով Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Հրդեհ Խոտ գյուղում․ ի՞նչ է հայտնի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա ՍողոմոնյանՏաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան Ինչու՞ են ՀՀ իշխանությունները փաստացի աջակցում ռազմական գործողությունների վերսկսմանը«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Երևանում երկու անձանց դանակահարած երիտասարդն է ձերբակալվել․ ի՞նչ է հայտնի Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայանՀետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում «ՎԱԶ-21214»-ի 31-ամյա վարորդը մահացել է Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել